Διαστάσεις θρίλερ επιχειρείται να προσλάβει τις τελευταίες ώρες η διαπραγμάτευση μεταξύ Αθήνας – Σκοπίων για την επίλυση της διμερούς διαφοράς, καθώς η ηγεσία της γειτονικής χώρας εμφανίζεται αδύναμη να προχωρήσει στα βήματα που συμφωνήθηκαν μεταξύ των δύο υπουργών εξωτερικών στις Βρυξέλλες τις προηγούμενες ημέρες. Η κυβέρνηση Ζάεφ φαίνεται σύμφωνα με πληροφορίες να υπαναχωρεί από δεσμεύσεις που είχε αναλάβει με αποτέλεσμα ένα παιχνίδι καθυστερήσεων και στην ανακοίνωση μιας συμφωνίας.
Ενδεικτικό της υπαναχώρησης που φαίνεται να υπάρχει από την πλευρά των γειτόνων ήταν το σχόλιο κυβερνητικού αξιωματούχου στην Αθήνα ο οποίος υποστήριξε ότι «η πλευρά της ΠΓΔΜ από ό,τι φαίνεται δεν είναι ακόμη έτοιμη να ανταποκριθεί στα όσα συμφωνήθηκαν στις Βρυξέλλες ανάμεσα στους δύο υπουργούς Εξωτερικών. Συνεπώς, η πιθανότητα συμφωνίας εντός των επόμενων ημερών φαίνεται πως απομακρύνεται. Πιθανότατα να απομακρύνεται και η τηλεφωνική επικοινωνία των δύο Πρωθυπουργών».
Ωστόσο, οι τελευταίες στροφές της διαπραγμάτευσης εμπεριέχουν και ένα παιχνίδι πιέσεων της τελευταίας στιγμής που μένει να φανεί αν θα έχει αποτέλεσμα και ποιο. Από τη μια τα Σκόπια με πολύ προσεκτικό και διπλωματικό τρόπο αφήνουν να φανεί ότι «ξανασκέφτονται» το «erga omnes», και από την άλλη η Αθήνα – επίσης προσεκτικά – υπενθυμίζει (χωρίς να το λέει) ότι καλοκαιρινό εισιτήριο για ΝΑΤΟ και ΕΕ δεν υπάρχει.
ΤΟ ΚΡΙΣΙΜΟ ΤΗΛΕΦΩΝΗΜΑ. Ολα τα προηγούμενα 24ωρα πάντως μετά την ολοκλήρωση των συναντήσεων Κοτζιά – Ντιμιτρόφ, στο Μέγαρο Μαξίμου πέρασαν πολλές ώρες αναμονής πάνω από το τηλέφωνο, καθώς η κλήση Ζάεφ από τα Σκόπια ήταν η τελευταία ψηφίδα στην εικόνα αυτού του κύκλου. Στο Μέγαρο Μαξίμου γνωρίζουν ότι πρόκειται για μια πολύ δύσκολη πολιτική εξίσωση που καλείται να λύσει ο Ζόραν Ζάεφ, εκτιμούν όμως ότι έχει το θετικό momentum αλλά και τις πολιτικές «δεξαμενές» για να φτάσει σε αυτό το στόχο. Ξέρουν ότι ο πρωθυπουργός της γειτονικής χώρας καλείται να πείσει για τις υποχωρήσεις και την αναγκαιότητα της συμφωνίας, το κόμμα του, την αντιπολίτευση και την κοινή γνώμη στην ΠΓΔΜ. Απ όσο έδειξαν οι επίσημες δηλώσεις, τον Πρόεδρο της χώρας Γκιόργκι Ιβάνοφ δε θα τον πείσει ωστόσο η Αθήνα εκτιμά ότι η προεδρική άρνηση στα Σκόπια δεν είναι ικανή να τορπιλίσει, παρά μόνο να καθυστερήσει ίσως τη συμφωνία.
Τα δύσκολα σημεία –με βάση τις ελληνικές εκτιμήσεις –είναι κατ’ αρχάς η στάση του VMRO, αφού χωρίς τη στήριξη κάποιων βουλευτών του δεν μπορούν να περάσουν οι αλλαγές στο Σύνταγμα που αιτείται η Αθήνα.
Η κοινωνία της ΠΓΔΜ χρειάζεται αρκετά πειστικά επιχειρήματα και κυρίως βάσιμη προοπτική κι ελπίδα για το μέλλον της χώρας ώστε να εγκρίνει σε δημοψήφισμα τη λύση που θα αλλάζει το όνομα με το οποίο πορεύτηκε η χώρα από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας μέχρι σήμερα. «Πρόκειται για δίλημμα αντίστοιχο με εκείνο του 2015 όταν η ελληνική κοινωνία ήθελε στο δημοψήφισμα να διατρανώσει με αξιοπρέπεια την άρνησή της στο οικονομικό διευθυντήριο των Βρυξελλών και του Βερολίνου, ωστόσο γνώριζε ότι οι συσχετισμοί αλλά και το μέλλον της χώρας επέβαλαν τον συμβιβασμό και την παραμονή της χώρας στην ΕΕ και το ευρώ» εξηγεί πρόσωπο που συμμετείχε στις πολύωρες συζητήσεις με την πολιτική ηγεσία της ΠΓΔΜ όλο το τελευταίο διάστημα. «Αλλο τι θέλει κι άλλο τι μπορεί να σηκώσει πολιτικά στις πλάτες του ο Ζόραν Ζάεφ» εξηγεί ο ίδιος αξιωματούχος. Ελπίζει πάντως η ελληνική κυβέρνηση ότι ως την τελευταία στιγμή οι «παραινέσεις» ευρωπαίων και αμερικανών, όσο και τα οφέλη από το άνοιγμα της θύρας για ΕΕ και ΝΑΤΟ θα βοηθήσουν τον Ζάεφ να επιδείξει πολιτική αποφασιστικότητα απέναντι στα εμπόδια που θα βρει μπροστά του.
