Αποστάσεις κατόπιν εορτής από το αντιδημοφιλές χαράτσι για τα πνευματικά δικαιώματα που επιβάλλει το υπουργείο Πολιτισμού σε τάμπλετ, έξυπνα κινητά και ηλεκτρονικούς υπολογιστές, το οποίο σε ετήσια βάση εκτιμάται ότι θα ξεπερνά τα 65 εκατ. ευρώ, πήρε χθες ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής Νίκος Παππάς, ο οποίος ωστόσο ήταν ένας από τους συναρμόδιους υπουργούς που προσυπέγραφε την επίμαχη τροπολογία. «Η επιβολή του τέλους του 2% σε τάμπλετ – κινητά πρέπει να επανεξεταστεί. Είναι σημαντικό να υπάρχει εύλογο τίμημα για τα πνευματικά δικαιώματα, αλλά χωρίς να προκαλούνται επιπλέον αχρείαστα προβλήματα, ιδίως σε μία περίοδο που θέλουμε ο κόσμος να εξοικειωθεί με τις νέες τεχνολογίες» έγραψε στο Twitter ο υπουργός.
Ωστόσο, η αντίδραση Παππά ήρθε μετά τη θύελλα των διαμαρτυριών για την τροπολογία του υπουργείου Πολιτισμού που ψηφίστηκε προχθές και προβλέπει ανεξαιρέτως την επιβολή τέλους 2% επί της αξίας όλων των ηλεκτρονικών υπολογιστών, των τάμπλετ και των smartphones. Μάλιστα, με τη συγκεκριμένη ρύθμιση τροποποιήθηκε προηγούμενη (του νόμου 4481/2017) που προέβλεπε την επιβολή του τέλους πνευματικών δικαιωμάτων σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα με μνήμη RAM άνω των 4 Gigabytes.
Υπενθυμίζεται ότι το νομικό πλαίσιο για τη «Συλλογική διαχείριση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων», το οποίο επιβαρύνει την πώληση των ηλεκτρονικών υπολογιστών, εκτυπωτών και λοιπών ηλεκτρονικών συσκευών, υπάρχει από το 1993. Η θεσμοθέτησή του βασίστηκε στην υπόθεση πως συσκευές, όπως οι Η/Υ, μπορεί να χρησιμοποιηθούν και για πειρατικές χρήσεις (παράνομη αντιγραφή και μεταφορά περιεχομένου που υπόκειται σε πνευματικά δικαιώματα). Σύμφωνα πάντα με το υπουργείο Πολιτισμού, τα κινητά τηλέφωνα και τα τάμπλετ δεν μπορούσαν να το κάνουν αυτό, η εξέλιξή τους όμως τα καθιστά πλέον ικανά για κάτι τέτοιο και γι’ αυτό θα πρέπει να φορολογηθούν, με τον φόρο να αποδίδεται θεωρητικά στους κατόχους των πνευματικών δικαιωμάτων.
Ουσιαστικά, το υπουργείο έρχεται να χρεώσει τον χρήστη των κινητών τηλεφώνων, των τάμπλετ κ.λπ. επειδή έχει την ικανότητα να αντιγράψει παράνομα και όχι επειδή το κάνει.
Στο πλαίσιο αυτό, με τη νέα τροπολογία της Κονιόρδου, αναπροσαρμόζεται στο 6% η φορολογία για τις ηλεκτρονικές συσκευές εγγραφής εικόνας και ήχου και στους ηλεκτρονικούς αποθηκευτικούς δίσκους άνω του 1 TB. Στο 4% ορίζεται η επιβάρυνση για τις φωτοτυπικές συσκευές, τους σαρωτές, τους εκτυπωτές, το φωτοτυπικό χαρτί και τα αποθηκευτικά μέσα έως 1 TB, ενώ η φορολογία σε όλα τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα, στα τάμπλετ και στους φορητούς και επιτραπέζιους ηλεκτρονικούς υπολογιστές καθορίστηκε στο 2%.
