Καταγγελίες για απόκρυψη εγγράφων και για προστατευόμενους μάρτυρες (ανάμεσά τους μια οικονομική διευθύντρια με πλαστό πτυχίο) με ανακριβή στοιχεία, όπως αποδείξεις ταξί που μεταφράστηκαν ως «έξοδα προέδρου σε νυχτερινά κέντρα» της Ρώμης. Κατηγορίες για σκοπιμότητα μέσω συκοφάντησης προσώπων του παρελθόντος. Ενστάσεις ότι οι χειρισμοί της τελευταίας διοίκησης προκαλούσαν εκ των έσω τη διάλυση μέρα με την ημέρα. Είναι συνοπτικά το έντονο παρασκήνιο μιας υπόθεσης που λαμβάνει περισσότερο πολιτικές παρά οικονομικές διαστάσεις, όπως το κατέγραψαν «ΤΑ ΝΕΑ», αναζητώντας την αλήθεια για την αποβολή της υφιστάμενης ελληνικής Εθνικής Επιτροπής της UNICEF από τη διεθνή οργάνωση.
Ο διπλός διαχειριστικός έλεγχος στην ελληνική Επιτροπή –ο ένας για την τριετία 2013 – 2015 (από την Deloitte) και ο άλλος βασισμένος στον πρώτο αλλά σε βάθος 15ετίας (από την Price Waterhouse Coopers – PWC) –ανέδειξε οικονομικές ατασθαλίες, διοικητικές δυσλειτουργίες και κακοδιαχείριση, προκαλώντας δυσαρέσκεια στα κεντρικά της οργάνωσης. «Απωλέσαμε την εμπιστοσύνη μας στην ελληνική Εθνική Επιτροπή» ήταν η δήλωση του γενικού διευθυντή της κεντρικής UNICEF στη Γενεύη Γκάρι Σταλ στις 19 Απριλίου σηματοδοτώντας την οριστική κατάργηση του ελληνικού τμήματος.
«Ολοι το περίμεναν αυτό, γιατί όλοι το ήξεραν. Ηταν ξεκάθαρο εδώ και μήνες στο εκτελεστικό συμβούλιο. Το τεκμήριο της άγνοιας δεν υπάρχει. Οι έλεγχοι έβγαλαν επιβαρυντικά στοιχεία και είχαμε δύο επιλογές: Οδηγούμαστε σε ανάκληση της αναγνώρισης ή συμμορφωνόμαστε με σχέδιο πλήρους αναδιοργάνωσης της Επιτροπής», λέει στα «ΝΕΑ» η Σοφία Τζιτζίκου (υπήρξε υποψήφια βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και μέλος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων) η οποία ανέλαβε επίσημα πρόεδρος του εννεαμελούς Εκτελεστικού Συμβουλίου τον Μάιο του 2016. Και η ίδια πάντως ήταν αντιπρόεδρος από το 2012 και παλιότερα μέλος της Επιτροπής (η θέση όλων είναι άμισθη) ασκώντας μάλιστα ανεπισήμως καθήκοντα προέδρου από τον Σεπτέμβριο του 2015, μετά τον θάνατο του Λάμπρου Κανελλόπουλου, ιδρυτικού στελέχους του ΠΑΣΟΚ, που συνέδεσε το όνομά του με την UNICEF και την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών.
Και μπορεί η πρόεδρος –συνταξιούχος φαρμακοποιός –να χαρακτηρίζει σήμερα αναμενόμενη τη λήξη συνεργασίας Ελλάδας – UNICEF όπως ίσχυε, ωστόσο η πλειονότητα του Εκτελεστικού Συμβουλίου πάλευε μέχρι την τελευταία στιγμή να καταρρίψει με στοιχεία κάποια από τα «οικονομικά σκάνδαλα» που περιέχει η έκθεση της PWC. Ακόμα και λίγα 24ωρα προτού ανακοινωθεί η λήξη συνεργασίας της οργάνωσης με το ελληνικό τμήμα, κατά πληροφορίες, ζήτησαν με επιστολή στα κεντρικά της UNICEF να διορθωθούν παραλείψεις και ανακρίβειες στο πόρισμα και συμφώνησαν να προχωρήσουν σε αλλαγές στην οργάνωση της Επιτροπής, επισημαίνοντας ωστόσο ότι παρατηρούν μια επίμονη προσπάθεια να «ανακαλυφθούν ποινικά αδικήματα» της προηγούμενης διοίκησης, στελεχών και υπαλλήλων.
