Εφικτή μια λύση ακόμα και στη Σόφια

Βέβαιος ότι μπορεί να υπάρξει λύση στις διαπραγματεύσεις με τα Σκόπια για το Ονοματολογικό δηλώνει μέσω συνέντευξής του στα «ΝΕΑ» ο αρμόδιος για τη διεύρυνση επίτροπος Γιοχάνες Χαν. Παράλληλα, δεν αποκλείει ότι η συμφωνία μπορεί να επιτευχθεί στη Σόφια την Πέμπτη 17 Μαΐου κατά τη συνάντηση των δύο πρωθυπουργών Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ, ενώ προαναγγέλλει έμμεσα ότι οι δύο ηγέτες θα καταλήξουν σε συμβιβασμό που είναι αποδεκτός και από τις δύο χώρες.

Ο επίτροπος Χαν, ο οποίος μίλησε και για την Τουρκία, απέφυγε να σχολιάσει την προκλητική συμπεριφορά της Αγκυρας στο Αιγαίο και δεν απάντησε σε ερώτηση σχετικά με τις κινήσεις που έχουν κάνει οι Βρυξέλλες για την απελευθέρωση των δύο ελλήνων στρατιωτικών.

Μια συνάντηση μεταξύ των ηγετών της Ελλάδας και της ΠΓΔΜ, του Αλέξη Τσίπρα και του Ζόραν Ζάεφ, αναμένεται στη Σόφια. Πρόσφατα δηλώσατε ότι περιμένετε την εξεύρεση λύσης στο Ονοματολογικό. Περιμένετε σημαντικές εξελίξεις στη Σόφια;

Δήλωσα ότι, δεδομένων των προσπαθειών που έχουν καταβάλει και τα δύο μέρη και της αποτελεσματικής διαμεσολάβησης από τον απεσταλμένο του ΟΗΕ Νίμιτς, είμαι βέβαιος ότι μπορεί να βρεθεί λύση. Το αν θα συμβεί ακόμα και στη Σόφια δεν είναι το αποφασιστικό σημείο, είναι η ποιότητα της συμφωνίας που μετράει. Εάν αυτό είναι εφικτό στη Σόφια, τόσο το καλύτερο. Αλλά το πιο σημαντικό είναι η αποφασιστικότητα και των δύο ηγετών να καταλήξουν σε συμβιβασμό που είναι αποδεκτός και για τις δύο χώρες. Μια λύση δεν είναι μόνο καλή για την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, αλλά και για ολόκληρη την περιοχή.

Περιγράψαμε τις προκλήσεις τόσο στη στρατηγική μας για τα Δυτικά Βαλκάνια, η οποία υιοθετήθηκε τον Φεβρουάριο, όσο και στην ανακοίνωσή μας για τη διεύρυνση και τις εκθέσεις χωρών που παρουσιάστηκαν τον Απρίλιο. Αναμένουμε να σημειωθεί ενισχυμένη πρόοδος κυρίως στους τομείς του κράτους δικαίου, της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένου ενός σταθερού ιστορικού πορείας όσον αφορά τις δικαστικές αποφάσεις, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις σχέσεις καλής γειτονίας. Το τελευταίο έχει ιδιαίτερη σημασία. Οπως δήλωσε ο πρόεδρος Γιούνκερ, καμία χώρα που έχει ανοικτά συνοριακά ζητήματα με τους γείτονές της, δεν θα μπορέσει να ενταχθεί στην ΕΕ. Από αυτή την άποψη, η Ελλάδα και άλλα κράτη – μέλη που βρίσκονται σε άμεση γειτνίαση με τα Δυτικά Βαλκάνια μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην επίλυση ανοιχτών θεμάτων που προέρχονται από το παρελθόν. Η Βουλγαρία αποτελεί παράδειγμα με την Ευρωπαϊκή Προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων, που είναι μία από τις κορυφαίες προτεραιότητες της βουλγαρικής προεδρίας της ΕΕ.

Η Σύνοδος Κορυφής των Δυτικών Βαλκανίων στη Σόφια θα επιβεβαιώσει ξανά, και μια για πάντα, την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων. Αλλά η σημασία της Συνόδου δεν περιορίζεται μόνο σε δηλώσεις. Θα παρουσιάσουμε μια δέσμη διασυνδεσιμότητας με συγκεκριμένα έργα στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και της ψηφιοποίησης, τα οποία θα ενισχύσουν τους δεσμούς των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων εντός της περιοχής και με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Το πακέτο αυτό θα ενισχύσει τις επενδύσεις, στηρίζοντας έτσι την οικονομική ανάπτυξη, και θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας. Θα συμβάλει επίσης στο πνεύμα της διαδικασίας του Βερολίνου, στην καλύτερη ανταλλαγή και κατανόηση στην περιοχή.

Και οι δύο χώρες σημείωσαν σημαντική πρόοδο στην πορεία τους προς την ΕΕ. Η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας έχει ξεπεράσει, με την ενεργό στήριξη της ΕΕ, μια βαθιά πολιτική κρίση και έχει εφαρμόσει σημαντικές μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με τη συμφωνία Przno και τις προτεραιότητες επείγουσας μεταρρύθμισης. Η κυβέρνηση έχει επίσης προσεγγίσει τους γείτονές της, όπως για παράδειγμα με τη συνθήκη γειτονίας με τη Βουλγαρία και τις προσπάθειές της να βρεθεί ένας συμβιβασμός με την Ελλάδα για το ζήτημα της ονομασίας. Οσον αφορά την Αλβανία, η χώρα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο σε έναν κρίσιμο τομέα, τη μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης, και γενικά σε όλους τους τομείς των πέντε βασικών μεταρρυθμιστικών προτεραιοτήτων. Η σύσταση της Επιτροπής τής αξίζει, τώρα η μπάλα βρίσκεται στην πλευρά των κρατών – μελών. Η απόφαση για έναρξη διαπραγματεύσεων θα αποτελέσει τεράστιο κίνητρο και για τις δύο χώρες να συνεχίσουν και να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τις μεταρρυθμίσεις τους. Θα καλωσόριζα μια θετική απόφαση του Συμβουλίου, καθώς η ΕΕ θα πρέπει επίσης να ανταποκριθεί στη δέσμευσή της όσον αφορά την επίτευξη της ευρωπαϊκής προοπτικής όταν οι χώρες πραγματοποιούν απτή πρόοδο στο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.

Η έκθεσή μας για την Τουρκία μιλάει με σαφήνεια. Η χώρα έχει πράγματι απομακρυνθεί περισσότερο από την Ευρώπη, υπάρχει συνεχές πισωγύρισμα, ιδίως στους τομείς του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Επισημαίνουμε σαφώς τα ελλείμματα που πρέπει να αντιμετωπίσει η Τουρκία, όπως η σύλληψη και η κράτηση δημοσιογράφων, ακαδημαϊκών, δικηγόρων χωρίς δίκαιη δίκη και χωρίς σεβασμό του τεκμηρίου αθωότητας. Δεν θα υπάρξει βελτίωση των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας χωρίς ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις στους τομείς που έχουμε υποδείξει. Βεβαίως, η Τουρκία παραμένει σημαντικός γείτονας της ΕΕ, η οποία είναι έτοιμη να συνεχίσει τη συνεργασία σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος, όπως η μετανάστευση, η ασφάλεια, το εμπόριο.