Αυτή τη φορά η κρίση στην ιταλική πολιτική δείχνει να μην έχει τέλος. Την Δευτέρα οι ηγέτες του Κινήματος των Πέντε Αστέρων και της Λέγκας ανακοίνωσαν ότι ο υποψήφιος πρωθυπουργός για να ηγηθεί της κυβέρνησης συνεργασίας τους ήταν ο Τζουζέπε Κόντε και μόλις μια μέρα μετά, χθες, οι αποκαλύψεις ότι δεν επαληθεύονται τα όσα είχε γράψει στο βιογραφικό του προκάλεσαν σάλο και οδήγησαν στην αναβολή οποιασδήποτε κίνησης από την πλευρά του προέδρου της Ιταλίας Σέρτζιο Ματαρέλα. Τώρα πολλά σενάρια πέφτουν στο τραπέζι για την επόμενη μέρα, μεταξύ αυτών ότι μπορεί τελικά να ηγηθεί της κυβέρνησης ο ηγέτης των Πέντε Αστέρων Λουίτζι ντι Μάιο –κάτι, όμως, που δεν θέλει καθόλου ο εταίρος του της Λέγκας Ματέο Σαλβίνι.
Το 12σέλιδο βιογραφικό του Κόντε, που αναρτήθηκε και στον ιστότοπο της ιταλικής Βουλής, ανέφερε: «Καθηγητής Αστικού Δικαίου, ο οποίος μεταξύ άλλων τελειοποίησε τις σπουδές του και στο New York University». Προστίθεται ότι κάθε καλοκαίρι από το 2008 έως το 2012, ο Κόντε περνούσε τουλάχιστον έναν μήνα στο αμερικανικό πανεπιστήμιο». Ο ανταποκριτής των «New York Times» στην Ιταλία Τζέισον Χόροβιτς έσπευσε να το επαληθεύσει και η απάντηση που πήρε ανέτρεψε την πολιτική ζωή της Ιταλίας: «Ατομο με αυτό το όνομα δεν εμφανίζεται σε κανένα από τα αρχεία μας είτε ως φοιτητής είτε στο δυναμικό κάποιας σχολής». Η εκπρόσωπος του New York University Μισέλ Τσάι χειροτέρεψε την κατάσταση λέγοντας ότι ο μοναδικός τρόπος να πέρασε από το πανεπιστήμιο ο Κόντε ήταν να παρακολούθησε κάποιο διήμερο πρόγραμμα, για τα οποία δεν τηρούνται αρχεία.
Οι ανακρίβειες του Κόντε δεν σταματούν εκεί. Αμφιβολίες προέκυψαν και για άλλα προγράμματα σπουδών που ισχυρίζεται ότι παρακολούθησε ο καθηγητής Νομικής. «Ο καθηγητής Τζουζέπε Κόντε λέει ότι τελειοποίησε τις νομικές σπουδές του στη Βιέννη, στο International Kulturinstitute. Που όμως δεν υπάρχει. Αντίθετα, υπάρχει το Internationales Kulturinstitute, που είναι σχολή εκμάθησης γλωσσών», ανέφερε σε tweet της η δημοσιογράφος Ζαν Περεγκλό. Και μάλιστα ινστιτούτο ξένων γλωσσών που δεν προσφέρει καν ειδικά μαθήματα για τη νομική ορολογία.
Η κατάσταση έγινε χειρότερη από το γεγονός ότι έπειτα από αυτές τις αποκαλύψεις το λήμμα για τον Κόντε στη wikipedia κατέβηκε για λίγη ώρα και κατόπιν επανεμφανίσθηκε χωρίς τις επίμαχες αναφορές. Το Κίνημα των Πέντε Αστέρων προσπάθησε να υπερασπισθεί την επιλογή του –ο Κόντε ήταν στην επιτροπή του Κινήματος που ασχολείτο με τη γραφειοκρατία και τον περιορισμό της –λέγοντας πως ο καθηγητής ήταν ακριβής στο βιογραφικό του και δεν ισχυρίσθηκε, για παράδειγμα, ότι είχε πάρει δίπλωμα από το New York University.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ανησυχούν ιδιαίτερα για τις εξελίξεις και την υποψηφιότητα του Κόντε, έπειτα από εβδομάδες έντονων διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο κομμάτων που πήραν τις περισσότερες ψήφους στις εκλογές της 4ης Μαρτίου. Τόσο ο Σαλβίνι, ο πομπώδης ακροδεξιός ηγέτης της Λέγκας όσο και ο Ντι Μάιο επέκριναν συχνά τους προηγούμενους πρωθυπουργούς της χώρας που δεν είχαν εκλεγεί απευθείας από τον λαό, συμπεριλαμβανομένου και του Ματέο Ρέντσι. Ενώ όμως, ο Ρέντσι είχε υπηρετήσει ως επικεφαλής του κεντροαριστερού Δημοκρατικού κόμματος και είχε εμπειρία ως δήμαρχος της Φλωρεντίας, ο Κόντε δεν είναι πολιτικός και δεν συμμετείχε ποτέ ιδιαίτερα με τα κοινά, ουτε καν μέσα στο Κίνημα των Πέντε Αστέρων. Σε ανακοίνωση του, το Κίνημα αποδίδει την όλη συζήτηση «στον τόσο φόβο για την κυβέρνηση της αλλαγής».
