Müzikal Ifade
Γωγώ Μπατσικούρα, Αλεξάνδρα Παπαστεργιοπούλου
Αποτελούν το ντουέτο Müzikal Ifade και ερμηνεύουν ρεπερτόριο της Σμύρνης, της Καππαδοκίας και της Μικράς Ασίας. Πειραματίζονται και δημιουργούν τις δικές τους συνθέσεις με σάζι, τσέλο, νέι, αρμόνικα και πολλά κρουστά – ενορχηστρώσεις μελωδιών από τη Σμύρνη. Αλήθεια, πόσο ανεβαίνει ο βαθμός δυσκολίας για όσους δεν επιλέγουν δυτικά μονοπάτια;
«Μέσα από παραδοσιακά όργανα και το ηχόχρωμα της παραδοσιακής μουσικής ευχόμαστε να δημιουργήσουμε νέες μελωδίες με μία ποικιλία στην τροπικότητα όσον αφορά την αρμονία και το ρυθμό. Η παράδοση είναι παράδοση, αλλά κανείς δεν απαγορεύει την εξέλιξή της. Κι εμείς αυτήν κυνηγάμε». Ακόμη και σε ένα περιβάλλον που αναζητά ποπ είδωλα και ασφάλεια στους παλιούς και καθιερωμένους συνθέτες; «Το ότι ο ερμηνευτής χαίρει της προσοχής του κοινού είναι διότι εκείνος εκτίθεται εκείνη τη στιγμή, άμεσα. Κανένας συνθέτης δεν νιώθει αδικημένος από τη στιγμή που θα έχει τη χαρά να ακούσει το δημιούργημά του».
Θοδωρής Κότσυφας
Αλμπουμ: «Conception of thought» (The Lyst records)
Κινείται στους δρόμους της τζαζ και ήδη έχει κυκλοφορήσει τον τρίτο του δίσκο «Conception of thought». «Είναι πιθανό να συνυπάρχουν και ανώτεροι αλλά και κατώτεροι λόγοι που ωθούν τον καθένα να μπει σ’ αυτή τη διαδικασία.Το συμπέρασμα διαμορφώνεται από το ποιος από αυτούς τους λόγους ή τις ανάγκες νικάει στο τέλος.Αυτό που παρατηρώ όμως είναι πως όσο μεγαλώνω τα ερεθίσματα προέρχονται περισσότερο απ’ τη συνολικότερη κατάσταση γύρω μας. Κι όπως η μουσική πάντα φτιαχνόταν ανάλογα με τις κοινωνικές συνθήκες, έτσι και τώρα η ανισορροπία που βιώνουμε καθημερινά δεν γίνεται να μην επηρεάσει τη δημιουργικότητα».
Ο Θ. Κότσυφας βιώνει τις δυσκολίες όταν το μουσικό ιδίωμα τοποθετείται δίπλα απ’ την ποπ. «Νομίζω ότι μέσα στην καθημερινή προσπάθεια, ακόμα κι όταν κατά καιρούς υπάρχει η αίσθηση μιας μικρήςαπογοήτευσης, δεν υπάρχει χρόνος για τίποτε άλλο εκτός απ’ το “ποιο είναι το καλύτερο που μπορείς να κάνεις”. Φυσικά η μουσική βιομηχανία κατά καιρούς διαμορφώνεται ανάλογα με την ζήτηση. Και η ζήτηση διαμορφώνεται από πολλούς παράγοντες. Να ‘ναι καλά οι άνθρωποι που στεγάζουν τα διάφορα σχήματακαι οι άνθρωποί που έρχονται να ακούσουν αυτό που κάνουμε, οι οποίοι ευτυχώς φαίνεται να αυξάνονται».
