Αναζήτηση
Με ποιον τρόπο μπορεί να επιστρέψει το χαμόγελο στο πρόσωπό μας; Με τη γυμναστική, απαντούν οι επιστήμονες, καθώς έστω και μία φορά την εβδομάδα ή μόλις δέκα λεπτά την ημέρα ανεβάζει τη διάθεση.
Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που οι ειδικοί τραβούν μια γραμμή που ενώνει την ψυχολογική μας κατάσταση με τη σωματική δράση, αντλώντας ερευνητικά δεδομένα που ενισχύουν αυτόν τον συσχετισμό. Πρόσφατα οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν έκαναν ένα βήμα παραπέρα, βάζοντας εκ νέου τα στοιχεία παλαιότερων ερευνών στο μικροσκόπιο, στις οποίες συμμετείχαν συνολικά 500.000 άνθρωποι διαφορετικής ηλικίας, φυσικής κατάστασης και εθνικότητας.
Στη σχετική ανασκόπηση, που δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση «Journal of Happiness Studies», οι ειδικοί ξεσκόνισαν τις παρελθούσες μελέτες σε μία προσπάθεια να ρίξουν φως στον μηχανισμό που φαίνεται να δρα κατευθείαν στην καρδιά της ψυχολογικής μας κατάστασης. Τι διαπίστωσαν; Κατ’ αρχάς φαίνεται ότι η ψυχική ανάταση δεν έχει καμία σχέση με τον τύπο της γυμναστικής. Κάποιοι δηλώνουν χαρούμενοι μετά το περπάτημα ή μετά το τζόγκινγκ, ορισμένοι νιώθουν καλύτερα όταν κάνουν γιόγκα, ενώ άλλοι όταν κάνουν στρέτσινγκ.
Εκτός όμως από το είδος, ούτε και η συχνότητα της άσκησης φαίνεται να παίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο, σημειώνει η αναπληρώτρια καθηγήτρια Κινησιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν και συγγραφέας της ανασκόπησης, Weiyun Chen.
Σε αρκετές μελέτες, οι άνθρωποι που ασκούνταν μόλις μία ή δύο φορές την εβδομάδα δήλωναν πιο ευτυχισμένοι από αυτούς που δεν ασκούνταν ποτέ. Σε άλλες μελέτες, 10 λεπτά σωματικής άσκησης ημερησίως φαίνεται ότι λειτουργούν ως «φάρμακο» για την ψυχική μας υγεία.
Παρά ταύτα και δεδομένου ότι στις λεπτομέρειες κρίνεται η επιτυχία, φαίνεται ότι η ευτυχία θεμελιώνεται με την ποσότητα. Ειδικότερα εκείνοι που ασκούνται τουλάχιστον 30 λεπτά τις περισσότερες ημέρες την εβδομάδα –σύμφωνα και με τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές συστάσεις για καλή υγεία –έχουν 30% περισσότερες πιθανότητες να αυτοαξιολογούνται ως χαρούμενοι άνθρωποι συγκριτικά με εκείνους που επιλέγουν τον καναπέ.
«Ολοι όσοι συμμετείχαν στις έρευνες των προηγούμενων ετών φαίνεται ότι είχαν ωφεληθεί από τη γυμναστική, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά», σημείωσε σε πρόσφατο δημοσίευμα των «New York Times» η Weiyun Chen. Καθώς όμως οι περισσότερες μελέτες στηρίζονται στην παρατήρηση, είναι δύσκολο σύμφωνα με την ίδια να εξακριβώσει κάποιος επιστημονικά με ποιον τρόπο η άσκηση φέρνει την ευτυχία ή εάν η καλή ψυχολογική κατάσταση και η φυσική άσκηση αποτελούν προϋποθέσεις που αλληλοσυμπληρώνονται.
Οπως αναφέρεται στο σχετικό δημοσίευμα, πιθανόν η θετική διάθεση να λειτουργεί ως κινητήριος δύναμη. Σε αυτή την περίπτωση, η γυμναστική δεν ωφελεί την ψυχολογία, αντίθετα η καλή ψυχολογική κατάσταση ευνοεί την καλή σωματική υγεία, μέσω της όρεξης για άσκηση.
Από την άλλη, ο ορισμός της ευτυχίας δεν είναι εύκολη ούτε αντικειμενική υπόθεση. Στις προηγούμενες έρευνες οι ειδικοί ρώτησαν τους συμμετέχοντες πόσο ευτυχισμένοι αισθάνονται, χωρίς στην πράξη να υπάρχει ένας αντικειμενικός τρόπος βαθμολογίας. Υπό τα δεδομένα αυτά όμως καθίσταται δύσκολη η γενίκευση του τρόπου με τον οποίο η ρουτίνα της φυσικής άσκησης δρα στον συναισθηματικό κόσμο μας.
Συνεπακόλουθα, αυτή είναι η αδυναμία και της νέας ανασκόπησης. «Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι κοινωνικοί παράγοντες θα μπορούσαν να παίζουν σημαντικό ρόλο, εξηγώντας την επίδραση της άσκησης στην ψυχολογία των ανθρώπων», συμπληρώνει στους «New York Times» η Dr. Chen. Με άλλα λόγια, η κοινωνική επαφή, τα αστεία και οι φιλίες που δημιουργούνται στο πλαίσιο του γυμναστηρίου ή του πάρκου, πιθανόν να βοηθούν δραστικά στην καλή ψυχολογία εκείνων που γυμνάζονται. Ισως, πάλι, η γυμναστική όντως να επηρεάζει απευθείας εκτός από το μυαλό και τον εγκέφαλο. «Γνωρίζουμε ότι η άσκηση βελτιώνει την κατάσταση της υγείας. Εκείνοι λοιπόν που αισθάνονται υγιείς, πιθανόν να είναι και αυτοί που αισθάνονται και πιο χαρούμενοι», σημειώνει η ειδικός.
Οι επιστήμονες πιθανολογούν ότι η άσκηση μπορεί να… αναδιαμορφώνει τον εγκέφαλο, πυροδοτώντας για παράδειγμα τη δημιουργία νέων εγκεφαλικών κυττάρων ή προκαλώντας αλλαγές στις χημικές ουσίες του εγκεφάλου με τρόπους που συμβάλλουν στα θετικά συναισθήματα.