Πολλαπλάσιο. Πάντως, εκτός της Ελλάδας και άλλες χώρες έχουν ακολουθήσει αυτή την πολιτική συμπεριλαμβανομένων της Κροατίας, της Ιταλίας, της Ολλανδίας, της Σλοβακίας, της Γερμανίας, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Λετονίας. Ωστόσο, όπως τονίζουν οι εκπρόσωποι του κλάδου Επικοινωνιών και Πληροφορικής, το χαράτσι που θεσμοθέτησε η Ελλάδα είναι πολλαπλάσιο από αυτό που ισχύει σε άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, γεγονός που αναδεικνύει τη χώρα μας «πρωταθλήτρια» των επιβαρύνσεων στον τομέα αυτόν, έχοντας τα υψηλότερα ποσοστά «ψηφιακού τέλους» στην Ευρώπη.
Στον αντίποδα, οι κάτοικοι κρατών-μελών της ΕΕ, όπως της Βουλγαρίας, της Δανίας, της Εσθονίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιρλανδίας, της Κύπρου, της Λιθουανίας, του Λουξεμβούργου, της Μάλτας, της Πολωνίας και της Φινλανδίας δεν καταβάλλουν «ψηφιακό τέλος».
O Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδος (ΣΕΠΕ) κάνει λόγο για ένα «άδικο» και «αντιαναπτυξιακό» ψηφιακό τέλος, το οποίο βρίσκεται εκτός ευρωπαϊκής πραγματικότητας. «Ο ΣΕΠΕ εκφράζει για πολλοστή φορά την έντονη αντίθεσή του στον νόμο για την εύλογη αμοιβή των πνευματικών δικαιωμάτων με αφορμή τη συγκεκριμένη τροποποίηση και επισημαίνει τις σοβαρές συνέπειες που θα επιφέρει», αναφέρει χαρακτηριστικά στη χθεσινή ανακοίνωσή του.
Η συνολική επιβάρυνση του κλάδου –αφορά κυρίως τους εισαγωγείς, αλλά και τους συναρμολογητές PCs, smartphones κ.λπ. –εκτιμάται σε 65 εκατ. ευρώ και είναι 24 φορές υψηλότερη (αναλογικά) από τα αντίστοιχα που έχουν θεσπιστεί στην Ισπανία. Το κόστος αυτό αναμένεται να περάσει απευθείας στους καταναλωτές.
Κεραυνός εν αιθρία. Για τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδος, η απόφαση αποτέλεσε κεραυνό εν αιθρία. Μόλις πριν από λίγες μέρες ο πρόεδρος του Συνδέσμου, Τάσος Τζήκας, ζητούσε από τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, σε επίσημο δείπνο προς τιμήν του, να αποσύρει οριστικά το μέτρο, χαρακτηρίζοντάς το άδικο και ιδιαίτερα αρνητικό για τον κλάδο.
«Eίναι ένα μέτρο άδικο, που πλήττει ευθέως το μεγάλο στοίχημα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και τη διεθνή ανταγωνιστικότητα του κλάδου» είπε ο πρόεδρος του ΔΣ του ΣΕΠΕ, απευθυνόμενος στον Πρωθυπουργό. Επιπλέον, ο Τάσος Τζήκας εισηγήθηκε στον Αλέξη Τσίπρα τη θεσμοθέτηση της απόσβεσης του 100% για κάθε επιχείρηση οποιασδήποτε επένδυσης σε έρευνα και τεχνολογία, ένα μέτρο που θα δημιουργήσει εξαιρετικά γόνιμες συνθήκες για νέες επενδύσεις στον κλάδο.
Τόσο όμως οι παραινέσεις προς τον Πρωθυπουργό, όσο και οι επαφές στελεχών του ΣΕΠΕ που έγιναν τις τελευταίες μέρες με την αρμόδια υπουργό Πολιτισμού δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα.
Το νομικό πλαίσιο
Υπενθυμίζεται ότι το νομικό πλαίσιο για τη «Συλλογική διαχείριση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων», το οποίο επιβαρύνει την πώληση των ηλεκτρονικών συσκευών, υπάρχει από το 1993. Η θεσμοθέτησή του βασίστηκε στην υπόθεση πως αυτές οι συσκευές μπορεί να χρησιμοποιηθούν και για παράνομη αντιγραφή και μεταφορά περιεχομένου που υπόκειται σε πνευματικά δικαιώματα.