ΣΚΑΚΙ ΣΤΟ ΜΑΞΙΜΟΥ. Την ώρα που ο Ζόραν Ζάεφ επιχειρεί να «ζυμώσει» στα Σκόπια συντρόφους κι αντιπάλους, στην Αθήνα ο Αλέξης Τσίπρας μελετά τις επόμενες κινήσεις του στην πολιτική σκακιέρα και τοποθετώντας τες στο χρόνο επιδιώκει παράπλευρα οφέλη. Στο πεδίο της διαπραγμάτευσης εκτιμά ότι η συμφωνία με την ΠΓΔΜ και η οικοδόμηση σταθερότητας σε μια δύσκολη περιοχή την ώρα που η ΕΕ αντιμετωπίζει κραδασμούς (Ιταλία, Ισπανία), μπορεί να του αποφέρουν μια καλή συμφωνία για το χρέος και επακόλουθα μεγαλύτερο περιθώριο χρηματοδότησης πολιτικών αντί λιτότητας.
Δεν σκοπεύει να φέρει τη συμφωνία για κύρωση στη Βουλή το συντομότερο, αλλά μάλλον το αργότερο. Οταν απαιτηθεί, κι αυτό μπορεί να είναι ακόμα και μέσα στη νέα χρονιά. Το στίγμα των κυβερνητικών προθέσεων έδωσε ο Νίκος Βούτσης υποστηρίζοντας ότι, «επειδή θα πρόκειται για κύρωση συμφωνίας η οποία θα έχει και διεθνή πτυχή και εγγυήσεις, θα έρθει στη Βουλή στη φάση της τελικής της συνομολόγησης με όλες τις προϋποθέσεις πλήρως εφαρμοσμένες».
Πέραν της δέσμευσης Τσίπρα ότι η συμφωνία θα έρθει για κύρωση στη Βουλή μετά το δημοψήφισμα στα Σκόπια, μια τέτοια επιλογή απομακρύνει από την κυβέρνηση μια κρίση με τον κυβερνητικό εταίρο, που λέει όχι σε λύση με σύνθετη ονομασία. Παράλληλα της προσφέρει χρόνο ώστε να διαμορφώσει προοδευτικό μέτωπο (πάντα για το Σκοπιανό) με το Ποτάμι και στελέχη του Κινήματος Αλλαγής. Βεβαίως η ενημέρωση πολιτικών αρχηγών και Βουλής θα γίνει άμεσα εφόσον μπει η σφραγίδα της συμφωνίας στις Πρέσπες.
ΤΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΟ ΠΟΚΕΡ. Στο παζάρι των τελευταίων μηνών οι δύο πλευρές αναζήτησαν κοινό τόπο και προς αυτή την κατεύθυνση έκαναν βήματα υποχώρησης. «Εδωσαν» και «πήραν», μέχρι να έρθουν οι υπουργοί Ντιμιτρόφ και Κοτζιάς σε θέση να μιλήσουν για έτοιμη συμφωνία που περιμένει την τελική επιλογή του ονόματος από τους δύο πρωθυπουργούς.
«Αν βρούμε έναν τρόπο να κλείσουμε αυτό το πρόβλημα διατηρώντας την ταυτότητα και την αξιοπρέπειά μας, θα πρέπει να βρεθούμε όλοι μαζί στη σωστή πλευρά της Ιστορίας». Αυτή η φράση του υπουργού Εξωτερικών της γειτονικής χώρας Νίκολα Ντιμιτρόφ προς τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Γκιόργκι Ιβάνοφ υποδηλώνει και τα «κέρδη» της απέναντι πλευράς σε αυτό τον συμβιβασμό με την Ελλάδα, καθώς πίσω από τους όρους ταυτότητα και αξιοπρέπεια φαίνεται να υπάρχει το θέμα της ταυτότητας και της γλώσσας για τους γείτονες, που θα ρυθμίζονται από τη γραπτή συμφωνία. Ειδικότερα, τα Σκόπια φαίνεται να κερδίζουν μέσα από αυτή τη διαπραγμάτευση:
n Αμεση πρόσκληση για ένταξη στο ΝΑΤΟ
n Αμεσο ορισμό ημερομηνίας έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων στην ΕΕ
n Γλώσσα («Makedonski» –Ομάδα Σλαβικών Γλωσσών στον ΟΗΕ)
n Ταυτότητα με έμμεση διατύπωση στη γραπτή συμφωνία.
Στον αντίποδα, η Αθήνα έχοντας γνώση των συσχετισμών που έχουν διαμορφωθεί αλλά και των επιδιώξεων που υπάρχουν στη συμμαχία του ΝΑΤΟ και εντός της ΕΕ, φαίνεται πως καταφέρνει να εξασφαλίσει σε αυτό το «μακεδονικό» παζάρι:
n Nέο όνομα με προσδιορισμό πριν τον όρο «Μακεδονία».
n Την έναντι όλων χρήση του νέου ονόματος (erga omnes).
n Συνταγματικές αλλαγές για άρθρα με αλυτρωτικές ερμηνείες και για τα δύο προηγούμενα στοιχεία.
n Διεθνή δέσμευση της ΠΓΔΜ έναντι της Ελλάδας.
Τελευταία Νέα