Ο φόβος για την επανάληψη μιας ακόμα «Πλατείας Σαπφούς» στη Λέσβο ήταν διάχυτος μετά τα επεισόδια με τα μαχαιρώματα στη Μόρια και τις εικόνες με τραυματισμένους κούρδους πρόσφυγες να αποχωρούν μαζικά από το κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης την περασμένη Παρασκευή.
Τα καμπ έχουν μετεξελιχθεί σε ηφαίστεια που βράζουν και ο τοπικός πληθυσμός εκφράζει την αγωνία του. Η διαρροή των fake news για νεκρούς ως αποτέλεσμα δράσης τζιχαντιστών –παρά την άμεση διάψευσή τους –πέτυχε ένα μέρος του στόχου τους: την ενίσχυση κλίματος τρόμου και διχασμού.
Οι συμπλοκές μεταξύ των Κούρδων και των Σύρων –για θρησκευτικούς λόγους, σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή –ανέδειξαν το μέγεθος της προβληματικής συμβίωσης των προσφύγων στον καταυλισμό, επαναφέροντας στο προσκήνιο τις άσχημες συνθήκες διαβίωσής τους.
Αιτούντες άσυλο. Μετά τα επεισόδια που οδήγησαν επτά άτομα στο νοσοκομείο, περίπου 300 Κούρδοι αιτούντες άσυλο ετράπησαν σε άτακτη φυγή με κατεύθυνση την πόλη, ενώ 120 πρόσφυγες –οικογένειες στην πλειονότητά τους –βρήκαν καταφύγιο στον καταυλισμό του ΠΙΚΠΑ που διαχειρίζεται η οργάνωση Αλληλεγγύη Λέσβου (Lesvos Solidarity).
Η υπεύθυνη Επικοινωνιών Κάρμεν Ντίπον της Lesvos Solidarity ανέφερε στα «ΝΕΑ» πως «στο καμπ έχουμε πολλές εγκύους στο τελικό στάδιο, τραυματίες και ανθρώπους σε κατάσταση σοκ από αυτά που είδαν. Η διαχείρισή τους είναι δύσκολη». Οσο για το επόμενο βήμα; «Θα πρέπει να ρωτήσετε τις Αρχές. Το δικό μας κέντρο είναι μικρό για να το διαχειριστεί και ήδη ο αριθμός των φιλοξενουμένων έχει υπερβεί τις δυνατότητές μας» μας απαντά. Τι απέγιναν οι 300 της Μόριας; «Βρίσκονται σε ένα γήπεδο με σπιτάκια στη Συκαμιά έξω από τον Μόλυβο. Πρόκειται για μια έκταση που λειτουργεί ως πρώτη υποδοχή. Μόνο που τώρα λειτουργεί αντίστροφα. Περιμένουν την αναχώρησή τους από το νησί» μας ενημερώνει ο Σπύρος Γαληνός, δήμαρχος Λέσβου. Η μεταφορά τους εκεί πραγματοποιήθηκε αφού ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις εμπόδισαν την είσοδό τους στην πόλη.
Την ίδια στιγμή, όσοι μένουν πίσω εγκλωβισμένοι στη Μόρια βιώνουν μια άλλη πραγματικότητα. Διαφορετικές εθνικότητες και ηλικίες, ομάδες ευαλωτότητας και ψυχιατρικά περιστατικά συστεγάζονται για μήνες μέσα στους ίδιους χώρους.
Ο αριθμός των καταγγελιών για σεξουαλική παρενόχληση και εκφοβισμό αυξάνεται διαρκώς, ενώ το σεξ επιβίωσης για μόλις πέντε ευρώ έχει γίνει ο απόλυτος θεσμός των εύφλεκτων καμπ –των οποίων η ύπαρξη διαταράσσει την οικονομική ζωή του τόπου.
Οι ντόπιοι ανησυχούν για την καλοκαιρινή σεζόν καθώς τα βλέμματα επικεντρώνονται στα δημοσιεύματα που μιλούν για αυξημένες προσφυγικές ροές και για τις διενέξεις μεταξύ των προσφύγων. Το νησί του Βορειοανατολικού Αιγαίου –του οποίου το όνομα έχει ταυτιστεί τον τελευταίο καιρό με το προσφυγικό πρόβλημα –προσπαθεί να επανασυστηθεί στη διεθνή κοινή γνώμη.
Και το κλίμα πόλωσης εναλλάσσεται με ένα κλίμα συσπείρωσης. Η πεποίθηση πως «πρέπει να υπάρξει μια άλλου τύπου οργάνωση» ώστε να αποφευχθεί η επανάληψη εικόνων ντροπής έχει ολοένα και περισσότερους υποστηρικτές.
Η Μαρίζα Βαμβουκλή, ιδρύτρια της διαπολιτισμικής χορωδίας για πρόσφυγες CANTAλαλουν, εξηγεί στα «ΝΕΑ» πως μια σημαντική μερίδα των ντόπιων βρίσκεται σε φάση δημιουργίας μιας οργάνωσης ειρήνευσης έτσι ώστε να μην εγκατασταθεί κλίμα τρόμου στο νησί. Ολοι τους ομολογούν πως η νύχτα της 21ης Απριλίου έχει στοιχειώσει τη Λέσβο και κάθε νέο φιτίλι αναζωπυρώνει τους φόβους και τις έριδες.
Σπύρος Γαληνός
«Οι φασαρίες είναι καθοδηγούμενες»
Οι κάτοικοι είναι κουρασμένοι και αγανακτισμένοι. Η κατάσταση είναι έκρυθμη. Ευτυχώς που οι πρόσφυγες δεν μπήκαν ξανά στο λιμάνι γιατί θα είχαμε ξανά άλλη μια Πλατεία Σαπφώ. Τους σταμάτησε η Αστυνομία στην περιοχή του Καρά Τεπέ. Εχουμε ευτυχώς πια αυξημένη αστυνόμευση. Περιμένουμε να γίνει αποσυμφόρηση, να πάρουν δηλαδή τους πρόσφυγες από τη Λέσβο και να τους πάνε στην ηπειρωτική χώρα. Υπάρχουν άτομα που είναι καταγεγραμμένα, δηλαδή είναι έτοιμα να φύγουν αλλά για κάποιο λόγο το καθυστερούν. Θέλω να πιστεύω ο Βίτσας θα εφαρμόσει αυτά που είπε. Εχουμε χάσει πια τα νούμερα. Στο νησί βρίσκονται περισσότεροι από 10.000 πρόσφυγες. Χάνουμε τον τόπο μας.
Είμαστε σε επαφή με τα αρμόδια υπουργεία. Δεν έχουν γίνει αυτά που περιμέναμε. Εχουν γίνει βέβαια και κάποια πράγματα, όπως το αποχετευτικό δίκτυο. Υπάρχουν θετικά μηνύματα για τον τουρισμό. Αλλά όλα βρίσκονται ακόμα σε τεντωμένη κλωστή. Οι μισοί μας τουρίστες πέρσι ήταν Τούρκοι. Φέτος δεν ξέρουμε τι θα γίνει αν συνεχιστούν οι αρνητικές εικόνες.
Ποιοι ευθύνονται για την αναπαραγωγή των fake news; Κάποιοι που έχουν όφελος. Είμαι βέβαιος πως οι φασαρίες είναι καθοδηγούμενες. Κάποιοι για κάποιους λόγους κατευθύνουν τους ανθρώπους στις συμπλοκές και στις καταλήψεις.