«Σταματήστε την αιματοχυσία» ήταν χθες ο τίτλος του κυρίου άρθρου της «Χααρέτζ». «Εναν ολόκληρο κόσμο μακριά από τα εγκαίνια της νέας αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ και τα πλήθη που πανηγύριζαν τη νίκη της Νέτα Μπαρζιλάι στη Γιουροβίζιον», σημείωνε η (αριστερή) ισραηλινή εφημερίδα, «δεκάδες χιλιάδες απελπισμένοι άνθρωποι χωρίς παρόν ή μέλλον προσπάθησαν να κραυγάσουν βοήθεια… Τα φονικά όπλα δεν θα αποθαρρύνουν νέους ανθρώπους που δεν έχουν τίποτα να χάσουν. Κανείς δεν αμφισβητεί το δικαίωμα του Ισραήλ να υπερασπιστεί τα σύνορά του, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δικαιούται να κάνει ό,τι θέλει με εκείνους που προσπαθούν να τα περάσουν». Φωνές σαν αυτή υψώθηκαν και από τον ΟΗΕ, τις Βρυξέλλες, το Παρίσι, το Λονδίνο, το Βερολίνο. Αλλά το Ισραήλ επιμένει στην υπερασπιστική γραμμή που διατύπωσε χθες, ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η πρεσβευτής των ΗΠΑ Νίκι Χέιλι: «Καμία χώρα σε αυτή την αίθουσα δεν θα ενεργούσε με μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση». Συνολικά 60 Παλαιστίνιοι, ανάμεσά τους και μικρά παιδιά, καθώς και ένα μωρό οκτώ μηνών που υπέκυψε λόγω της εισπνοής δακρυγόνων, έχασαν τη Δευτέρα τη ζωή τους από ισραηλινά πυρά στα σύνορα της Γάζας με το Ισραήλ. Ακόμη δύο Παλαιστίνιοι προστέθηκαν χθες στον κατάλογο των νεκρών. Ηταν για τους Παλαιστινίους η Ημέρα της Καταστροφής, του βεβιασμένου εκτοπισμού 700.000 προγόνων τους λόγω της ίδρυσης του ισραηλινού κράτους, πριν από ακριβώς 70 χρόνια. Αλλά το πένθος και οι κηδείες δεν επέτρεψαν την προαναγγελθείσα κορύφωση της Πορείας της Επιστροφής, του κύματος διαδηλώσεων που ξεκίνησαν τέλη Μαρτίου οι κάτοικοι της Γάζας διεκδικώντας το δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων και την άρση του αποκλεισμού του παλαιστινιακού θυλάκου.
«Η Χαμάς είναι ικανοποιημένη από τα [προ]χθεσινά αποτελέσματα» διαβεβαίωσε η Χέιλι. Κι ας εξηγούσε στη «Χααρέτζ» η βετεράνος ανταποκρίτριά της Αμίρα Χας πως «δεν είναι μια ‘Πορεία της Χαμάς’ στη Γάζα. Είναι δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι πρόθυμοι να πεθάνουν».
Ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη Μάικλ Λινκ δήλωσε πως η χρήση φονικής ισχύος εναντίον των διαδηλωτών παραπέμπει σε «οφθαλμόν αντί βλεφαρίδος» και ενδεχομένως να συνιστά έγκλημα πολέμου. Βρετανία, Γερμανία, Βέλγιο, ΟΗΕ ζήτησαν τη διεξαγωγή ανεξάρτητης έρευνας. Σε τηλεφωνική του συνομιλία με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου ο Εμανουέλ Μακρόν εξέφρασε τη βαθιά του ανησυχία και καταδίκασε τη βία. Σε πολύ πιο υψηλούς τόνους κυμάνθηκε ο «διάλογος» ανάμεσα στον Νετανιάχου και τον Ερντογάν, που είχε ήδη χαρακτηρίσει εκ νέου από προχθές το Ισραήλ ως κράτος τρομοκράτη. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός τού διαμήνυσε μέσω Twitter πως δεν είναι σε θέση να κάνει κηρύγματα, αφού στηρίζει τη Χαμάς. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι καταλαβαίνει καλά την τρομοκρατία και τη σφαγή» τόνισε. Πάντα μέσω Twitter, ο τούρκος πρόεδρος κατήγγειλε τον Νετανιάχου ως ηγέτη ενός «κράτους απαρτχάιντ». «Θέλεις μάθημα στον ανθρωπισμό; Διάβασε τις 10 Εντολές» του συνέστησε.
