Από τότε που κατέρρευσε η Σοβιετική Ενωση, η κατανομή της πολιτικής ισχύος στους κόλπους του Κρεμλίνου μοιάζει με τις μουσικές καρέκλες. Ανθρωποι για όλες τις δουλειές έρχονται, φεύγουν και επανεμφανίζονται λίγο αργότερα –πάντα ανάλογα με τα κέφια του ηγεμόνα. Και για το μεγαλύτερο μέρος αυτού του αιώνα, ο ηγεμόνας αυτός ήταν ο Βλαντίμιρ Πούτιν.
Το τελευταίο παράδειγμα είναι ο διορισμός του πρώην υπουργού Οικονομικών Αλεξέι Κούντριν ως επικεφαλής του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Η επιλογή του Κούντριν για τον ρόλο αυτό θυμίζει το πώς ο πρώην πρόεδρος Μπόρις Γέλτσιν αναζητούσε έναν διάδοχο που θα προφύλασσε την κληρονομιά του και θα προστάτευε την οικογένειά του και την περιουσία του.
Ο Γέλτσιν είχε συγκεντρώσει περί τα 15 εκατομμύρια δολάρια όσο ασκούσε την εξουσία και εμπιστεύθηκε τον Πούτιν –έναν πρώην άνθρωπο της KGB –για να προστατεύσει τα παιδιά του και την περιουσία του, καθώς και για να τον κρατήσει έξω από τη φυλακή. Το ποσό αυτό βέβαια είναι αστείο μπροστά στα 70 δισεκατομμύρια δολάρια που φτάνει η προσωπική περιουσία του Πούτιν, ο ετήσιος μισθός του οποίου είναι μόλις 137.000 δολάρια.
Υστερα από 18 χρόνια είτε στην πρωθυπουργία είτε στην προεδρία, είναι η σειρά του Πούτιν να ανησυχεί για την κληρονομιά του και την περιουσία του. Το 2008, παρέκαμψε τους συνταγματικούς περιορισμούς και έβαλε τον υπάκουο αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ντμίτρι Μεντβέντεφ να του κρατάει την καρέκλα ζεστή μέχρι να επιστρέψει στην προεδρία, το 2012. Ενας πολύ ικανότερος άνθρωπος στη θέση του θα ήταν ο Σεργκέι Ιβανόφ, πρώην στρατηγός της KGB. Ο Ιβανόφ όμως θα απειλούσε τον Πούτιν –ο οποίος έφτασε μόνο στον βαθμό του συνταγματάρχη –και έτσι του ανατέθηκε ο ρόλος του «επικεφαλής βοτανολόγου»…
Πριν από λίγες εβδομάδες, ο Πούτιν επανενθρονίστηκε στην προεδρία και ο Μεντβέντεφ –γνωστός περισσότερο για τις ωραίες του γραβάτες και τα ακριβά ρολόγια του, παρά για τις πολιτικές του πράξεις –ανέλαβε και πάλι τον βολικό ρόλο του πρωθυπουργού. Με δεδομένο όμως ότι είναι εντελώς ακατάλληλος να εκπληρώσει τις οικονομικές και κοινωνικές ανάγκες των Ρώσων, η πραγματική αποστολή του είναι να διαφυλάξει την κληρονομιά του Πούτιν.
Ο Κούντριν, που διαδέχεται την Τατιάνα Γκολίκοβα (η οποία ήταν υπάκουη αλλά στερούνταν κύρους), αποτελεί ένα παράδοξο αντίβαρο στον Μεντβέντεφ. Το 2011 παραιτήθηκε από το υπουργείο Οικονομικών καταγγέλλοντας δημοσίως τον Μεντβέντεφ για ανικανότητα. Ο διορισμός του στο Ελεγκτικό Συνέδριο έχει σημασία γιατί επιτρέπει στον ίδιο –και άρα στον Πούτιν –να έχει μεγαλύτερη γνώση για τη διαφθορά. Ετσι, ο Πούτιν μπορεί να χειραγωγήσει οποιονδήποτε έχει μελλοντικές βλέψεις για την προεδρία και ενδεχομένως να τοποθετήσει ξανά τον Μεντβέντεφ στη θέση του μετά το 2024!
Μεταξύ των ανθρώπων που φοβάται ο Πούτιν είναι ο υπουργός Αμυνας Σεργκέι Σόιγκου, που είχε αποκτήσει υψηλή δημοτικότητα ως υπουργός Εκτάκτων Καταστάσεων. Για να μειώσει λοιπόν τη δεξαμενή των ψηφοφόρων του, ανακοίνωσε ότι ο νέος υπουργός Εκτάκτων Καταστάσεων, ο Γεβγένι Ζίνιτσεφ, θα αναφέρεται απευθείας στον πρόεδρο.
Η Νίνα Χρούστσεβα είναι καθηγήτρια Διεθνών Υποθέσεων στο New School και στέλεχος του World Policy Institute
