Υπό τον φόβο ότι οι επόμενες εκλογές στην Ιταλία θα λάβουν χαρακτήρα δημοψηφίσματος για τη συμμετοχή της χώρας στην ευρωζώνη οι αγορές έδειξαν χθες τα δόντια τους. Αναλυτές δεν θέλουν καν να συζητούν τι θα συμβεί εάν οι φόβοι γίνουν πραγματικότητα.
Το σφυροκόπημα των αγορών ξεκίνησε από τη Ρώμη. Στον πιο αδύναμο κρίκο του ευρωπαϊκού Νότου, στην Ελλάδα, το μαζικό ξεπούλημα των ομολόγων κάθε άλλο παρά παραπέμπει σε σκηνικό καθαρής εξόδου από το επίσημο πρόγραμμα χρηματοδότησης. Η επιλογή της προληπτικής γραμμής πίστωσης, όσο φουντώνει ο ιταλικός πυρετός θα γίνεται μονόδρομος, εκτιμά οικονομικός παρατηρητής με γνώση των διεργασιών στους κόλπους των δανειστών. Η κυβέρνηση συνεχίζει να απορρίπτει την εναλλακτική.
Στη Γερμανία, μια εντελώς διαφορετική κατάσταση. Το κόστος δανεισμού του Βερολίνου υποχωρεί, με τους επενδυτές να αναζητούν ασφαλή καταφύγια. Στα οκταετή γερμανικά ομόλογα το κοντέρ έγραψε χθες 0,002% με μείωση 90% ενώ στους μικρότερης διάρκειας τίτλους οι αποδόσεις είναι αρνητικές. Η Ανγκελα Μέρκελ εμφανίζεται κάθε άλλο παρά πρόθυμη για «εκπτώσεις» απέναντι στις ιταλικές πολιτικές πιέσεις.
Σε αυτό το σκηνικό οι αποδόσεις των ομολόγων στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου πήραν χθες φωτιά που εκδηλώθηκε με μεγαλύτερη ένταση στις μικρές διάρκειες, δείγμα της άμεσης ανησυχίας των αγορών.
Στους ιταλικούς τίτλους ετήσιας διάρκειας η άνοδος των αποδόσεων ξεπέρασε το 1.000% αγγίζοντας ακόμα και το 1,3% όταν προχθές ήταν μόλις 0,030%.
Στα διετή ομόλογα για πρώτη φορά μετά το 2013 η απόδοση ξεπέρασε το 2% αγγίζοντας ακόμα και το 2,731% καταγράφοντας την μεγαλύτερη ημερήσια εκτίναξη από το 1996.
Στα δεκαετή ομόλογα το κοντέρ έγραψε χθες υψηλό 3,388% όταν στις αρχές Μαΐου ήταν μόλις 0,650% ενώ η δημοπρασία διάθεσης εντόκων γραμματίων εξάμηνης διάρκειας έμελλε να εξελιχθεί σε πανωλεθρία. Η Ιταλία προχώρησε στην προγραμματισμένη δημοπρασία εξάμηνων εντόκων γραμματίων αναζητώντας 5,5 δισ. ευρώ. Η έκδοση κουτσά στραβά καλύφθηκε (δείκτης κάλυψης 1,18%) αλλά η τιμολόγηση του κινδύνου έστειλε το κόστος από το -0,42% της προηγούμενης έκδοσης στο 1,213%.
Ο κεντρικός τραπεζίτης της Ιταλίας Ιγνάσιο Βίσκο προειδοποίησε χθες πως η χώρα βρίσκεται ένα βήμα πριν την απώλεια της εμπιστοσύνης των επενδυτών σημειώνοντας πως «οι κανόνες του παιχνιδιού μπορούν να συζητηθούν, σίγουρα μπορεί να βελτιωθούν» αλλά παράλληλα «δεν μπορούμε να αψηφήσουμε τους θεσμικούς περιορισμούς, την προστασία των καταθέσεων, τη δημοσιονομική πειθαρχία και τον σεβασμό των Συνθηκών».
Στους κόλπους των επενδυτών η ανησυχία έχει χτυπήσει κόκκινο. Ερευνα του ομίλου Sentix σε δείγμα 1.000 επενδυτών καταδεικνύει υπερδιπλασιασμό (από 6,3% τον Απρίλιο σε 13%) των επενδυτών που προβλέπουν ότι εντός των επομένων μηνών η ευρωζώνη θα «χάσει» τουλάχιστον ένα κράτος-μέλος της.
