Ακροαριστερός, παρωχημένος ιδεολόγος, συμπαθών την τρομοκρατία, πράκτορας των Σοβιετικών, συνεργάτης κομμουνιστικών καθεστώτων, αντισημίτης –είναι μερικές από τις (ελεγχόμενης βασιμότητας) κατηγορίες που του έχουν προσάψει οι πολιτικοί του αντίπαλοι, εσωκομματικοί και μη, και ο Τύπος. Μπορεί αυτός ο άνθρωπος να είναι ο επόμενος πρωθυπουργός της Βρετανίας; Αν, πάντως, τα καταφέρει, οι πρώτοι που θα πρέπει να πανηγυρίσουν είμαστε οι Ελληνες. Γιατί; Στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στα «ΝΕΑ», ο Τζέρεμι Κόρμπιν δεσμεύεται ότι, εάν εκλεγεί, θα δρομολογήσει την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα στη χώρα μας. «Τα γλυπτά του Παρθενώνα ανήκουν στην Ελλάδα» μου λέει χωρίς περιστροφές. Δηλωμένος φίλος της Ελλάδας, ο αρχηγός των Εργατικών προωθεί εδώ και πολλά χρόνια τον επαναπατρισμό των γλυπτών, αίτημα το οποίο μέχρι σήμερα απορρίπτεται από όλες τις βρετανικές κυβερνήσεις και, φυσικά, από το Βρετανικό Μουσείο.
Τον συνάντησα την Πέμπτη στο γραφείο του στο Φίνσμπουρι Παρκ, στο Βόρειο Λονδίνο. Αρκετά λεπτά μετά την προκαθορισμένη ώρα συνάντησης, τον βλέπω να φτάνει καβάλα σε ένα μπλε ποδήλατο. Φοράει γαλάζιο πουκάμισο και μπεζ παντελόνι. Μπαίνει βιαστικός, αλλά ήρεμος. «Συγγνώμη που άργησα, αλλά με σταμάτησε στον δρόμο μία κυρία και μου μιλούσε επί ένα τέταρτο» απολογείται. Χαμογελαστός και ετοιμόλογος, με ρωτάει με ζωηρό ενδιαφέρον για την κατάσταση στην Ελλάδα και δείχνει να εκπλήσσεται όταν του λέω πού έχει φτάσει ο βασικός μισθός. Μιλώντας για τα Μνημόνια, κάνει λόγο για τραγωδία που συνεχίζεται μέχρι σήμερα, υποστηρίζει ότι το ελληνικό χρέος έπρεπε να διαγραφεί και αφήνει αιχμές για τον χειρισμό της κρίσης από την ΕΕ.
Ο Κόρμπιν, ο οποίος το περασμένο Σάββατο έκλεισε τα 69, είναι ένα πραγματικό αουτσάιντερ της πολιτικής: κανείς δεν πίστευε ότι θα γινόταν αρχηγός των Εργατικών το 2015. Κι όμως, εξελέγη με το μεγαλύτερο ποσοστό που απέσπασε ποτέ ηγέτης κόμματος στη Βρετανία. Κανείς δεν πίστευε ότι θα έβγαινε αλώβητος από το πραξικόπημα των βουλευτών του το 2016: κι όμως, επανεξελέγη με ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό. Κανείς δεν πίστευε ότι θα παρέμενε στο τιμόνι των Εργατικών μετά τις εκλογές του 2017. Κι όμως, θωράκισε τη θέση του αυξάνοντας το ποσοστό και τις έδρες του κόμματος. Σήμερα, λίγοι πιστεύουν ότι θα γίνει πρωθυπουργός. Θα τα καταφέρει; Δεν είναι εύκολο. Αλλά ούτε και αδύνατο. Στις τελευταίες δημοσκοπήσεις το κόμμα του έρχεται δεύτερο, παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση της Τερίζα Μέι βρίσκεται σχεδόν σε αποσύνθεση. Ο αρχηγός των Εργατικών δεν φαίνεται να έχει πείσει την κοινή γνώμη ότι διαθέτει μια αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης, η θέση του στο Brexit δεν είναι ιδιαίτερα σαφής και το κόμμα του έχει εμπλακεί σε μια σειρά από σκάνδαλα (κατηγορίες για αντισημιτισμό, υποθέσεις σεξουαλικής παρενόχλησης κ.ά.). Από την άλλη, η διείσδυσή του στους νέους είναι εντυπωσιακή και επί των ημερών του οι Εργατικοί έγιναν το κόμμα με τα περισσότερα μέλη (570.000) στη Δυτική Ευρώπη.
