Τριακόσια πενήντα οκτώ περιστατικά βίας στα 19 ΑΕΙ της χώρας, με «πρωταθλητές» σε κρούσματα βανδαλισμών, εκφοβισμών και επιθέσεων το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, καταγράφει μεγάλη έρευνα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας για την ανομία στα ελληνικά πανεπιστήμια που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο και ολοκληρώθηκε μόλις τη χθεσινή ημέρα! Στα περιστατικά αυτά περιλαμβάνονται και ένας φόνος που έγινε στο ΑΠΘ στο παρελθόν, ένα κρούσμα σεξουαλικής παρενόχλησης, ριφιφί, αλλά και θάνατος από ναρκωτικά.
Η έρευνα που έκανε το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας στην πραγματικότητα έρχεται να συμπληρώσει το έργο της Επιτροπής Παρασκευόπουλου που όρισε ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου για το θέμα της βίας στα ΑΕΙ και από την οποία δεν έχει δοθεί ώς σήμερα κανένα σχετικό πόρισμα. Στην Επιτροπή αυτή άλλωστε έστειλε το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας την έρευνά του, όπως και στους αρχηγούς των κομμάτων, στην Ευρωπαϊκή Ενωση Πανεπιστημίων και (σύντομα) στον ΟΟΣΑ.
Οπως αναφέρεται σε αυτήν, «δεν είναι ούτε νόμιμο ούτε άλλωστε εφικτό φοιτητές να επιβάλλουν την τάξη στους χώρους των πανεπιστημίων, γιατί είναι προφανές ότι θα διακινδυνεύσουν τη σωματική τους ακεραιότητα. Επίσης, δεν είναι ούτε νόμιμο ούτε επιτρεπτό οι φοιτητές να επιβάλλουν τον τρόπο λειτουργίας των ΑΕΙ».
Οι θλιβεροί αριθµοί
Στην έρευνα που αφορά τα έτη 2011-2017, μέσα στα ελληνικά πανεπιστήμια έχει τελεστεί μια τεράστια γκάμα αδικημάτων. Στην έρευνα καταγράφονται μόνο τα περιστατικά που έγιναν γνωστά μέσω του έντυπου Τύπου, οπότε, όπως αναφέρουν οι επιστήμονες του ιδρύματος που μίλησαν στα «ΝΕΑ», μπορεί να υπάρχει ένας μεγαλύτερος γκρίζος αριθμός βανδαλισμών και επιθέσεων στον χώρο των ΑΕΙ. Η δημοσιοποίησή της, δε, αποτελεί για «ΤΑ ΝΕΑ» τον επίλογο του διαλόγου που ξεκίνησε για τα θέματα ανομίας στα ελληνικά πανεπιστήμια φιλοξενώντας τις απόψεις ελλήνων πανεπιστημιακών και αναζητώντας λύσεις στο πρόβλημα. Σύμφωνα με την έρευνα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας:
– Πρώτο σε κρούσματα βίας πανελλαδικά είναι το ΑΠΘ με 113 περιστατικά ανομίας στους χώρους του. Ακολουθούν το Πανεπιστήμιο Αθηνών με 70 κρούσματα, το ΕΜΠ με 37, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών με 36, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας με 26, το Πανεπιστήμιο Πάτρας με 13, το Πάντειο Πανεπιστήμιο με 10. Με λιγότερα κρούσματα ακολουθούν τα υπόλοιπα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
– Στη συντριπτική πλειονότητα των περιστατικών, θύματα των κρουσμάτων βίας είναι οι καθηγητές των ΑΕΙ. Ετσι, 95 περιστατικά βίας καταγράφονται εις βάρος καθηγητών, 35 για τα οποία έγινε τελικά επέμβαση των αστυνομικών Αρχών, ενώ 34 περιστατικά είχαν θύματα φοιτητές.
