Πυρετώδεις είναι οι διαβουλεύσεις για το Σκοπιανό καθώς πριν από τα μεσάνυχτα της Πέμπτης διακόπηκε, για να συνεχιστούν και δεύτερη μέρα, η τριμερής συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκου Κοτζιά με τον ομόλογό του της ΠΓΔΜ Νίκολα Ντιμιτρόφ, υπό την εποπτεία του ειδικού διαμεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη.
Η διαπραγμάτευση της πρώτης ημέρας ήταν μαραθώνια αφού κράτησε σχεδόν επτά ώρες, με διακοπή για γεύμα. Οι συνομιλίες θα συνεχιστούν σήμερα Παρασκευή στις 09.30, σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό.
Κατά την έξοδό τους, οι δυο υπουργοί Εξωτερικών δεν δέχτηκαν να κάνουν δηλώσεις.
Τί προηγήθηκε
Ο κ. Κοτζιάς και ο κ. Ντιμιτρόφ είχαν συναντηθεί νωρίτερα στην είσοδο των Ηνωμένων Εθνών πριν ανέβουν μαζί στον 15ο όροφο, όπου διεξάγονται οι συζητήσεις.
Οι δύο πλευρές, Αθήνα και Σκόπια, ξανάπιασαν το νήμα της διαπραγμάτευσης, ενώ παράλληλα με τους υπουργούς Εξωτερικών συνεδριάζουν και οι τεχνικές ομάδες, όπως είχε συμβεί κατά τις πρόσφατες συναντήσεις Κοτζιά-Ντιμιτρόφ σε Βιέννη και Σούνιο.
Σύμφωνα με την προχθεσινή ενημέρωση, που έκανε ο έλληνας υπουργός στους δημοσιογράφους, η Ελλάδα προσέρχεται στο τραπέζι του διαλόγου επιθυμώντας έμπρακτα την επίτευξη λύσης.
Ειδικότερα:
Η Ελλάδα προσέρχεται στο τραπέζι του διαλόγου επιθυμώντας έμπρακτα την επίτευξη λύσης στο θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, υπογράμμισε ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, καλώντας παράλληλα την πλευρά της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας να επιδείξει διάθεση ρεαλισμού και συμβιβασμού.
Ολα δείχνουν ότι πρόκειται για μια ιδιαίτερα κρίσιμη συνάντηση που θα κρίνει και το μέλλον των διαπραγματεύσεων. Αυτό που κρίνεται ουσιαστικά είναι αν μπορούν οι δύο πλευρές να συμφωνήσουν οριστικά σε ένα όνομα κι αν οι Σκοπιανοί είναι σε θέση να περάσουν τις συνταγματικές αλλαγές που απαιτούνται και τις οποίες η ελληνική πλευρά θεωρεί απαραίτητες προκειμένου να μη ναυαγήσουν οι συζητήσεις.
Ολα τα δεδομένα συγκλίνουν στην άποψη ότι δύο είναι τα ονόματα που «παίζουν» και όλα τα υπόλοιπα έχουν αποκλειστεί.
«Nova Macedonia» («Νέα Μακεδονία») προκρίνεται ενώ κάποιες πιθανότητες διατηρεί και η ονομασία «Gorna (Upper) Macedonia» (Βόρεια Μακεδονία), υπό τον όρο ότι θα είναι για όλες τις χρήσεις και θα γίνουν συνταγματικές αλλαγές, που θα εξαφανίζουν τον αλυτρωτισμό των Σκοπιανών. Οπως αναφέρουν πηγές από τα Σκόπια, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, η σκοπιανή πλευρά δεν δείχνει διάθεση για συνταγματικές αλλαγές με τη δικαιολογία ότι δεν διαθέτει τις αναγκαίες ψήφους στη Βουλή.
Κι αυτό φαίνεται και από τα δημοσιεύματα του τύπου της γειτονικής χώρας που επιμένουν στο «καμένο» σενάριο του «Ιλιντεν» και που αναφέρονται στη διχοστασία που υπάρχει στην πολιτική σκηνή.
Πάντως, αν στη Νέα Υόρκη αυτό το διήμερο συμφωνηθεί το όνομα, τότε θα επιταχυνθούν οι διαδικασίες και οι συζητήσεις για τις απαραίτητες συνταγματικές αλλαγές ώστε να πάρουν τα Σκόπια προσκλητήριο ένταξης από το ΝΑΤΟ.
Νέος γύρος;
Μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης με τον Αντόνιο Γκουτέρες, το βράδυ της Τετάρτης στη Νέα Υόρκη, ο έλληνας υπουργός δήλωσε πως αναμένει να δει την στάση που θα τηρήσει η πλευρά των Σκοπίων. Απαντώντας σε ερώτηση, ο κ. Κοτζιάς άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ο νέος γύρος των συνομιλιών να διαρκέσει μόνο μια μέρα και όχι δύο, όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί, ενώ ερωτηθείς για τους ισχυρισμούς των Σκοπίων ότι έχουμε πλέον περάσει στην τελική ευθεία των διαπραγματεύσεων, ανέφερε με νόημα πως η ΠΓΔΜ «δεν έχει παρά να το δείξει αύριο (σήμερα)».
«Κοιτάξτε, εγώ λέω ότι ούτε αισιόδοξος, ούτε απαισιόδοξος είμαι, αλλά έχω τη θέληση να βρω λύση. Και πρέπει να έχει η άλλη πλευρά τον πραγματισμό και τον ρεαλισμό να βρει λύση. Οι λύσεις είναι λύσεις συμβιβασμού. Ξέρω ότι πολλές δυνάμεις καιστις δύο κοινωνίες θα προτιμούσαν λύσεις κατά το δοκούν, αλλά δεν υπάρχουν στις διεθνείς σχέσεις τέτοιου είδους λύσεις», υπογράμμισε ο κ. Κοτζιάς.
Οπως εξήγησε ο έλληνας υπουργός, η διαπραγμάτευση έχει χωριστεί σε δύο σκέλη, καθώς το πρώτο – και κυριότερο – μέρος αφορά τα αμιγώς πολιτικά ζητήματα και περιλαμβάνει τις συζητήσεις ανάμεσα στους υπουργούς Εξωτερικών που διεξάγονται υπό την εποπτεία του ειδικού διαμεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς.
Το δεύτερο σκέλος σχετίζεται με το κείμενο της γενικής συμφωνίας αλλά και τον κατάλογο των επιμέρους νομικών θεμάτων που προκύπτουν στο πλαίσιο της διπλωματικής διευθέτησης. Αυτές οι επιμέρους τεχνικές λεπτομέρειες συζητώνται σε παράλληλο γύρο διαπραγματεύσεων, που διεξάγεται σε πιο τεχνοκρατικό επίπεδο.
«Αρα θα έχουμε μια διαπραγμάτευση των ειδικών και μια διαπραγμάτευση των υπουργών. Η κύρια διαπραγμάτευση βέβαια και εκείνη που ενδιαφέρει όλους μας είναι η διαπραγμάτευση των υπουργών. Αλλά και η διαπραγμάτευση των ειδικών θα διευκολύνει το συνολικό πακέτο. Υπό τον Νίμιτς θα είναι μόνο των υπουργών των Εξωτερικών. Των τεχνικών είναι μια διαδικασία που στηρίζεται στο κείμενο που έχουμε καταθέσει», διευκρίνισε ο κ. Κοτζιάς.
