Ενα μεγάλο κινηματογραφικό φεστιβάλ όπως των Καννών δεν είναι μόνον κόκκινο χαλί, Chopard, παπαράτσι και ψηλά τακούνια. Είναι και το προϊόν του, οι ταινίες. Η αγορά ταινιών στις Κάννες είναι η σκληρότερη. Πίσω από το glam, το παρασκήνιο είναι άγριο, ανελέητο. Το αποτέλεσμα του «πολέμου» θα τo δούμε στην Ελλάδα από τη νέα σεζόν. Μια καταμέτρηση μάς φέρνει μπροστά σε περίπου 40 ταινίες μόνο από εκείνες που προβλήθηκαν στα προγράμματα.
Τα μεγάλα βραβεία. Το «Shoplifters» του Ιάπωνα Χιροκάζου Κόρε Εντα έχει δεδομένη επιτυχία έστω και σε art house κλίμακα γιατί είναι ο φετινός Χρυσός Φοίνικας. Η μικρή αλλά εκλεκτική One From the Heart του Λευτέρη Αδαμίδη που έχει την εκμετάλλευσή της στην Ελλάδα, στάθηκε τυχερή διότι την είχε εξασφαλίσει από πριν, κάτι που συμβαίνει με πολλές ταινίες γενικότερα. Μία μόνον αγορά ακόμα από την O.F.t.H., το εξαιρετικό οικογενειακό δράμα «Nous Batailles» από την Εβδομάδα Κριτικής. Το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής, το αντιρατσιστικό δράμα «BlacKΚKlansman» του Σπάικ Λι είναι αμερικανική, «στουντιακή» ταινία (Universal) και βρίσκεται στην διάθεση του ελληνικού παραρτήματος της UIP. Θα την δούμε στην Ελλάδα με τίτλο «Η παρείσφρηση».
Τα μεγάλα «καλάθια». Τη μερίδα του λέοντος φέτος είχε η Seven Films του Χρήστου Μπεχτσή με άσους τις τελευταίες ταινίες των Ασγκάρ Φαραντί και Λαρς Φον Τρίερ. Ο Ιρανός Φαραντί άνοιξε τη διοργάνωση με το υπαρξιακό θρίλερ «Todos lo saben» και τους Χαβιέρ Μπαρδέμ, Πενέλοπε Κρουθ και ο Δανός Φον Τρίερ προκάλεσε θόρυβο με το εκτός συναγωνισμού «The house that Jack built»: θέτει το μικροσκόπιό του μέσα στον εγκέφαλο ενός serial killer (Ματ Ντίλον) και ο σώζων εαυτόν σωθήτω! Κατά τα άλλα, η Seven μπορεί να περιμένει μια σχετική κίνηση από το ιταλικό μεταφυσικό δράμα «Lazzaro Felice» της Αλις Ροχρβάχερ (βραβείο σεναρίου εξ ημισείας), το βελγικό «Girl» από το τμήμα Un Certain Regard –για πολλούς ήταν η έκπληξη του Φεστιβάλ –και από το κορεάτικο «Burning» του Λι Τσανγκ Ντονγκ που, αν και διαγωνιζόταν, δεν κέρδισε τίποτε γιατί όλοι κάνουν λάθη. Η Seven έκανε κι άλλες αγορές ταινιών του διαγωνιστικού που δεν είχαν τύχη στα βραβεία: το «Καλοκαίρι» του Κιρίλ Σερεμπρένικοφ, το «Knife + heart» του Γιαν Γκονζάλεζ, το «En garde» του Στεφάν Μπριζέ ακόμα και το αιγυπτιακό «Yomedine» του Α. Μπ. Σόουκι, η ιστορία ενός πάμπτωχου λεπρού που διασχίζει μ’ ένα κάρο την Αίγυπτο (και φαντάζεστε ποια Αίγυπτο) αναζητώντας τις ρίζες του. Αυτό το τελευταίο το πιστεύω πολύ γιατί έχει ψυχή.