Χαρακτηρίζοντας τις ΗΠΑ εξίσου υπεύθυνες για τις προχθεσινές βιαιότητες, η Τουρκία ανακάλεσε χθες για διαβουλεύσεις τους πρεσβευτές της στο Τελ Αβίβ και την Ουάσιγκτον, καλώντας παράλληλα τον ισραηλινό πρεσβευτή να εγκαταλείψει τη χώρα «για κάποιο διάστημα». Λίγο αργότερα, το Ισραήλ ζήτησε το ίδιο από τον τούρκο γενικό πρόξενο στην Ιερουσαλήμ -ενώ ο παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούτ Αμπάς ανακάλεσε τον απεσταλμένο της Παλαιστινιακής Αρχής στην Ουάσινγκτον. Στο μεταξύ, στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Ουάσιγκτον ετοιμαζόταν να ασκήσει ακόμα ένα βέτο σε ψήφισμα του Κουβέιτ που στόχευε «στην παροχή προστασίας στους παλαιστίνιους αμάχους».
«Η αντίθεση τη Δευτέρα ανάμεσα στην αγαλλίαση στην Ιερουσαλήμ και την οδύνη των Παλαιστινίων στη Γάζα δεν θα μπορούσε να είναι πιο έντονη, ούτε περισσότερο ανατριχιαστική για εκείνους που συνεχίζουν να ελπίζουν σε μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη» σημείωσαν οι «New York Times» σε ένα κύριο άρθρο αφιερωμένο στην «αποτυχία του Τραμπ στην Ιερουσαλήμ».
Ιερουσαλήμ: 4.000 χρόνια αδιάκοπων συγκρούσεων
Μια ιστορία 4.000 χρόνων συγκρούσεων είναι αυτή της Ιερουσαλήμ, γράφει στη «Ρεπούμπλικα» ο Ζίγκμουντ Τζίντζμπεργκ, ιστορικός και συγγραφέας εβραϊκής καταγωγής που γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και έχει ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Ιταλία. «Αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά στα γραφήματα στην εισαγωγή του τόμου “Πολιορκημένη Ιερουσαλήμ” που υπογράφει ο καθηγητής του πανεπιστημίου Τζορτζ Ουάσιγκτον Ερικ Κλάιν για να αντιληφθεί πόσες χιλιάδες συγκρούσεις κονιορτοποίησαν την αρχαία Χαναάν από τότε έως σήμερα» σημειώνει.
Το μόνο πράγμα που δεν αλλάζει είναι ότι οι συγκρούσεις γίνονται για τα σύμβολα. Η εγκατάσταση της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ έχει μόνο συμβολικό χαρακτήρα: δεν αλλάζει το στάτους μιας πόλης που βρίσκεται υπό τον πλήρη έλεγχο των Ισραηλινών από το 1967. «Τα σύμβολα είναι επικίνδυνα, εμποδίζουν τη λύση. Η μνήμη μπορεί να γίνει εργαλείο μίσους» παρατηρεί ο συγγραφέας για να υπενθυμίσει πόσο δύσκολο ήταν τόσο για τον Γιάσερ Αραφάτ όσο και για τον Εχουντ Μπαράκ να κάνουν το αποφασιστικό βήμα στις διαπραγματεύσεις του Καμπ Ντέιβιντ: «Κανένας τους δεν ήταν διατεθειμένος να υποχωρήσει. “Δεν μπορώ να προδώσω τον λαό μου, θα με σκοτώσουν” έλεγε ο Αραφάτ, “κανένας ισραηλινός πρωθυπουργός δεν θα εκχωρήσει την κυριαρχία του Ορους του Ναού στους Παλαιστινίους”, o Μπαράκ».
Για τον ίδιο, ωστόσο, το πραγματικό επίδικο δεν είναι η πόλη, αλλά το δικαίωμα που διεκδικούν οι παλαιστίνιοι πρόσφυγες να επιστρέψουν στα μέρη που εγκατέλειψαν μετά τη «Νάκμπα», την «Καταστροφή» του 1948 και εκείνες που ακολούθησαν. «Στο θέμα της Ιερουσαλήμ μπορεί να συμφωνήσουν, στο θέμα της επιστροφής ποτέ».
