«Ένα πιάτο ζεστό ή κρύο. Μία μπουκιά, μικρή ή μεγάλη. Η γεύση. Το φαγητό, ένας από τους βασικότερους και ομορφότερους τρόπους γνωριμίας ενός τόπου. Ο γαστρονομικός μας πολιτισμός βρίσκεται παντού. Στη θάλασσα και στα χωράφια μας. Στα σπίτια μας και στις αυλές. Στα κατώγια. Στα κελάρια. Στα αγαθά που κρατάνε στα χέρια τους και στην ψυχή τους οι άνθρωποι του τόπου αυτού»…
Με αυτό το «μανιφέστο» οι κάτοικοι της Τήνου υποδέχθηκαν φέτος καλεσμένους και επισκέπτες στο 4ο Tinos Food Paths. Για μία εβδομάδα, σχεδόν όλο το νησί ήταν στο πόδι παραδίδοντας, κυριολεκτικά, μαθήματα φιλοξενίας. Επιχειρηματίες έκλεισαν τις δουλειές τους, νοικοκυρές βγήκαν από τα σπίτια τους, μικρά και μεγάλα παιδιά σταμάτησαν για λίγο το παιχνίδι τους. Όλοι τους φόρεσαν το μπλουζάκι του εθελοντή και στρώθηκαν στη δουλειά. Μαγείρεψαν, έστησαν τραπέζια σε χωράφια, παραλίες, ξωκλήσια και πλατείες, άνοιξαν περιστεριώνες, έπαιξαν μουσική… Με κόστος τεράστιο. Και οικονομικό (καθώς δεν λαμβάνουν κανενός είδους επιχορήγηση) και προσωπικό (σε κούραση και «χάσιμο» επαγγελματικού χρόνου). Και όλα αυτά με μία και μόνο ανταμοιβή. Το χαμόγελο των επισκεπτών τους.
Η παλαιά ψαραγορά της Χώρας μετατράπηκε στο στρατηγείο τους, εκεί όπου γνωστοί σεφ δημιούργησαν συνταγές με αναφορές στον τόπο και τα προϊόντα του. Από αρνάκι φρικασέ με αγκινάρες (Ηλίας Μαμαλάκης) μέχρι κεφτεδάκια με λούζα και πουρέ αγκινάρας (Ιάκωβος Απέργης). Από Cheesecake σερβιρισμένο με γλυκό του κουταλιού, ξερά σύκα και καρύδια (Στέλιος Παρλιάρος), μέχρι παγωτά με τηνιακά προϊόντα (Νίκος Κουκιάσας). Και πολλά άλλα. Όλα πεντανόστιμα.
Cocktails and dreams

Το φετινό Tinos Food Paths άνοιξε με τον καλύτερο τρόπο. Το πάρτι του 2ουAegean Cocktails and Spirits, που διοργάνωσε το Difford’s Guide, το ελληνικό παράρτημα του εγκυρότερου οδηγού για μπαρ και ποτά. Bartenders από τα κορυφαία μπαρ του κόσμου (Λονδίνο, Παρίσι, Αμστερνταμ, μεταξύ αυτών και ο γκουρού των mixologists Tony Conigliaro) και της Ελλάδας, ανέλαβαν δράση και πρόσφεραν τα δικά τους κοκτέιλ σε όσους βρέθηκαν στην ψαραγορά. Πέρασαν ένα τριήμερο στην Τήνο, παρέδωσαν ακόμη και σεμινάρια στους επαγγελματίες του νησιού.
Όπως στο Φεστιβάλ που φιλοξενήθηκε στις 23 Απριλίου στο 360 Cocktail Bar στο Μοναστηράκι με τη συμμετοχή 20 μπαρ, έτσι και στην Τήνο, ο στόχος της ομάδας του Difford’s Guide Greece ήταν να φέρουν το ελληνικό απόσταγμα (τσίπουρο, ούζο, κονιάκ, λικέρ μαστίχας, μέχρι και τα αρτιζανάλ αναψυκτικά των Three Cents) στο επίκεντρο των παγκόσμιων τάσεων του κοκτέιλ. Ήδη το έχουν καταφέρει καθώς πολλοί έχουν εντάξει στους καταλόγους τους cocktail με έντονο «άρωμα» Ελλάδας.
Το δικό σας Tinos Food Paths
Στις 13 Μαΐου η φετινή διοργάνωση έριξε αυλαία. «Παρά την κούρασή μας όταν ολοκληρώνεται αυτή η γιορτή νιώθουμε όλοι μία μικρή… κατάθλιψη»… Αυτό λένε με χαμόγελο οι διοργανωτές (και μη ψάχνετε για ονόματα, εδώ η απάντηση στην ερώτηση ποιος «τρέχει» το φεστιβάλ είναι «όλοι»). Πιστέψτε με, το ίδιο νιώθουν και οι επισκέπτες.
Υπάρχει βέβαια ένας τρόπος να ζήσει κανείς ξανά (ή για πρώτη φορά εφ’ όσον δεν το έχει ξανακάνει), ένα μέρος της γιορτής. Και μάλιστα χωρίς να περιμένει μέχρι την επόμενη χρονιά.
