Διαχωρίζει τη θέση της η περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου για το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, ασκώντας κριτική σε αρκετές διατάξεις του, αναφέροντας μάλιστα ότι ορισμένες από αυτές «δεν περιποιούν τιμή στην πρώτη κυβέρνηση της Αριστεράς», όπως προκύπτει από την προδημοσίευση σημείων της ομιλίας που πρόκειται να εκφωνήσει σήμερα Σάββατο στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, και τα οποία παρουσιάζει το site «left.gr».
Η συζήτηση για το νομοσχέδιο, αποτελεί ευκαιρία ν’ ανοίξουμε δημόσιο διάλογο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και να τον καταστήσουμε διακύβευμα της κοινωνίας των πολιτών και όχι μίας κυβέρνησης ή της διοίκησης μίας Περιφέρειας, αλλά παρακαταθήκη για το αύριο του τόπου, αναμένεται να τονίσει μεταξύ άλλων η Ρένα Δούρου, που είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και του Πολιτικού Συμβουλίου του ΣΥΡΙΖΑ.
Η κα Δούρου χαρακτηρίζει τη δημόσια συζήτηση ως «τον πιο γνήσιο και προωθητικό θεσμό δημοκρατίας», σημειώνοντας ότι τώρα καλούμαστε να συνδέσουμε τον τόπο με τη δημοκρατική διοικητική σκέψη του Ρήγα. «Εχουμε «βαρύ χρέος» και ευθύνη σημείωσε, η οποία, αφορά στην απελευθέρωση της δυναμικής που εμπεριέχει ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της τοπικής και περιφερειακής αυτονομίας, όπως τονίζεται στις επεξεργασίες του Συμβουλίου της Ευρώπης και του Ευρωπαϊκού Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας».
Δεν ελήφθησαν υπόψη οι «εξ ανάγκης λύσεις»
Στο πλαίσιο του υπό διαβούλευση νομοσχεδίου, η περιφερειάρχης καταθέτει την «αξιοποιήσιμη» και πολυεπίπεδη εμπειρία «χρηστής διοίκησης» που σωρεύτηκε από την 3,5 ετών εμπλοκή της στην Περιφέρεια.
«Εξ ανάγκης, εντοπίσαμε τα προβλήματα και τα “αγκάθια” στους διοικητικούς αρμούς και δώσαμε λύσεις που μπορούν να αποτελέσουν πρόπλασμα για τις βαθιές αλλαγές που απαιτούνται» ανέφερε.
Αναφορικά με το νομοσχέδιο, η κα Δούρου επισημαίνει ότι δεν ελήφθησαν καθόλου υπόψη, «αυτές οι εξ ανάγκης λύσεις, που όμως μπορούν να έχουν ευρύτερη εφαρμογή και βάση για την απαραίτητη ριζική αναθεώρηση του Καλλικράτη».
Για παράδειγμα, σημειώνει, δεν λαμβάνονται υπόψη θέματα που αντιμετώπισε η Περιφέρεια στην άσκηση πολιτικής σε δράσεις για την εξυπηρέτηση του πολίτη, ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου ή με το άρθρο 100 του Καλλικράτη που αποτρέπει κρίσιμης σημασίας προγραμματικές συμβάσεις με άλλους φορείς, κατά την άσκηση συγκεκριμένων δράσεων και πολιτικών – π.χ. για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (Ρομά), για νοσοκομεία, υπουργείο Πολιτισμού, αρχαιολογία, κ.ά.
Και αυτό, παρά το γεγονός ότι από το φθινόπωρο του 2016, «έχουμε καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις και για την μεταρρύθμιση του Καλλικράτη και για την αναθεώρηση του Συντάγματος, όπου η Περιφέρεια μετέχει στη σχετική επιτροπή υπό τον καθηγητή Σπουρδαλάκη».
Απαλλαγή από τη διαρκή εποπτεία
Ως «κομβικής σημασίας» ζήτημα που πρέπει ν’ αντιμετωπιστεί, η περιφερειάρχης προτάσσει την απαλλαγή της Αυτοδιοίκησης από την διαρκή εποπτεία «σειράς διαφορετικών ελεγκτικών, εποπτικών οργανισμών – την Αποκεντρωμένη, την Αρχαιολογία, τα Δασαρχεία, κ.λπ. – που συνιστούν μικρά φέουδα, εμποδίζουν όταν δεν καθυστερούν καταστροφικά (βλ. Μάνδρα και όχι μόνο) σοβαρές αποφάσεις και σοβαρά έργα».
Επίσης, ζητά την απαλλαγή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των αιρετών της από τη φιλοσοφία του «εσαεί υπόλογου», θεωρώντας «παράλογο να κρέμεται διαρκώς πάνω από το κεφάλι των αιρετών ο πέλεκυς ενός εισαγγελικού λειτουργού».
Παρατηρεί ότι τα δύο αυτά ζητήματα συνιστούν σοβαρούς ανασταλτικούς παράγοντες στη δράση Περιφερειών και δήμων, κάτι που επιτείνεται και από το γεγονός ότι το νομοσχέδιο δεν καλύπτει το θέμα απόδοσης αρμοδιοτήτων σε κρίσιμα πεδία, όπως π.χ. η διαπεριφερειακή συνεργασία για το προσφυγικό/μεταναστευτικό, την αντιπλημμυρική προστασία, κ.ά., δηλαδή για «αρμοδιότητες ενοχής». Αρμοδιότητες που «γεννούν», όχι λύσεις, αλλά κατηγορητήρια.