Ιρίτ Μπεν – Αμπα
Αναταράξεις για την τακτική Κοτζιά
Εσωκομματικές αναταράξεις προκαλεί στον ΣΥΡΙΖΑ η σφαγή στη Γάζα, καθώς ο Πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης και ομάδα κυβερνητικών βουλευτών αφήνουν σαφείς αιχμές κατά του Νίκου Κοτζιά για την πολιτική των «ίσων αποστάσεων» που εμφανίζεται να ακολουθεί το υπουργείο Εξωτερικών. «Το Ισραήλ οφείλει να σεβαστεί το δικαίωμα ειρηνικής διαμαρτυρίας και να αποφεύγει τη χρήση δυσανάλογης βίας. Από πλευράς τους, η Χαμάς και όσοι οργανώνουν τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας στη Λωρίδα της Γάζας οφείλουν να διασφαλίζουν τον ειρηνικό χαρακτήρα των διαδηλώσεων αυτών» ήταν η επίσημη αντίδραση του ΥΠΕΞ. Μεταφέροντας την έντονη ενόχληση που καταγράφεται στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ για τη στάση της ελληνικής διπλωματίας, η Αννέτα Καββαδία, η οποία ανήκει στον σκληρό πυρήνα των «53», ξιφούλκησε από το βήμα της Βουλής κατά του Κοτζιά, κάνοντας λόγο για «κυνική εξομοίωση του θύτη με το θύμα» και τονίζοντας πως «η καταδίκη δεν μπορεί να είναι ναι μεν αλλά, ιδίως από μια χώρα σαν την Ελλάδα». Ακόμα, η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος Φωτεινή Βάκη κατέθεσε ψήφισμα στην Βουλή με το οποίο καταδικάζει την επέμβαση του ισραηλινού στρατού. «Δεν μπορεί να τηρείται τακτική ίσων αποστάσεων» ανέφερε η ίδια. Παράλληλα και ο Νίκος Βούτσης εξέφρασε την πλήρη αποδοκιμασία του για το Ισραήλ, καταγγέλλοντας – εκ μέρους της Βουλής, όπως είπε – «τη χρήση άμετρης βίας από ισραηλινά στρατεύματα απέναντι σε ειρηνικούς παλαιστίνιους διαδηλωτές».
Ιρίτ Μπεν – Αμπα
Δείχνει τη Χαμάς η ισραηλινή πρεσβευτής στην Ελλάδα
Τη Χαμάς υπέδειξε ως υπεύθυνη για την απώλεια ανθρώπινων ζωών στη Γάζα η πρεσβευτής του Ισραήλ στην Ελλάδα Ιρίτ Μπεν – Αμπα. Σημείωσε, μάλιστα, πως σε πρόσφατη δήλωσή του ο αντιπρόεδρος της Βουλής της Χαμάς Ahmad Bahr έδειξε τις προθέσεις της οργάνωσης με τις δηλώσεις του: «Μετρήστε τον κάθε Εβραίο και σκοτώστε τους όλους, μην αφήσετε κανέναν όρθιο». «Αυτό σίγουρα δεν αποτελεί έκκληση για μια ήρεμη και ειρηνική διαδήλωση» σχολίασε η Μπεν – Αμπα. Οσον αφορά την εκτεταμένη χρήση βίας από πλευράς του ισραηλινού στρατού, η Μπεν – Αμπα εξήγησε πως «το Ισραήλ δεν έχει άλλη επιλογή από το να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των συνόρων και των πολιτών του και θα συνεχίσει να το κάνει». Με αφορμή δηλώσεις στελεχών της Χαμάς («Οι διαδηλωτές καλούνται να φέρουν μαχαίρι ή πιστόλι (…) για να αιχμαλωτίσουν ισραηλινούς στρατιώτες ή κατοίκους του Ισραήλ»), επισήμανε πως η οργάνωση «ομολογεί ξεκάθαρα ότι στόχος των διαδηλώσεων είναι η απαγωγή και δολοφονία ισραηλινών στρατιωτών και πολιτών».