Το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, που έφερε την επίσημη ονομασία Συνθήκη Φιλίας, Συνεργασίας και Αμοιβαίας Βοήθειας, ήταν πολύ περισσότερα από ό,τι το όνομά του δήλωνε: υπήρξε μια από τις πιο ισχυρές στρατιωτικές συμμαχίες στην Ιστορία και περιελάμβανε τα κομμουνιστικά κράτη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης υπό την πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ. Ιδρύθηκε ως αντίπαλο δέος στο αμερικανικής επιρροής ΝΑΤΟ του 1949. Η ίδρυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας ήταν η “απάντηση” της Μόσχας στην ένταξη της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στο ΝΑΤΟ στις 7 Μαΐου 1955. Το Σύμφωνο ιδρύθηκε στις 14 Μαΐου του 1955 ενώ η επίσημη διακήρυξη υπογράφηκε στις 14 Ιουνίου στη Βαρσοβία. Ηταν η χρονιά που ο Ψυχρός Πόλεμος έφτανε στο μέχρι τότε απόγειό του και ξεκινούσε η πιο σκληρή περίοδός του.
3,5 ΕΚΑΤ. ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ.Το Σύμφωνο της Βαρσοβίας διαδραμάτισε στην πραγματικότητα διπλό ρόλο: “εξωτερικά” ως στρατιωτική μηχανή απέναντι στους εχθρούς της Μόσχας ή και στα κράτη επί των οποίων εκείνη είχε επιβουλή και, “εσωτερικά”, ως ο ύπατος μηχανισμός επιβολής των κομμουνιστικών καθεστώτων ειδικά στις περιπτώσεις εκείνες που κάποιες από τις κοινωνίες των κρατών-μελών επιχειρούσαν να τα αποτινάξουν –όπως λ.χ. έγινε στην Ανοιξη της Πράγας. Οι δύο αυτοί λόγοι ήταν που οδήγησαν να αποκαλείται στη Δύση και ως “Σιδηρούν Παραπέτασμα”: ο όρος δεν ήταν υπερβολικός, καθώς στη δεκαετία του ’70 οι υπό τα όπλα ετοιμοπόλεμες δυνάμεις του Συμφώνου [χωρίς τις εφεδρείες] ξεπερνούσαν τα 3,5 εκατ. στρατιώτες και τις 50 μεραρχίες αρμάτων.
Τελικά, όμως, ίσως δεν ήταν και τόσο “σιδηρούν”: 35 χρόνια μετά την ίδρυσή του, αρχίζει ηde factoκατάρρευση όταν η αδυναμία της Μόσχας να παρακολουθήσει τους σχεδιασμούς του Πολέμου των Αστρων του αμερικανού προέδρου Ρίγκαν γίνεται ξαφνικά το σημείο εκκίνησης της διάλυσης του σοβιετικού κόσμου. Το 1989, η πτώση του Τείχους του Βερολίνου κάνει την πάλαι ποτέ τρομερή στρατιωτική συμμαχία να καταρρέει πια από μόνη της σαν χάρτινος πύργος, κάτι που δεν είχε προβλέψει κανείς, ούτε καν η CIA, οι απόρρητες εκθέσεις της οποίας το καλοκαίρι εκείνου του έτους έχουν μείνει στη ιστορία καθώς προέβλεπαν τη μακροημέρευση της Σοβιετικής Αυτοκρατορίας…