Η Ρώμη και τα «ασημικά». Ηταν αρχές του περασμένου Φεβρουαρίου όταν η σύζυγος του Λάμπρου Κανελλόπουλου, επίσης μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου, ζήτησε από την πρόεδρο Τζιτζίκου να δει απόδειξη ύψους 93 ευρώ από night club της Ρώμης, όπου σύμφωνα με την έκθεση της PWC είχε πάει το 2014 ο τότε πρόεδρος. Σε εκείνο το ταξίδι άλλωστε η ίδια συνόδευε τον διαγνωσμένο με καρκίνο τέταρτου σταδίου άνδρα της και δεν θυμόταν καμία διασκέδαση σε νυχτερινό μαγαζί. Κατά τις ίδιες πηγές, ενώπιον του εκπροσώπου της κεντρικής UNICEF Τζουζέπε Φούσκο αποδείχθηκε ότι επρόκειτο για απόδειξη από ταξί που είχε πάνω διαφήμιση νυχτερινού μαγαζιού!
Επιπλέον αμφισβητήθηκε το συμπέρασμα των ξένων ελεγκτών ότι δόθηκαν στον Λάμπρο Κανελλόπουλο 1.984,54 ευρώ χωρίς αποδείξεις, καθώς η σύζυγός του υποστήριξε ότι υπάρχει σχετική έκθεση του λογιστηρίου που δεν παραδόθηκε στη Γενεύη. Οσο για ένα ασημικό αξίας 197 ευρώ που κατά τους ελεγκτές δωρίστηκε στο «περιβάλλον του πρώην προέδρου» (του εκλιπόντα δηλαδή), σύμφωνα με ενστάσεις προς την PWC, αφορούσε «δημόσιες σχέσεις της Επιτροπής και όχι το περιβάλλον Κανελλόπουλου».
Για ανευθυνότητα με στόχο να υπηρετηθούν συγκεκριμένοι σχεδιασμοί κάνει λόγο ο Γρηγόρης Φελώνης αντιπρόεδρος του εκτελεστικού συμβουλίου μέχρι τις 8 Φεβρουαρίου, οπότε παραιτήθηκε: «Η κάθαρση που επαγγέλλονται ορισμένοι δεν επιτυγχάνεται με απόκρυψη ή παραποίηση στοιχείων. Τέτοιες τακτικές είχαν σαν αποτέλεσμα να σπιλωθεί ακόμα και η μνήμη του Λάμπρου Κανελλόπουλου».
Οι αποκαλύψεις για ανακριβή στοιχεία που έδωσαν οι μάρτυρες δεν σταματούν εδώ. Η έκθεση φέρεται να καταγράφει έλλειψη παγίων ύψους 347.000 ευρώ, ωστόσο στα χέρια της ελληνικής Επιτροπής υπήρχε πρακτικό διαγραφής των συγκεκριμένων (πλήρως αποσβεσθέντων) παγίων. Μάλιστα αυτό αποφασίστηκε σε συνεδρίαση το 2013, παρουσία της αντιπροέδρου τότε Σοφίας Τζιτζίκου και του τότε μέλους του Εκτελεστικού Συμβουλίου, νυν αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Κατρούγκαλου!
Φωνές διαμαρτυρίας υπήρξαν και για το γεγονός ότι μετά την έκθεση της Deloitte το Εκτελεστικό Συμβούλιο συμφώνησε στην ανάγκη να ληφθούν μέτρα εξυγίανσης, όπως μειώσεις (των παχυλών) μισθών, ωστόσο ουδέποτε ενημερώθηκε γι’ αυτά η Γενεύη. Η Σοφία Τζιτζίκου απαντά για το θέμα της μισθοδοσίας συγκεκριμένα: «Εγώ μόλις ανέλαβα είδα 1.100.000 ευρώ για 30 ανθρώπους. Ξεκινήσαμε πολύμηνο μαραθώνιο για τον εξορθολογισμό μισθών που μετά από σκοπέλους και καθυστερήσεις φτάσαμε να επικυρωθεί φέτος επειδή μας πίεσαν από το εξωτερικό».
Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ
«Συνεργασία για τα προσφυγόπουλα»
Μέσα στους επόμενους δύο μήνες αναμένεται να καθοριστεί η νέα μορφή τής εν Ελλάδι επιτροπής της διεθνούς οργάνωσης, η οποία, αν και ζήτησε άμεσα να οριστεί ο εκπρόσωπος που θα συμμετέχει στις απαραίτητες διαδικασίες, κάτι τέτοιο δεν έχει προχωρήσει ακόμα. «Η σημαντική δράση της UNICEF με παιδιά μετανάστες και πρόσφυγες στην Ελλάδα θα συνεχιστεί (…) σε συνεργασία με την κυβέρνηση της Ελλάδας και άλλους εταίρους της κοινωνίας των πολιτών» διευκρίνισε η οργάνωση. Αυτό σημαίνει ότι δράσεις (και κονδύλια) για τα προσφυγόπουλα δεν επηρεάζονται από το οριστικό λουκέτο στη σύνθεση της Εθνικής Επιτροπής. Οπως υπογραμμίζει η Σοφία Τζιτζίκου: «Η UNICEF θέλει να μείνει στην Ελλάδα. Ομως με έναν άλλο φορέα, ίσως ένα ίδρυμα, ένα σωματείο που θα διασφαλίζει με το καταστατικό και τη στελέχωσή του την απόλυτη διαφάνεια».
Ο «εμφύλιος» και το χαμένο ντοσιέ με το (πλαστό) πτυχίο
Αποκαλύψεις από τα χείλη των μελών του Εκτελεστικού Συμβουλίου αλλά και της προέδρου του ελληνικού τμήματος της UNICEF Σοφίας Τζιτζίκου περιελάμβανε η κρίσιμη και θυελλώδης συνεδρίαση της 8ης Φεβρουαρίου 2018, δύο μήνες πριν από το οριστικό λουκέτο στην Εθνική Επιτροπή. Υπό το βλέμμα εκπροσώπου της διεθνούς οργάνωσης (του Τζουζέπε Φούσκο), η πρόεδρος και μέλη του Εκτελεστικού Συμβουλίου διασταύρωναν διαρκώς τα ξίφη τους σε έντονες συζητήσεις, κατά τις οποίες ανέκυψαν σοβαρά ερωτήματα για τους χειρισμούς της προέδρου σε συγκεκριμένα ζητήματα: το ένα αφορά την περίεργη ιστορία με το πτυχίο (πλαστό, όπως αποδείχθηκε) της νεοπροσληφθείσας οικονομικής διευθύντριας και το δεύτερο είναι ο άγνωστος «εμφύλιος» της προέδρου με τον γενικό διευθυντή Ηλία Λυμπέρη, που για μήνες φαίνεται να είχαν αρμονική συνεργασία.
Καλά πληροφορημένες πηγές επισημαίνουν ότι μέλη του Εκτελεστικού Συμβουλίου μάταια ζητούσαν επί μήνες να δουν τον φάκελο με τους τίτλους σπουδών βάσει των οποίων προσελήφθη η οικονομική διευθύντρια –ομόφωνα, αν και για τη δημοσίευση της προκήρυξης ενημερώθηκε το Εκτελεστικό Συμβούλιο με τριήμερη καθυστέρηση.
ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ. Στη συνεδρίαση της 8ης Φεβρουαρίου το θέμα των τυπικών προσόντων της υπαλλήλου –βασικής μάρτυρος στην έρευνα της κεντρικής UNICEF –τέθηκε επίμονα προς την πρόεδρο, η οποία φέρεται ότι τη στήριξε απόλυτα. Και αυτό διότι διαβεβαίωνε ότι είχε όλα όσα ανέφερε η γυναίκα στο βιογραφικό της, αλλά δεν μπορούσε να παρουσιάσει τα έγγραφα στη συνεδρίαση επειδή το ντοσιέ με τις φωτοτυπίες εξαφανίστηκε κάποια στιγμή πάνω από το γραφείο της. Το χαρτί εμφανίστηκε τελικά στις 22 Μαρτίου: ένα έγγραφο – καρμπόν (!) με το πτυχίο του πρώτου επιλαχόντα για τη θέση, όπως διαπίστωσε μέλος του συμβουλίου, με αποτέλεσμα να ανοίξει ο δρόμος της αλήθειας. Η δικηγόρος της UNICEF απευθύνθηκε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών που απάντησε ότι «η κυρία (…) δεν είναι πτυχιούχος του Τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και το υπ’ αριθμ. (…) αντίγραφο πτυχίου περιέχει στοιχεία που δεν είναι πραγματικά». Μιλώντας στα «ΝΕΑ» η Σοφία Τζιτζίκου απαντά ότι «το συγκεκριμένο πρόσωπο δεν ήταν προσωπική μου επιλογή. Οι προσλήψεις μέχρι να αναλάβω γίνονταν σε έναν κλειστό πυρήνα ανθρώπων. Για πρώτη φορά βγήκε προκήρυξη και 98 βιογραφικά φυλάσσονταν σε αρχείο. Δεν είμαι γραφολόγος για να ελέγχω την γνησιότητα εγγράφων. Η υπόθεση είναι στα χέρια της Δικαιοσύνης».
10+1 ημερομηνίες – σταθμοί
–13 Ιανουαρίου 2017:Το Εκτελεστικό Συµβούλιο αποφασίζει διενέργεια τριετούς ελέγχου (ανατέθηκε στην Deloitte) ενόψει συνταξιοδότησης του οικονοµικού διευθυντή.
– 7 Απριλίου: Παρουσία εκπροσώπων της Deloitte, το Συμβούλιο αποφασίζει λήψη μέτρων (αναθεώρηση καταστατικού, μείωση μισθών κ.λπ.).
– 31 Μαΐου: Προσλαμβάνεται η νέα οικονομική διευθύντρια, κάτοχος πλαστού πτυχίου, όπως πιστοποιεί στις 29/3/2018 το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
– Σεπτέμβριος: Ο αντιπρόεδρος ζητεί επίμονα και μάταια από την οικονομική διευθύντρια στοιχεία για το κόστος και τα πρόσωπα που έκαναν ταξίδια από 1ης Ιανουαρίου.
– Οκτώβριος: Η οικονομική διευθύντρια μεταβαίνει στη Γενεύη. Η Εθνική Επιτροπή ενημερώνεται ότι ελεγκτική εταιρεία προχωρά σε 15ετή διαχειριστικό έλεγχο.
– Ιανουάριος 2018: Το νέο πόρισμα επιβεβαιώνει τα ευρήματα της Deloitte. Η Εθνική Επιτροπή τίθεται υπό εποπτεία. Η Γενεύη δίνει οδηγίες για συνέχιση της συμφωνίας.
– 8 Φεβρουαρίου: Στη συνεδρίαση του συμβουλίου ο εκπρόσωπος της UNICEF Τζουζέπε Φούσκο τονίζει τη δέσμευση της οργάνωσης για στενή συνεργασία με την Ελληνική Επιτροπή. Παραιτείται ο αντιπρόεδρος.
– Αρχές Απριλίου: Η UNICEF ενημερώνει ότι το πόρισμα δεν τροποποιείται με συμπληρωματικά στοιχεία αλλά όλα αρχειοθετούνται ως παράρτημα. Η οικονομική διευθύντρια παραπέμπεται στο Πειθαρχικό.
– 19 Απριλίου: Αίρεται η συνεργασία της UNICEF με την Ελληνική Επιτροπή.
– 28 Απριλίου: Η UNICEF διευκρινίζει ότι ο έλεγχος δεν διαπίστωσε ύπαρξη απάτης, αλλά «διοικητικές δυσλειτουργίες» και «μη βιώσιμες συστημικές παραλείψεις».