Προειδοποιητικές βολές με κατεύθυνση τη Ρώμη έριξαν χθες οι Βρυξέλλες με αφορμή την οικονομική κατάσταση της Ιταλίας και εν αναμονή του σχηματισμού της νέας κυβέρνησης. Δημοσιοποιώντας τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις οικονομίες των κρατών της ΕΕ ο επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί δεν έκρυψε την ανησυχία του για την Ιταλία, αποφεύγοντας ωστόσο (ίσως για να μη ρίξει λάδι στη φωτιά) να ανακοινώσει την υπαγωγή της στη διαδικασία περί υπερβολικού ελλείμματος που μπορεί να καταλήξει και σε οικονομικές κυρώσεις.
«Το δημόσιο χρέος είναι ένα σημαντικό ζήτημα για το μέλλον της Ιταλίας και απαιτεί μια αξιόπιστη απάντηση», δήλωσε ο Μοσκοβισί κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. «Το πολιτικό μας μήνυμα είναι σαφές. Η Ιταλία πρέπει να συνεχίσει να μειώνει το έλλειμμα και το χρέος της, το οποίο είναι το υψηλότερο στην ΕΕ έπειτα από εκείνο της Ελλάδας», δήλωσε ταυτοχρόνως ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις, κάνοντας λόγο για ανάγκη λήψης μέτρων ύψους 0,6% του ΑΕΠ το 2019.
Ο Μοσκοβισί σχολίασε, πάντως , ότι η Επιτροπή «σέβεται τη δημοκρατική νομιμότητα» και αναμένει τον σχηματισμό κυβέρνησης στην Ιταλία. «Δεν σχολιάζουμε ανακοινώσεις, θα σχολιάσουμε πράξεις, δηλαδή νόμους και προϋπολογισμούς» σημείωσε ο γάλλος επίτροπος δηλώνοντας επίσης ότι η Επιτροπή θα συνεργαστεί με την επόμενη ιταλική κυβέρνηση όπως με όλες τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
Τα ευγενικά λόγια δεν κατάφεραν όμως να κρύψουν την αγωνία των Βρυξελλών για το τι μέλλει γενέσθαι στη Ρώμη όπου τα αρνητικά μηνύματα είναι πολλά και αφορούν πρόσωπα και πράγματα. Οι πληροφορίες ότι υπουργός Οικονομικών θα είναι ο Παολο Σαβόλα, 81 ετών, που, όπως έχει δηλώσει, θεωρεί το ευρώ «γερμανική παγίδα», δεν ενθουσίασαν τους κοινοτικούς ιθύνοντες. Οπως άλλωστε δεν τους ενθουσιάζει και η «δημιουργική ασάφεια» που χαρακτηρίζει το οικονομικό πρόγραμμα στο οποίο έχουν συμφωνήσει οι νικητές των εκλογών του Μαρτίου, δηλαδή το Κίνημα των Πέντε Αστέρων και η Λέγκα.
Κορυφαίο δείγμα «δημιουργικής ασάφειας» είναι στα μάτια των τεχνοκρατών της Επιτροπής το γεγονός ότι στο κοινό πρόγραμμα των δυο κομμάτων ναι μεν δεν υπάρχουν αναφορές για έξοδο από την ευρωζώνη, πλην όμως υπάρχουν αναφορές περί χρήσης δυο νομισμάτων στο εσωτερικό της χώρας.
Συγκεκριμένα προτείνεται εκ παραλλήλου με το ευρώ να κυκλοφορήσουν γραμμάτια με την υπογραφή του ιταλικού υπουργείου Οικονομικών με τα οποία θα μπορούν οι πολίτες να συναλλάσσονται με το Δημόσιο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο το Δημόσιο θα αυξάνει έσοδα και δαπάνες χωρίς να επιδεινώνεται η δημοσιονομική κατάσταση, αναφέρεται στο κοινό πρόγραμμα. Με τον τρόπο αυτό θα καταστεί επίσης εφικτό, σύμφωνα με τους εμπνευστές της ιδέας, να υπάρξουν μισθολογικές αυξήσεις, φορολογικές ελαφρύνσεις και τόνωση των δημοσίων επενδύσεων, χωρίς το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας να διπλασιαστεί φθάνοντας το 6% του ΑΕΠ όπως φοβούνται οι Βρυξέλλες.
Κατά τον καθηγητή της London School of Εconomics Πολ Ντε Γκρόου, η επιλογή αυτή θα οδηγήσει εκ των πραγμάτων στην έξοδο της Ιταλίας από την ευρωζώνη. Και αυτό διότι για να πεισθούν οι Ιταλοί να χρησιμοποιούν το παράλληλο νόμισμα θα πρέπει η πραγματική αξία του να είναι συμφέρουσα, δηλαδή μικρότερη της ονομαστικής. Ωστόσο, συνεχίζει, όπως έχει αποδειχθεί από τις εποχές που τα νομίσματα ήταν χρυσά και ασημένια, «το κακό νόμισμα διώχνει το καλό». Με άλλα λόγια, αν υπάρχουν δυο παράλληλα νομίσματα οι πολίτες θα προτιμούν να συναλλάσσονται με το «ψεύτικο ευρώ» και το αληθινό θα το αποταμιεύουν ή θα το επενδύουν. Στην πράξη δηλαδή η Ιταλία θα έχει βρεθεί εκτός ευρώ, καταλήγει ο Ντε Γκρόου.
Κύκλοι προσκείμενοι στα ηγετικά κλιμάκια των Βρυξελλών εκτιμούν πως οι ευρωπαϊκές ανησυχίες έχουν ήδη κοινοποιηθεί στον πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας Σερτζιο Ματαρέλα στα χέρια του οποίου βρίσκεται πλέον το ζήτημα του σχηματισμού κυβέρνησης. Και μάλλον αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο ιταλός πρόεδρος έχει καταστήσει σαφές πως προϋπόθεση για να δώσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης είναι η εξασφάλιση ότι η Ιταλία θα σεβαστεί πάση θυσία τις δεσμεύσεις της έναντι της Ενωμένης Ευρώπης.