Η Ελλάδα. Για μία ακόμα φορά αποδεικνύεται ότι η Ελλάδα παραμένει ο πιο αδύναμος κρίκος της ευρωζώνης. Στον ευρωπαϊκό Νότο οι αποδόσεις των ομολόγων αυξάνονται χωρίς διακρίσεις αλλά το σφυροκόπημα των ελληνικών τίτλων γίνεται σε πολύ υψηλότερα επίπεδα.
Οι αποδόσεις των δεκαετών ελληνικών ομολόγων έφτασαν χθες μια ανάσα από το 5%, σφραγίζοντας τις όποιες χαραμάδες προσδοκίας εξακολουθούσαν να υπάρχουν στους κόλπους του οικονομικού επιτελείου για άμεση νέα έξοδο στις αγορές.
Παρότι εδώ και αρκετές εβδομάδες, η άνοδος του κόστους δανεισμού έχει οδηγήσει σε ανασχεδιασμό των επόμενων εξόδων με ορίζοντα το τέλος του έτους (αντί για το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο), έως και την περασμένη εβδομάδα υπήρχε η προσδοκία ραγδαίας μείωσης των αποδόσεων εφόσον υπάρξει συμβιβασμός για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους. Ο συμβιβασμός Γερμανίας – ΔΝΤ απομακρύνθηκε περαιτέρω κατά τη διάρκεια του Eurogroup της περασμένης Πέμπτης και επιπρόσθετα φούντωσε και το ιταλικό μέτωπο.
Επιπλέον, κόντρα στις εκτιμήσεις κυβερνητικών αξιωματούχων το τελευταίο διάστημα ότι η πολιτικο-οικονομική αναταραχή στην Ιταλία θα κάνει τη Γερμανία πιο ελαστική απέναντι στην Ελλάδα, με το σκεπτικό «δεν θέλεις δυο φωτιές ταυτόχρονα στην ευρωζώνη», κάτι τέτοιο δεν προκύπτει. Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Ολαφ Σολτς ακόμα και στη σχετικά ανώδυνη πολιτικά πρόταση επιμήκυνσης των δανείων του ESM κατά 10 χρόνια, την οποία υποστήριξαν κατά πληροφορίες τόσο η Γαλλία όσο και η Ιταλία, εμφανίστηκε αυστηρός θέτοντας όριο επιμήκυνσης τριών ετών εάν χρειαστεί. Ο ελληνικός «κίνδυνος» επανέρχεται στο προσκήνιο, όπως καταμαρτυρούν οι αποδόσεις των ομολόγων. Στην Ισπανία, παράλληλα με την ανησυχία εξαιτίας της πρότασης μομφής κατά του Μαριάνο Ραχόι, τα δεκαετή ομόλογα έγραψαν χθες υψηλό 1,662% (από 1,280% στις αρχές του μήνα), στην Πορτογαλία άγγιξαν το 2,369% (από 1,673% την 1η Μαΐου), όταν οι ελληνικοί τίτλοι «φλέρταραν» με το 5%.
Καμπανάκι από Δραγασάκη. Τις εξελίξεις στην Ιταλία και την Ισπανία σχολίασε από το βήμα της Βουλής ο Γιάννης Δραγασάκης σημειώνοντας ότι «δεν μας αιφνιδιάζουν ως κυβέρνηση» καθώς «από καιρό έχουμε επιστήσει την προσοχή ότι βγαίνουμε από τα Μνημόνια σε ένα διεθνές περιβάλλον αυξανόμενης αβεβαιότητας που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει ακριβώς τις διαστάσεις που μπορεί να πάρει, διότι είναι πολλές οι εστίες της αβεβαιότητας και οι πηγές». Ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης εμφανίστηκε καθησυχαστικός –η χώρα μας βρίσκεται σε μια θέση που έχει αρκετά μέσα στη διάθεσή της να αντιμετωπίσει αυτές τις εξελίξεις, είπε –ωστόσο σημείωσε πως εάν οι αναταράξεις αυτές συνεχιστούν, τότε θα επηρεαστούν όλες οι χώρες της Ευρώπης κι ενδεχομένως να απαιτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση μια συνολική λύση.