Παρακολουθώντας ένα μέρος της ομιλίας του Marc Ζuckerberg, του Facebook, στην Ευρωβουλή προχθές, η οποία είχε στόχο να καθησυχάσει τους ευρωβουλευτές για την προστασία των προσωπικών μας δεδομένων, ανησύχησα. Οχι για τα προσωπικά δεδομένα, ούτε για την αντίδραση των ευρωβουλευτών, αλλά επειδή ήταν σχεδόν ίδια με την ομιλία του στο αμερικανικό Κογκρέσο τον περασμένο Απρίλιο. Τι σημαίνει αυτό;
Οτι η ΕΕ δεν είναι πια βασική προτεραιότητα για τους μεγάλους πολυεθνικούς ομίλους ώστε να την πάρουν στα σοβαρά. Και αυτό γιατί σιγά σιγά, αντί να μεγαλώνει και να ξεπερνά την «εφηβική κρίση», δείχνει σημάδια αποσύνθεσης.
Ας πάρουμε το παράδειγμα των 154 γερμανών οικονομολόγων, οι οποίοι έστειλαν τη γνωστή ανοιχτή επιστολή στη FAZ, όπου καταγγέλλουν το σχέδιο του γάλλου προέδρου Emmanuel Macron για τη δημιουργία νομισματικής και τραπεζικής ένωσης. Κι αυτό γιατί θεωρούν ότι περιγράφει μια «Ενωση του χρέους» επικίνδυνη για τους ευρωπαίους πολίτες. Διαφωνούν με την ύπαρξη ενός υπουργού Οικονομικών της ΕΕ, τη δημιουργία ενός κοινού προϋπολογισμού για τη ζώνη του ευρώ και τη σύσταση ενός οργάνου για την εποπτεία της περιφερειακής οικονομικής πολιτικής. Εκτιμούν ότι η πρόταση δημιουργίας ενός «Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου» θα είναι αναποτελεσματική, διότι θα είναι «υπό την επιρροή χωρών που δεν είναι μέλη της ευρωζώνης» και θα οδηγήσει σε νέα δάνεια προς χώρες της ζώνης που αν και πήραν λεφτά στο παρελθόν, δεν έκαναν προσπάθειες για να μεταρρυθμιστούν. «Δεν θα ήταν καλό να ανταμείψουμε κακή συμπεριφορά» γράφουν.
Αυτή είναι η γερμανική σκέψη και μας λέει πολλά για τη δυσπιστία που πλήττει πλέον, στον βασικό του πυρήνα, τον γαλλογερμανικό άξονα: για το πώς λειτουργεί η τεχνοκρατική ΕΕ σήμερα, που αφήνει τα θέματα άλυτα μέχρι την τελευταία στιγμή, οπότε η πίεση γίνεται αφόρητη. Μας εξηγεί επίσης γιατί η Γαλλία δεν υποστηρίζει πια την πρότασή της για το ελληνικό χρέος, αλλά και γιατί είναι τόσο δύσκολο να τελειώσει η υπόθεση του BREXIT ή να ληφθούν αποφάσεις για το Μεταναστευτικό.
Με άλλα λόγια, η ΕΕ πονάει διότι τα μέλη της δεν πιστεύουν πια στο όνειρο του Schumman και του Monet.
Και έτσι, παρατηρούμε αποκλίνουσες συμπεριφορές κρατών – μελών, που ξεκινούν από τη Φινλανδία, που λέει ότι δεν επιθυμεί να μείνει στην ευρωζώνη υπό αυτές συνθήκες και φτάνουν ώς την Ελλάδα που κατηγορείται ότι εκμεταλλεύεται αυτή την ευάλωτη κατάσταση για να κάνει εσωτερικά πολιτικά παιχνίδια. Πώς; Τάζοντας κοινωνικά μέτρα και ξεχνώντας ότι ήταν το βασικό κακό παράδειγμα που άφησε ανεξίτηλες πληγές στο ευρωπαϊκό σώμα. Μόνο που αν διαλυθεί η Ευρώπη, η Ελλάδα θα χάσει διπλά: Θα πάνε χαμένες όλες οι μεγάλες προσπάθειες και θυσίες των τελευταίων οκτώ χρόνων, ενώ δεν θα έχει να προσβλέπει σε οφέλη στο μέλλον.