Μιχάλης Καλογεράκης
Αλμπουμ: «Προσωπικό» (2016), «Κάτι παράξενο»
Σύμφωνα με τον Νοβάλις «ο κόσμος οφείλει να εκρομαντισθεί. Ετσι θα επανασυλλάβουμε το πρωταρχικό νόημα». Αυτό είναι το ζητούμενο σήμερα και για δραστήριο συνθέτη Μιχάλη Καλογεράκη. Πάνω σ’ αυτόν τον εκλογικευμένο ρομαντισμό βρίσκει μια απάντηση για το ερώτημα εάν τα media δίνουν τον απαραίτητο χώρο και προσοχή ή μήπως υπάρχει μια προσκόλληση στους καθιερωμένους συνθέτες. «Τα ΜΜΕ κάνουν τη δουλειά τους κι εγώ οφείλω να κάνω τη δική μου. Οσο για τον κόσμο νομίζω είναι προσωπική υπόθεση του καθενός τι ακούει, τι βλέπει καιπόσο χρόνο αφιερώνει στην πνευματική του καλλιέργεια».Με την ίδια διάθεση αντιμετωπίζει και το θέμα της αποδοχής από παλαιότερους συναδέλφους. «Εχω εισπράξει ενθάρρυνση, αλλάας μη γελιόμαστε το θέμα είναι να δουλεύεις αυστηρά. Κι όταν κανείς δεν σου δίνει σημασία, εσύ να μη χάνεις την πίστη σου. Νακάνεις αυτό που πραγματικά θέλεις. Δεν γίνεται να μην σε νοιάζει η άποψη των άλλων, όμως δεν γίνεται αυτό να επηρεάζειτην τέχνη σου». Πώς νιώθει άραγε ένας δημιουργός σε ένα μουσικό σύστημα που φαίνεται ν αναζητά συνεχώς ερμηνευτές; «Αδικημένος δεν μπορείς να νιώθεις όταν κάνεις τέχνη. Δεν μας έχει ανάγκη η τέχνη, εμείς την έχουμε ανάγκη. Αλλο το μουσικό σύστημα, άλλο η τέχνη».
Νίκος Γαλενιανός
Παράσταση: «Βάτραχοι» του Κώστα Φιλίππογλου
Επέλεξε να δουλέψει και να σπουδάσει σύνθεση στο Ρότερνταμ. «Μια πόλη που σου δείχνει πώς μπορείς να συμβιώνεις και να αφουγκράζεσαι διαφορετικές κουλτούρες και οράματα. Αν αυτό το τοποθετήσεις σε μια μουσική κοινότητα, όπως ήταν το Πανεπιστήμιο όπου σπούδαζα, τότε αυτομάτως έχεις ένα κόσμο ιδανικό». Ο νεαρός δημιουργός έχει ήδη συνεργαστεί με τον οργανισμόClassical Young Masters και τον οργανισμό EuropeanUnion of Music Competitions for Youth σε συναυλία στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ρότερνταμ (2017), έχει γράψει μουσική για την παράσταση « Η Μάνα Κουράγιο και τα παιδιά της» από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, σε σκηνοθεσία Νικίτα Μιλιβόγεβιτς και το κομμάτι «The sublime walk» ύστερα από παραγγελία του ανσάμπλ σύγχρονης μουσικής Doelen Εnsemble με έδρα το Ρότερνταμ. «Μόνο η εμμονή σου και η πίστη σου μπορεί να σε οδηγήσουν εκεί που θες. Ή τουλάχιστον αν προσπαθήσεις για να φτάσεις. Και αυτό μόνο πολλές φορές αρκεί. Δεν μπορείς να ξεκινάς με προϋποθέσεις ή απαιτήσεις. Σαφώς τα πρακτικά ζητήματα ίσως να σταθούν εμπόδιο, αλλά δεν μπορούν να ανακόψουν την πορεία σου. Φτάνει να ξέρεις ότι μόνο στη μουσική μπορείς να βρεις τον εαυτό σου».