Τελικά, το Brexit είναι καλό ή κακό; Κάποιοι ισχυρίζονται ότι οι ψηφοφόροι έχουν αλλάξει γνώμη. Θεωρείτε ότι πρέπει να γίνει δεύτερο δημοψήφισμα; Θα στηρίξουν οι Εργατικοί ένα «μαλακό» Brexit;
Οι Εργατικοί σέβονται το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Φεύγουμε από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ωστόσο, αγωνιζόμαστε για να επιτευχθεί μια συμφωνία για το Brexit η οποία θα προστατεύει τις θέσεις εργασίας, την οικονομία μας, τα δικαιώματα των εργαζομένων, τα δικαιώματα των καταναλωτών και το περιβάλλον. Θέλουμε πρόσβαση στην ενιαία αγορά χωρίς δασμούς. Θέλουμε ακόμη μια νέα, ολοκληρωμένη τελωνειακή ένωση με την ΕΕ, προκειμένου να στηριχθεί ο κλάδος της μεταποίησης και να αποφευχθούν τα σκληρά σύνορα μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας. Η σχέση της Βρετανίας με την ΕΕ και με την Ευρώπη γενικότερα είναι καίριας σημασίας. Συνεπώς, οι Εργατικοί θέλουν να υπάρξει μια στενή μελλοντική σχέση, η οποία θα βασίζεται στις αξίες μας του διεθνισμού, της αλληλεγγύης και της ισότητας.
Εχετε πει ότι η Βρετανία κυβερνάται με τρόπο «άνισο και άδικο» και έχετε υποσχεθεί μια «δικαιότερη κοινωνία». Πώς σκοπεύετε να το επιτύχετε;
Το πρόγραμμα του Εργατικού Κόμματος στις εκλογές του 2017 είχε τίτλο «Για τους πολλούς, όχι για τους λίγους» για έναν πολύ απλό λόγο: θέλουμε να μεταμορφώσουμε την κοινωνία. Από σαθρή και υπέρ των πλουσίων ελίτ που είναι σήμερα, να την κάνουμε μια κοινωνία που λειτουργεί προς όφελος της πλειοψηφίας.
Εχετε δεσμευθεί να κρατικοποιήσετε τις περισσότερες επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας. Σύμφωνα με το Κέντρο Πολιτικών Μελετών, το σχέδιο αυτό θα προσέθετε 176 δισ. στερλίνες στο εθνικό χρέος. Αποδέχεστε αυτή την εκτίμηση; Γιατί θεωρείτε ότι οι κρατικοποιήσεις είναι καλή ιδέα;
Η μελέτη αυτή δεν ήταν μια ειλικρινής προσπάθεια να κατανοηθεί ή να εξηγηθεί η σημασία της δημόσιας ιδιοκτησίας. Προέρχεται από μια δεξαμενή σκέψης που υποστηρίζει τους Τόρις και συντάχθηκε από κάποιον που στο παρελθόν εργαζόταν για τον υπουργό Εσωτερικών των Συντηρητικών. Τα στοιχεία που περιέχει διαστρέβλωσαν την πολιτική μας και οδήγησαν σε κατασκευασμένες εκτιμήσεις. Για να το πω απλά, η δημόσια ιδιοκτησία είναι δημοφιλής επειδή ο λαός έχει βαρεθεί να τον εξαπατούν οι μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες αφήνουν τις υπηρεσίες να ρημάξουν και ταυτόχρονα μεγεθύνουν τα κέρδη τους. Αν ανταλλάξουμε τις μετοχές (σ.σ.: αυτών των εταιρειών) με ομόλογα, δεν θα υπάρξει κανένα καθαρό κόστος (σ.σ.: για το κράτος).
Οι κατηγορίες εναντίον σας για αντισημιτισμό επανέρχονται συχνά στο προσκήνιο. Τι απαντάτε;
Εχω να πω μόνο αυτό: σε όλη μου τη ζωή πολεμούσα και εξακολουθώ να πολεμάω κάθε μορφή ρατσισμού. Το ίδιο ισχύει και για τον αντισημιτισμό.
Ασκείτε συχνά κριτική στα βρετανικά μέσα ενημέρωσης. Δεν πιστεύετε ότι σας αντιμετωπίζουν με δίκαιο τρόπο;
Πάρτε μόνο ένα πρόσφατο παράδειγμα: τον εξωφρενικό και εντελώς ψευδή ισχυρισμό ότι υπήρξα κατάσκοπος της μυστικής αστυνομίας της Τσεχοσλοβακίας. Τα μέσα ενημέρωσης έπαιζαν το θέμα για περισσότερο από μία εβδομάδα, ενώ ήταν εντελώς φτιαχτό. Είναι εύκολο να το πάρεις στην πλάκα, αλλά δείχνει ότι κάτι πολύ πιο σοβαρό συμβαίνει. Δείχνει πόσο φοβισμένοι είναι οι φοροδιαφεύγοντες ιδιοκτήτες των μέσων μαζικής ενημέρωσης στην προοπτική μιας κυβέρνησης των Εργατικών. Και έχουν δίκιο να είναι. Οι Εργατικοί θα αντισταθούν στους ισχυρούς και διεφθαρμένους και θα σταθούν στο πλευρό των πολλών, όχι των λίγων. Η ελευθεροτυπία είναι απαραίτητη στη δημοκρατία. Αλλά σήμερα ένα μεγάλο μέρος του Τύπου μας δεν είναι καθόλου ελεύθερος: ελέγχεται από φορολογικούς αυτοεξόριστους δισεκατομμυριούχους. Αντί να διδαχθούν από τα μαθήματα των βουλευτικών εκλογών –ότι δηλαδή τα κοινωνικά δίκτυα μειώνουν όλο και περισσότερο την αποτελεσματικότητα που έχουν οι παλιές τους τακτικές –συνεχίζουν να καταφεύγουν σε ψέματα και λάσπη. Οι αναγνώστες τους αξίζουν πολύ περισσότερα.