– Οπως αναφέρεται στην έρευνα, «δεν προκύπτει ξεκάθαρα κατά πόσο η κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου ελάττωσε τα περιστατικά ανομίας». Κατά τον πρώτο χρόνο έπειτα από την εφαρμογή του νόμου Διαμαντοπούλου που κατήργησε το άσυλο, τα περιστατικά βίας πολλαπλασιάστηκαν και η εφαρμογή του νόμου υπονομεύτηκε. Τα κρούσματα βίας εκείνη την περίοδο ήταν αντίστοιχα 120 και 96. Το 2013 φαίνεται ότι ο νόμος για την κατάργηση του ασύλου εφαρμόζεται και τα κρούσματα βίας πέφτουν στα 39. Το 2014 υπήρξε προεκλογική περίοδος και τα κρούσματα βίας εκτινάσσονται ξανά και φτάνουν τα 77. Το 2015-16 με νέα κυβέρνηση φαίνεται μια… ανοχή και τα κρούσματα βίας στα ΑΕΙ πέφτουν στο ιστορικό χαμηλό των 31 το κάθε έτος. Την επόμενη χρονιά η κυβέρνηση επαναφέρει το πανεπιστημιακό άσυλο και τα τελευταία κρούσματα βίας τους προηγούμενους μήνες φτάνουν τα 46.
«Διαχρονικό πρόβληµα»
«Θεωρώ ότι για να επιλύσουμε οποιοδήποτε πρόβλημα, πρέπει πρώτον να το διατυπώσουμε με σαφήνεια και δεύτερον να έχουμε τα απαραίτητα δεδομένα» λέει ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Αχιλλέας Ζαπράνης μιλώντας στα «ΝΕΑ». «Το πρόβλημα της βίας και της ανομίας στα ελληνικά ΑΕΙ είναι υπαρκτό και διαχρονικό. Η προσπάθεια του Πανεπιστημίου Μακεδονίας με τη συγκεκριμένη μελέτη είναι να προσφέρει ακριβώς τα δεδομένα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διεξαγωγή αυτού του διαλόγου».
«Παρά το κατά γενική εκτίμηση καλό επίπεδο των ελλήνων επιστημόνων, διατυπώνονται επιφυλάξεις και διακινείται η άποψη ότι και εξαιτίας των κρουσμάτων αταξίας και ενίοτε αναρχίας τα ελληνικά πανεπιστήμια πάσχουν από έλλειψη ακαδημαϊκής κουλτούρας ποιότητας και περιβάλλοντος αξιοκρατίας και αριστείας. Υστερούν, δηλαδή, σε χαρακτηριστικά που καλλιεργούνται σε όλα τα σύγχρονα πανεπιστήμια του κόσμου και έχουν υιοθετηθεί ακόμη και από ΑΕΙ χωρών που μέχρι πριν από λίγα χρόνια υπολείπονταν σημαντικά από τα ελληνικά. Το ζήτημα αυτό συνδυάζεται επίμονα με το ακαδημαϊκό άσυλο, με τον ισχυρισμό ή τη διαπίστωση ότι η ύπαρξή του και η καταχρηστική αξιοποίηση των προνοιών του από διάφορες ομάδες όχι μόνο τις διευκολύνουν αλλά δημιουργούν το νοσηρό έδαφος για να ευδοκιμήσουν μέσα και γύρω από τους πανεπιστημιακούς χώρους έκνομες και ενίοτε εγκληματικές συμπεριφορές από μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας και εξωπανεπιστημιακούς».
«Η παρούσα ενδεικτική μελέτη δεν φιλοδοξεί να θεωρηθεί επιστημονική, οπότε είναι πιθανό ότι υπάρχουν κενά, παραλείψεις και ενδεχομένως λάθη. Πρόκειται όμως για την πρώτη ίσως συστηματική προσπάθεια καταγραφής αυτού του φαινομένου που απασχολεί τον χώρο της εκπαίδευσης αλλά και ολόκληρη την ελληνική κοινωνία».