Nalyssa Green
Παράσταση: «Αγγελος εξολοθρευτής»
Παίζει κιθάρα, πλήκτρα και θέρεμιν, γράφει στίχους και μουσική για την προσωπική της δισκογραφία, μουσική για το θέατρο («Ψύχωση 4.48», «Τα πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ», «Φιλουμένα», «Ο θάνατος του εμποράκου», «Dogville», «Αγριόπαπια», «Το ευχαριστημένο» κ.ά.) και το Φεστιβάλ Αθηνών («Αγγελος εξολοθρευτής» της Αντζελας Μπρούσκου). Η δημιουργική της αναζήτηση έχει ως σταθερά «την επικοινωνία με κάποιον αποδέκτη της μουσικής μου που θα νιώθει ότι αυτό που φτιάχνω τον αφορά. Και η φροντίδα για κάθε τι που δημιουργώ έτσι ώστε αισθητικά να το κρίνω άρτιο. Ο βιοπορισμός από τη δουλειά αυτή είναι και αυτός ένα ζητούμενο μιας και θέλω να συγκεντρώνομαι όσο γίνεται αμιγώς στη μουσική και να μην ασχολούμαι με κάτι άλλο που θα μου προσφέρει τα προς το ζην. Δυστυχώς ή ευτυχώς δεν έχω άλλες δεξιότητες». Το ζήτημα του βιοπορισμού είναι, έτσι κι αλλιώς, το μεγάλο αγκάθι. «Πιστεύω πως στην Ελλάδα υπάρχει μια προσκόλληση στο παλιό. Ισως λόγω της οικονομικής κρίσης (ίσως και από απλή συνήθεια) κυρίως προβάλλονται και προτείνονται πράγματα δοκιμασμένα, σίγουρα επιτυχημένα κατά κάποιον τρόπο. Δύσκολα βλέπω ανθρώπους του χώρου, μέσα μαζικής ενημέρωσης, γενικά ανθρώπους που δραστηριοποιούνται γύρω από τη μουσική να έχουν όρεξη να στηρίξουν καλλιτέχνες στην αρχή τους. Ή καλλιτέχνες με έργο κάπως εναλλακτικό. Να πάρουν ένα ρίσκο δηλαδή. Ολο αυτό το βρίσκω βαρετό και έντονα αντικαλλιτεχνικό. Παρ’ όλα αυτά πιστεύω ότι υπάρχει ένας κόσμος που διψάει για δημιουργίες νέες και ίσως κάπως διαφορετικές και με αυτόν τον κόσμο, κόντρα στις αντίξοες συνθήκες, καταφέρνεις να συναντηθείς. Είναι μάλλον ένα πολύ μικρό και πολύ φανταστικό ποσοστό ανθρώπων και είναι ωραίο να βρισκόμαστε».
Σπύρος Παρασκευάκος
Αλμπουμ: «Τρίτη έξοδος» (Μικρή Αρκτος)
Αν κάτι είναι καλό θα βρει τον προορισμό του. Με αυτή τη πεποίθηση βαδίζει ο Σπύρος Παρασκευάκος που ανήκει σε μια δημιουργική τριάδα που έχουν κλέψει τις εντυπώσεις –μαζί με τον νεαρό στιχουργό Γιάννη Βασιλόπουλο και την ερμηνεύτρια Δήμητρα Σελεμίδου. «Ανά καιρούς επιβεβαιώνομαι. Με δυσκολίες βέβαια, βήμα βήμα, αλλά σπάνια το κοινό θα στερήσει χώρο σε κάτι που αξίζει. Οι μεγάλοι συνθέτες του παρελθόντος είναι εκεί, γίγαντες, ογκόλιθοι, και θα είναι πάντα εκεί ανεξάρτητα του δικού σου μεγέθους. Φυσικά όσον αφορά τα μίντια είναι μία ασφάλεια, πολύ πιο εύκολα προβάλλεις το ήδη γνωστό, το δοκιμασμένο, το εγγεγραμμένο στη συνείδηση του κόσμου παρά το νέο. Οσον αφορά το κοινό νιώθω πως όσο και να μένει πιστό, να αγαπά και να