Ειδικότερα, για το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο, η κ. Δούρου επισήμανε ότι η εισαγωγή της απλής αναλογικής αποτελεί θετικό στοιχείο και τομή στα μέχρι σήμερα δεδομένα – όπως επίσης και η εισαγωγή του θεσμού των δημοψηφισμάτων.
Τα εννέα σημεία που χρήζουν προσοχής
Από εκεί πέρα, τονίζει, χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής τα εξής σημεία:
1. Το γεγονός ότι ο Κλεισθένης Ι ακολουθεί την ίδια δομή με τον Καλλικράτη, «μη αποτελώντας έτσι την απαραίτητη τομή με το παρελθόν».
2. Το νομοσχέδιο συστήνει με κοινές υπουργικές αποφάσεις (ΚΥΑ), μεικτές διυπουργικές επιτροπές ανακαθορισμού αρμοδιοτήτων και διαδικασιών – διαπίστωση που «δεν περιποιεί τιμή στην πρώτη κυβέρνηση της Αριστεράς».
3. Διατηρείται ο θεσμός της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
4. Διατηρούνται πολλαπλοί ελεγκτικοί μηχανισμοί, που ενισχύουν τη γραφειοκρατία, με αλληλοεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες, χωρίς διακριτούς ρόλους.
5. Ο πολλαπλασιασμός των υπηρεσιών εποπτείας επιδεινώνει τη γραφειοκρατική λειτουργία – π.χ. το νομοσχέδιο αφιερώνει 10 άρθρα για την οργάνωση της αυτοτελούς υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ και άλλα τόσα για τον Δημοτικό και Περιφερειακό Διαμεσολαβητή. Με καμία αναφορά στις άμεσα αναγκαίες, αρμοδιότητας του α’ και του β’ βαθμού.
6. Ενισχύει το Παρατηρητήριο, διευρύνοντας τη σύνθεση του Δ.Σ. με συμμετοχή, π.χ. εκπροσώπων από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους!
7. Δεν καταργεί αλλά θέτει και ανεξήγητα ασυμβίβαστα σε σχέση με το εκλέγεσθαι.
8. Δεν λύνεται το κρίσιμο θέμα της υποστελέχωσης της Περιφέρειας – ένα θέμα που θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί από την «κινητικότητα».
9. Δεν επιλύει σοβαρά ζητήματα που θέτει το δίπτυχο της υποδοχής και ένταξης των προσφύγων/μεταναστών. Συγκεκριμένα, δεν προχωρά στην επέκταση στον β’ βαθμό του Ευρωπαϊκού Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας του Συμβουλίου της Ευρώπης – «γεγονός το οποίο αποτελεί σημαντικό πολιτικό και νομοθετικό κενό, ενώ συνιστά, και βαθιά διοικητική αρρυθμία, ακόμη και παραβίαση του συντάγματος δια παραλείψεως».
Υπενθυμίζει τις εξαγγελίες του Αλέξη Τσίπρα
Εκκρεμεί, επίσης, η επικύρωση από τη χώρα μας, της Σύμβασης της Μαδρίτης του 1980, του Συμβουλίου της Ευρώπης, για τη διασυνοριακή συνεργασία. Πρόκειται για δύο εργαλεία που θα είναι πολύ χρήσιμα, μαζί με τη διασαφήνιση των αρμοδιοτήτων σε σχέση με τη διαχείριση του μεταναστευτικού / προσφυγικού φαινομένου (ένα θέμα που τίθεται άλλωστε και από τη στρατηγική ένταξης του αρμόδιου υπουργείου που δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα) για την Περιφέρεια Αττικής και όχι μόνο.
Κλείνοντας, η κ. Δούρου υπενθυμίζει τις προ πενταετίες εξαγγελίες του Αλέξη Τσίπρα στο Ναύπλιο, σε εκδήλωση παρουσίασης των θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ για την αναδιοργάνωση και την ανασυγκρότηση του δημόσιου τομέα και της τοπικής αυτοδιοίκησης λέγοντας πως «θέλουμε ένα άλλο κράτος, δημοκρατικό, διαφανές, ανοιχτό, στην υπηρεσία των εργαζομένων».
«Χωρίς να παραγνωρίζουμε τις δυσκολίες και τις προϋποθέσεις που θέτει το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές, οφείλουμε να σημειώσουμε ότι απαιτούνται δομικές μεταρρυθμίσεις: τόσο ενόψει της ριζικής αλλαγής του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των ΟΤΑ όσο και της αναθεώρησης του Συντάγματος. Μεταρρυθμίσεις που δεν επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό και θα αλλάξουν τον δημόσιο τομέα. Θα τον καταστήσουν λειτουργικό, αποτελεσματικό, χωρίς γραφειοκρατία και διαφθορά, με διαφάνεια και δυνατότητα δημόσιας λογοδοσίας» καταλήγει η Ρένα Δούρου.