Πιστεύετε ότι θα εκλεγείτε πρωθυπουργός;
Απλώς περιμένω πότε θα πάει σε εκλογές η Τερίζα Μέι (γέλια). Εμείς είμαστε απολύτως έτοιμοι.
«Η ελληνική κρίση εξακολουθεί να αποτελεί τραγωδία για τον λαό της Ελλάδας»
Εδώ και οκτώ χρόνια, στην Ελλάδα εφαρμόζονται πολιτικές λιτότητας που έχουν συρρικνώσει τα εισοδήματα και προγράμματα διάσωσης που διόγκωσαν το χρέος. Ποια είναι η άποψή σας για τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ διαχειρίστηκε την ελληνική κρίση; Τι μαθήματα μπορεί να μας διδάξει η περίπτωση της Ελλάδας;
Η ελληνική κρίση εξακολουθεί να αποτελεί τραγωδία για τον λαό της Ελλάδας. Μας δείχνει ξεκάθαρα ότι η πολιτική επιλογή για επιβολή αυστηρής λιτότητας έχει τρομακτικές συνέπειες για εκατομμύρια ανθρώπους. Το 2015, συντάχθηκα με άλλους βουλευτές των Εργατικών και συνδικαλιστικές οργανώσεις της Βρετανίας ζητώντας τη διαγραφή του ελληνικού χρέους ως τη μοναδική βάση πάνω στην οποία η δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση της Ελλάδας θα μπορούσε να ανοικοδομήσει την οικονομία και την κοινωνία της. Οι κυβερνήσεις πρέπει να έχουν την ελευθερία να εφαρμόζουν οικονομικές πολιτικές οι οποίες βοηθούν τους πολλούς. Ο κρατικός παρεμβατισμός στην οικονομία, η διασφάλιση της διατήρησης ζωτικών δημόσιων υπηρεσιών υπό κρατικό έλεγχο ή η επιλογή ενός διαφορετικού δρόμου αντί της λιτότητας είναι πολιτικές που πρέπει να βρίσκονται στη διακριτική ευχέρεια των δημοκρατικών κρατών.
Στο παρελθόν, έχετε ζητήσει την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα. Ποια είναι η στάση σας απέναντι σε αυτό το θέμα σήμερα; Αν εκλεγείτε πρωθυπουργός, δεσμεύεστε ότι αυτοί οι αρχαιολογικοί θησαυροί θα επιστρέψουν στην Αθήνα;
Για εμένα είναι ξεκάθαρο ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα ανήκουν στην Ελλάδα. Φτιάχτηκαν στην Ελλάδα και βρίσκονταν εκεί επί πολλούς αιώνες μέχρι που τα πήρε ο λόρδος Ελγιν. Οπως και με οτιδήποτε που έχει κλαπεί ή αφαιρεθεί από μια χώρα που τελούσε υπό κατοχή ή ήταν αποικία –συμπεριλαμβανομένων των αντικειμένων που λεηλατήθηκαν από άλλες χώρες στο παρελθόν -, έτσι κι εδώ θα πρέπει να αρχίσουμε εποικοδομητικές συνομιλίες με την ελληνική κυβέρνηση για την επιστροφή των Γλυπτών.
Πώς σχολιάζετε την τουρκική επιθετικότητα στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κύπρου; Μια κυβέρνηση των Εργατικών θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της Βρετανίας όσον αφορά τη Συνθήκη Εγγυήσεως;
Η Βρετανία έχει ισχυρούς ιστορικούς δεσμούς με την Κύπρο. Η σχέση μεταξύ των δύο χωρών παραμένει ισχυρή. Πέρυσι δημιούργησα στη Βουλή την ομάδα του Εργατικού Κόμματος «Φίλοι της Κύπρου», διότι για μένα είναι πολύ σημαντικό να υποστηρίζω την Κύπρο και να έχω αίσθημα ευθύνης απέναντί της. Οι Εργατικοί υποστηρίζουν σθεναρά τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών για επανένωση της χώρας και αναγνωρίζουμε ότι είναι σαφής υποχρέωση της Βρετανίας να ενεργούμε ως εγγυητές της ανεξαρτησίας της Κύπρου. Ανέκαθεν πίστευα ότι η βρετανική κυβέρνηση πρέπει να εκπληρώσει αυτή την υποχρέωση και αυτό δεν θα αλλάξει όταν οι Εργατικοί έρθουν στην κυβέρνηση.