σέβεται τους συνθέτες αυτούς, έχει μια τεράστια ανάγκη να ταυτιστεί με κάτι νέο, να ανακαλύψει, να δημιουργήσει το δικό του καινούργιο σύμπαν». Το πραγματικό πρόβλημα όμως ξεκινάει από τους ίδιους τους καλλιτέχνες σύμφωνα με τον Σπύρο Παρασκευάκο. Από εκείνους που αντί να χτίσουν κάτι καινούργιο επιλέγουν τον εύκολο δρόμο δίπλα σε έναν δημιουργό του παρελθόντος. Αυτή η ευκολία είναι προσωπική ευθύνη, αλλά ταυτοχρόνως ο καλλιτέχνης λογοδοτεί σε μια γενιά. «Ας είμαστε ειλικρινείς, είναι πιο εύκολο να χτίσεις ένα όνομα, μια περσόνα και να το πουλήσεις παρά να προσπαθείς να στηρίξεις μια ιδέα. Πιο εύκολα γίνεται προϊόν ένας τραγουδιστής παρά ένας συνθέτης ή στιχουργός. Δεν νιώθω καθόλου αδικημένος που δεν έγινα ένα προϊόν προς εύκολη πώληση.
Απόστολος Κίτσος
Αλμπουμ: «Κάτι παράξενο» (Μικρή Αρκτος)
Καινούργιοι δρόμοι και τρόποι για να ανανεωθεί το μουσικό τοπίο είναι η μόνη διαδρομή που πρέπει να ακολουθεί ένας συνθέτης. Αυτή η πεποίθηση του Απόστολου Κίτσου συνδέεται με μια βαθύτερη ανάγκη. «Δεν πρέπει ο νέος συνθέτης να επαναπαύεται και να αναμασά γνωστές μεθόδους και τεχνικές». Πόσο χώρο έχουν, όμως, οι δημιουργοί της εποχής; «Σαφώς οι γνωστοί και καθιερωμένοι συνθέτες κατέχουν μεγάλη μερίδα της προβολής από τα media και της αποδοχής του κοινού, αλλά νιώθω πως τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη ανάγκη για νέο αίμα στο χώρο, τόσο από το κοινό όσο και από τους παλαιότερους συνθέτες και αυτό δημιουργεί αυτόματα χώρο. Χρειάζεται όμως πολλή δουλειά και αγώνας μέχρι την “καθιέρωση” –κάτι που ήταν πάντα έτσι». Αν παρατηρήσει κανείς πιο προσεκτικά το μουσικό σύστημα εύκολα διακρίνει ότι αναζητά συνεχώς τραγουδιστές/ερμηνευτές παρά τους ανθρώπους που γεννούν τα τραγούδια. «Δεν νιώθω αδικημένος γιατί ανήκω στην κατηγορία που είμαι ταυτόχρονα και τραγουδιστής! Πέρα από την πλάκα όμως, την εντύπωση αυτή νομίζω τη δημιουργούν κυρίως τα talent shows για τραγουδιστές. H αλήθεια είναι πως υπάρχει μεγάλη αναζήτηση και για δημιουργούς, όμως αυτό εκ φύσεως συμβαίνει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και γι’ αυτό δεν είναι ορατή». Οι αλλαγές στη διαχείριση των πνευματικών δικαιωμάτων πόσο επηρεάζει την δημιουργία; «Αυτό είναι ένα τεράστιο και ιδιαιτέρως σοβαρό ζήτημα που μας απασχολεί όλους. Είναι ντροπιαστικό και εγκληματικό όλο αυτό που συνέβη. Πέραν την πρακτικής πτυχής του βιοπορισμού, που είναι πολύ βασική, υπάρχει και η πλευρά της απόλυτης υποτίμησης και απαξίωσης της δουλειάς μας και της πνευματικής δημιουργίας συνολικότερα. Ας ελπίσουμε πως σύντομα θα βρεθεί μια λύση».