Η Feelgood Entertainment έκανε επίσης ενδιαφέρουσες αγορές: από το διαγωνιστικό τα «Τρία πρόσωπα» του κατατρεγμένου Ιρανού Τζαφάρ Παναχί (εξ ημισείας βραβείο σεναρίου) και το «Dogman» του Ιταλού Ματέο Γκαρόνε (βραβείο ερμηνείας για τον Μαρτσέλο Φόντε). Από το 15νθήμερο το «Leave no trace» της Αμερικανίδας Ντέμπρα Γκράνικ όπως και το «Mandy» του Πάνου Κοσμάτου (γιου του Τζορτζ Παν. Κοσμάτου), μια ταινία τρόμου με τον Νίκολας Κέιτζ και μπορεί να κάνει αίσθηση αλλά …μεταμεσονύκτια.
Συνεργασίες και συντήρηση. Σε ορισμένες περιπτώσεις υπήρξαν συνεργασίες και αυτό είναι ευχάριστο. Η Seven μαζί με τη Strada του Τάκη Βρέμη θα διανείμει τον «Ψυχρό πόλεμο» του Πάβελ Παβλικόφσκι ( βραβείο σκηνοθεσίας) και μαζί με την Rosebud 21 του Ζήνου Παναγιωτίδη, δύο ταινίες: την «Ayka» από το Καζακστάν (βραβείο γυναικείας ερμηνείας) και την «Καπερναούμ» της Ναντίν Λαμπακί (βραβείο της επιτροπής). Σε αντίθεση με την Strada που έκανε κι άλλες αγορές («Euforia» της Βαλέρια Γκολίνο, «Angel» του Λούις Ορτέγκα, «Troppa grazia» του Τζιάνι Γκρανάσι), η Rosebud 21 δεν έκανε. Από το διαγωνιστικό τμήμα η Weird Wave του Ανδρέα Κονταράκη πήρε εκτός άλλων το κινηματογραφικό δοκίμιο «Βιβλίο της εικόνας» του Ζαν-Λικ Γκοντάρ και από το 15νθήμερο Σκηνοθετών το «Le monde a tois» του Ρομάν Γαβρά και το ακραίο «Climax» του Γκασπάρ Νοέ.
Ορισμένοι «μικροί» διανομείς όπως ο Ηλίας Γεωργιόπουλος, ο αιθουσάρχης του Δαναού, κινήθηκαν πολύ συντηρητικά με μόλις μια αγορά («Petra»), άλλοι «ανοίχτηκαν» λίγο παραπάνω: η Spentzos Film του Αντώνη Μανιάτη έχει την κωμωδία του Ζιλ Λελούς «Swim or sink» (εκτός συναγωνισμού), από το διαγωνιστικό το αποτυχημένο αλλά παράξενο νεονουάρ «Under the Silber Lake» του Ρόμπερτ Μίτσελ και από το 15νθήμερο το «En Liberte». Ο Γιώργος Στεργιάκης της ΑΜΑ Films πόνταρε σε δύο ταινίες του διαγωνιστικού που δεν κέρδισαν τίποτε («Ash is purest white» του Ζια Ζανγκέ και «The wild pera tree» του Τούρκου Νούρι Μπ. Τζεϊλάν) αλλά πήρε επίσης το πολιτικό φιλμ του Ουκρανού Σεργκέι Λόζιντσα «Donbass» που απέσπασε το βραβείο σκηνοθεσίας στο Ενα Κάποιο Βλέμμα.
Κάποιες εταιρείες δεν αγόρασαν απολύτως τίποτε, είτε επειδή δεν είχαν ανάγκη να το κάνουν είτε επειδή μπορεί να το θεώρησαν σπατάλη σε μια εποχή που υποτίθεται ότι το σινεμά έχει γίνει πολυτέλεια. Εχει γίνει όμως; Γιατί όλες μαζί οι εταιρείες κινηματογραφικής εκμετάλλευσης στην Ελλάδα –μικρές, μεσαίες, μικρομεσαίες και εταιρίες κολοσσοί –είναι 18. Ουκ εν τω πολλώ το ευ, έλεγαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι και ίσως μην να είχαν πάντα δίκιο. Για να είναι τόσες πολλές οι εταιρείες αυτό σημαίνει ότι ο χώρος τους έχει χρυσάφι. Γι’ αυτό και καμιά φορά είναι ν’ αναρωτιέσαι: μα γιατί όλοι γκρινιάζουν;