Αναζήτηση
Το Μνημόνιο δεν τελειώνει στις 20 Αυγούστου. Το μόνο που τελειώνει είναι η φθηνή χρηματοδότηση από τον ESM. Το επικαιροποιημένο Μνημόνιο, στο οποίο οι δανειστές εξασφάλισαν την υπογραφή της κυβέρνησης, προβλέπει μέτρα και δεσμεύσεις που εκτείνονται έως και το 2022. Και δεν είναι καθόλου απλά. Ούτε πολιτικά ούτε δημοσιονομικά.
Συντάξεις και αφορολόγητο είναι προδιαγεγραμμένο ότι θα κοπούν, είτε από κοινού το 2019 είτε σταδιακά τη διετία 2019-20, αφαιρώντας περίπου 4 δισ. ευρώ από τις τσέπες συνταξιούχων και φορολογουμένων.
Στη νεότερη συμφωνία το ΔΝΤ διατηρεί το δικαίωμα να επιβάλει τη μείωση του αφορολογήτου έως και τα 5.700 ευρώ εάν θεωρήσει ότι πρέπει οι περικοπές να ισχύσουν εμπροσθοβαρώς ώστε να διασφαλιστεί η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων χωρίς επιβλαβή για την ανάπτυξη μέτρα.
Τα περιβόητα αντίμετρα, παρότι έχουν προνομοθετηθεί, θα εφαρμοστούν μόνο κατόπιν της σύμφωνης γνώμης των δανειστών από το 2019, παρά το γεγονός ότι το Μνημόνιο τυπικά θα έχει ολοκληρωθεί τον ερχόμενο Αύγουστο.
ΔΗΜΟΣΙΟ. Μισθοί και προσλήψεις στο Δημόσιο θα παραμείνουν υπό αυστηρή επιτροπεία, οι δανειστές κάθε άλλο παρά θα αφήσουν στην τύχη της την επένδυση στο Ελληνικό (κλείσιμο της οικονομικής συμφωνίας τον Δεκέμβριο), οι μόνιμοι διευθυντές στο Δημόσιο θα τοποθετηθούν τον Οκτώβριο, Κτηματολόγιο και δασικοί χάρτες θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί το 2021, το 2019 θα πρέπει από αποκρατικοποιήσεις να μπουν στα ταμεία έσοδα ύψους 1 δισ. ευρώ. Κατά τα λοιπά, το Μνημόνιο τελειώνει τον Αύγουστο.
Οι νέες δεσμεύσεις φτάνουν έως και το 2022. Η κυβέρνηση μέσω του επικαιροποιημένου Μνημονίου έβαλε την υπογραφή της ότι έως και το 2022 το κονδύλι των μισθών, ως ποσοστό του ΑΕΠ, δεν θα μεταβληθεί σε σχέση με το 2018. Αν υπάρχει ανάπτυξη, θα υπάρξουν κάποια περιθώρια. Αλλιώς, στον πάγο.
Στο μέτωπο των προσλήψεων συμβασιούχων, οι δανειστές παίρνουν επίσης τα μέτρα τους. Εβαλαν την κυβέρνηση να δεσμευθεί ότι έως και το 2022 το πλήθος των συμβασιούχων θα παραμείνει στα επίπεδα του 2018. Φρένο σε προεκλογικό άνοιγμα θυρών στο Δημόσιο, με πηγές των δανειστών να τονίζουν την ανησυχία που απορρέει από τις διακηρύξεις της σημερινής κυβέρνησης για ανάκτηση της οικονομικής ανεξαρτησίας στη λήψη αποφάσεων ενόψει αλλεπάλληλων εκλογικών αναμετρήσεων.
Η προσπάθεια των δανειστών να θέσουν υπό τον απόλυτο έλεγχό τους κάθε πιθανή παράμετρο εκτροχιασμού των δημοσιονομικών αγγίζει ακόμα και το Κοινωνικό Τιμολόγιο της ΔΕΗ. Απαιτείται νομοθεσία από την οποία θα απορρέει ότι «κανένα δημοσιονομικό ζήτημα δεν θα ανακύψει από την αξιολόγηση του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου για τα έτη 2018, 2019 και 2020». Στον πάγο και αυτό.
ΟΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ. Πρόνοια υπάρχει και έναντι ενδεχόμενων δικαστικών αποφάσεων που θα επηρεάζουν τη δημοσιονομική πολιτική. Αν υπάρξουν αποφάσεις οι οποίες θα έχουν δημοσιονομικές επιπτώσεις (συντάξεις, μισθοί, φόροι κ.λπ.), η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί ότι θα παίρνει ισόποσα διορθωτικά μέτρα ώστε να προασπίσει τα πλεονάσματα.
Στο τραπεζικό τοπίο, επίσης οι δανειστές λαμβάνουν τα μέτρα τους. Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα συνεχίσει να έχει το πάνω χέρι στην επιλογή των διοικήσεων και στον έλεγχο των συστημικών τραπεζών έως και το 2022, με ρήτρες αποστάσεων από πολιτικές παρεμβάσεις. Το Ταμείο αρχικά προβλεπόταν ότι θα «σβήσει» το 2020.
Την ίδια ώρα, βγαίνουν κόκκινες κάρτες στα κυβερνητικά οράματα δημιουργίας Αναπτυξιακής Τράπεζας. Η κυβέρνηση αποδέχθηκε ότι η περιβόητη Αναπτυξιακή Τράπεζα δεν θα αποδέχεται καταθέσεις από το Δημόσιο ούτε θα εμπλέκεται σε άμεση δανειοδότηση. Μάλιστα, προβλέπεται ότι η τελική της μορφή και οι σχετικές διατάξεις νόμου θα εφαρμοστούν μόνο έπειτα από «ενδελεχή διαβούλευση και συμφωνία με τους θεσμούς προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν θα δημιουργεί κινδύνους για τα δημόσια οικονομικά και τη δημοσιονομική σταθερότητα».
Στο περιβόητο «ολιστικό» σχέδιο ανάπτυξης, άλλωστε, οι δανειστές τοποθετούνται ξεκάθαρα. Οπου είναι ασαφές, η κυβέρνηση θα πρέπει να το εξειδικεύσει με συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής. Η οικονομική εφημερίδα «Handelsblatt» εκτιμούσε χθες ότι το αναπτυξιακό σχέδιο Τσίπρα δεν θα πείσει τις αγορές, σημειώνοντας πως απευθύνεται πρωτίστως στην εκλογική πελατεία του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι δανειστές, παρότι επιμένουν στην ανάγκη ανάληψης πλήρους ιδιοκτησίας των μεταμνημονιακών μεταρρυθμίσεων, έχουν στείλει τα μηνύματά τους: «Πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος να σταματήσουμε τους Ελληνες από την επιστροφή στις παλιές κακές συνήθειες. Πρέπει να παραμείνουν προσηλωμένοι στις μεταρρυθμίσεις» δήλωσε στο Politico ευρωπαίος αξιωματούχος.
Το επικαιροποιημένο Μνημόνιο αποτελεί το πρώτο βήμα. Με βάση τα μέχρι σήμερα δεδομένα, όχι το τελευταίο. Στις πρώτες κιόλας γραμμές του σημειώνεται ότι «η επιτυχία της ανάκαμψης θα απαιτήσει τη διατηρήσιμη εφαρμογή των συμφωνημένων πολιτικών για πολλά χρόνια».