Ποιος είναι αυτός; Μα φυσικά ένα ταξίδι στο χειροποίητο νησί. Μπορείτε κι εσείς λοιπόν να ακολουθήσετε τα σχέδια που καταστρώσανε για το φετινό Tinos Food Paths μέσα από έξι βήματα:
Περιήγηση στον μεσαιωνικό Πύργο. Είναι και το μεγαλύτερο χωριό του νησιού. Η πρώτη στάση αξίζει να γίνει στο σπίτι –μουσείο του Γιαννούλη Χαλεπά. Φέτος άλλωστε εορτάζονται τα 80 χρόνια από τον θάνατό του. Δίπλα είναι το σπίτι των Τήνιων καλλιτεχνών, ενώ σχεδόν στην άλλη άκρη του χωριού βρίσκεται το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς (http://www.piop.gr/el/diktuo-mouseiwn/Mouseio-Marmarotexnias-Tinou/to-mouseio.aspx). Αφεθείτε στη αγκαλιά του Πύργου και μη διστάσετε να «χαθείτε» περπατώντας στα στρωμένα με μάρμαρο σοκάκια του με φόντο ωραία παλαιά σπίτια, στολισμένα με πολύχρωμα λουλούδια στις αυλές τους. Στο τέλος της περιήγησης θα ξαποστάσετε κάτω από τον τεράστιο πλάτανο (που φυτεύτηκε το 1859), δίπλα στην παλαιά κρήνη, στην κεντρική πλατεία.
Tip: Στον δρόμο από τη Χώρα για τον Πύργο αξίζει να κάνετε μία στάση στην αμφιθεατρικά κτισμένη Καρδιανή, ίσως από τα ωραιότερα χωριά του νησιού, αλλά και τα Υστέρνια, επίσης γενέτειρα Τήνιων καλλιτεχνών. Περίπου 3,5 χιλιόμετρα μακριά από τον Πύργο, κατεβείτε στον παραθαλάσσιο Πάνορμο για θαλασσινά.
Βόλτα στον Ταραμπάδο. Από το καφενείο του πολιτιστικού συλλόγου θα απολαύσετε τη θέα στη ρεματιά και τους εξαιρετικά διατηρημένους περιστεριώνες. Κάποτε, η ιδιοκτησία ενός περιστεριώνα ήταν σύμβολο κοινωνικής υπεροχής και ο συναγωνισμός για την κατασκευή του καλύτερου, ήταν έντονος. Οι Τηνιακοί τεχνίτες βρήκαν πεδίον δόξης λαμπρό καθώς ξετύλιξαν το ταλέντο τους, δημιουργώντας πραγματικά αρχιτεκτονικά κοσμήματα. Κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ υπήρχε η δυνατότητα ξενάγησης. Ίσως κάποτε βρεθεί τρόπος να γίνουν επισκέψιμοι όλο το χρόνο. Ίδωμεν.
Καφές στον Κουμάρο. Σκαρφαλωμένος σε μία πλαγιά του Ξώμπουργου, ο Κουμάρος έχει ένα αξιοθέατο ξεχωριστό. Εδώ, το μοναδικό καφενείο λειτουργεί μόνο του! Καφετζής δεν υπάρχει και ο κάθε πελάτης που θα το επισκεφτεί για να ξαποστάσει θα πρέπει να παίξει ταυτόχρονα το ρόλο του πελάτη, του καφετζή, του σερβιτόρου και του ταμία. Το αν θα αφήσει το ακριβές αντίτιμο έγκειται στο φιλότιμό του. Περνώντας μέσα από καμάρες γρήγορα θα γυρίσετε το χωριό και αν έχετε ακόμη αντοχές για κάτι πιο περιπετειώδες ακολουθήστε το ανηφορικό μονοπάτι προς την κορυφή του Ξώμπουργου.
Βουτιά στην παραλία του Αγίου Σώστη. Από τις πιο διάσημες του νησιού, φιλοξένησε (όπως και το προαύλιο της εκκλησίας κάτι κρύα δειλινά) κάποια από τα δείπνα των καλεσμένων κατά τη διάρκεια του φετινού Tinos Food Paths.
Αναζητήστε τα τοπικά ποτά. Στη Μέση, είναι ο γραμμικός αμπελώνας της Οινοποιίας Βαπτιστής (https://vaptistiswinery.com/). Ο περιστεριώνας στην «καρδιά» του μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ένα ραντεβού γνωριμίας με τα κρασιά της. Σύντομα θα δημιουργηθεί και οινοποιείο. Στο νησί θα βρείτε επίσης τις οινοποιίες Volacus (https://www.volacuswine.gr/) και T-oinos (http://www.toinos.com/el/), ενώ υπάρχουν άλλοι τρεις –τέσσερις παραγωγοί. Οι λάτρεις της μπύρας θα βρουν το βασίλειο τους στη ζυθοποιεία Νήσος (https://nissos.beer/el/), λίγο έξω από τη Χώρα στο δρόμο προς τον Άγιο Ιωάννη. Μην παραλείψετε όμως να αναζητήσετε και το ντόπιο τσίπουρο.
Γαστρονομικό shopping therapy. Από πού να ξεκινήσει κανείς… Αλλαντικά (λούζα, σκορδάτο σαλάμι) και τυροκομικά (γραβιέρα, πέτρωμα, βολάκι, κοπανιστή). Στην Τήνο παράγονται ακόμη όσπρια, ζαρζαβατικά και φρούτα. Εξαιρετική είναι και η ντόπια κάπαρη. Πολλά από τα τελευταία θα βρείτε στη μίνι λαϊκή αγορά που στήνεται καθημερινά από τους παραγωγούς στο λιμάνι, απέναντι από την παιδική χαρά.
Φεύγοντας από την Τήνο θα δείτε πως η καλύτερη γεύση είναι τελικά αυτή που αφήνει η φιλοξενία των ανθρώπων της.