Μαζί με τις ανησυχίες για το τι θα γίνει στην Ιταλία οι αμφιβολίες για τη γνησιότητα του βιογραφικού του Κόντε προκάλεσαν άμεσες αντιδράσεις από τον πολιτικό κόσμο της χώρας. «Εχουμε να κάνουμε με μια σοβαρότατη υπόθεση πλαστογράφησης», σχολίασε ο βουλευτής του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος. «Σίγουρα δεν είναι ό,τι καλύτερο να αρχίζει με ψέματα κάποιος που παρουσιάστηκε στον πρόεδρο της Δημοκρατίας ως πιθανός πρωθυπουργός». Μια συνάδελφός του, η Αλέσια Μοράνι, έγραψε ειρωνικά στο Twitter: «Αντε, καλή αρχή!».
Η υποψηφιότητα του Κόντε προκάλεσε αμηχανία και στις Βρυξέλλες. «Ουδείς γνωρίζει ποιος είναι, δεν είναι καν κάποιος διάσημος ακαδημαϊκός», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ, υπογραμμίζοντας ότι ακόμη κι οι Ιταλοί σπάνε πλάκα με τον υποψήφιο πρωθυπουργό τους. «Δεν διαθέτει κυβερνητική εμπειρία και ουσιαστικά τον ωθούν να αναλάβει ένα πόστο χωρίς να έχει μετάσχει στη σύνθεση του υπουργικού συμβουλίου ή στην κατάρτιση του κυβερνητικού προγράμματος. Δεν λέμε ότι είναι μαριονέτα, αλλά οι εξουσίες του θα είναι περιορισμένες», επεσήμανε ο Λορέντζο Κοντόνιο, πρώην στέλεχος του ιταλικού υπουργείου Οικονομικών προσθέτοντας ότι οι ανησυχίες των Βρυξελλών για τη νέα ιταλική κυβέρνηση είναι μεγάλες: «Υπάρχουν πολλές ανησυχίες. Είναι η πρώτη μεγάλη χώρα στην ευρωζώνη με λαϊκιστική κυβέρνηση».
Αντιδράσεις
Ο Αντόνιο Κόντε των Ατζούρι και η Λολομπρίτζίντα
Οταν λες το όνομα «Κόντε» στους Ιταλούς, ο πρώτος που τους έρχεται στο μυαλό είναι ο Αντόνιο Κόντε, πρώην προπονητής της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου. Μάλιστα, χθες η εφημερίδα «Corriere della Sera» δημοσίευσε ένα σκίτσο παίζοντας με τη σύγκριση μεταξύ των δύο Κόντε. «Εάν είχαν προτείνει τον πρώην προπονητή των Ατζούρι, θα είχε τουλάχιστον διεθνή εμπειρία» έγραφε το σκίτσο δίπλα από το πρόσωπο ενός πολύ σκεπτικού Σέρτζιο Ματαρέλα, του προέδρου της Ιταλίας.
Ομως αυτή δεν ήταν η μόνη αντίδραση. Θύελλα ξεσηκώθηκε στα social media καθώς δεν ήταν λίγοι εκείνοι που θυμήθηκαν την εμπλοκή του Τζουζέπε Κόντε σε μια υπόθεση που αφορούσε μια αμφιλεγόμενη ιατρική θεραπεία, την οποία προωθούσε ο πρώην καθηγητής Νταβίντε Βανόνι, ο οποίος το 2015 καταδικάστηκε για συνωμοσία και απάτη επειδή προέβαινε σε μη εγκεκριμένες θεραπείες με βλαστοκύτταρα σε ασθενείς στο ινστιτούτο του που ονόμαζε Stamina. Το 2013, λοιπόν, ο Κόντε εκπροσώπησε τους γονείς ενος κοριτσιού, της Σοφία, που έπασχε από εκφυλιστική ασθένεια η οποία οδηγεί σε παράλυση και τύφλωση. Οι γονείς προσπαθούσαν να εξασφαλίσουν ότι η κόρη τους θα μπορούσε να υποβληθεί στις θεραπείες του Βανόνι. Ο Κόντε κέρδισε την υπόθεση και το παιδί πράγματι έλαβε τη θεραπεία σε νοσοκομείο της Μπρέσια. Η Σοφία πέθανε τον Δεκέμβριο του 2017. Ο Κόντε πείστηκε όμως ότι η θεραπεία ήταν αποτελεσματική και έγινε μέλος της επιτροπής της Voa-Voa, μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που φτιάχθηκε στη μνήμη της Σοφία. Στην ίδια επιτροπή βρισκόταν και η διάσημη ηθοποιός Τζίνα Λολομπρίτζιντα.
Η ιταλική κυβέρνηση απαγόρευσε πλήρως τη χρήση της μεθόδου το 2014, παρά τις έντονες πιέσεις που είχε δεχθεί από ακτιβιστές που τάσσονταν υπέρ του Ινστιτούτου Stamina, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Μπέπε Γκρίλο, ο κωμικός που ίδρυσε το Κίνημα των Πέντε Αστέρων.