Σε μερικές ημέρες, η τρέχουσα φάση διαπραγματεύσεων για το ζήτημα της ονομασίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ) θα κλείσει περίπου ένα χρόνο. Είναι πολύ πιθανό μέσα στο χρόνο αυτό να έχει κοπεί ο διπλωματικός «γόρδιος δεσμός» του Μακεδονικού που δημιουργήθηκε πριν από σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα, το 1991. Είναι όμως πιθανό ένα ολίσθημα της τελευταίας στιγμής να ματαιώσει την αδιαμφισβήτητη πρόοδο που σημειώθηκε στις συνομιλίες. Τα επόμενα 24ωρα θα είναι χωρίς αμφιβολία αποφασιστικά.

Είναι σαφές ότι κανένας συμβιβασμός δεν είναι ανώδυνος. Ωστόσο, αν με βάση τις πληροφορίες οι οποίες έχουν διαρρεύσει τόσο στον ελληνικό όσο και στον σκοπιανό Τύπο τις τελευταίες ημέρες, η ονομασία «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» στη σλαβική γλώσσα (Republika Severna Makedonija) είναι η επικρατέστερη εκδοχή για να αντικαταστήσει το ΠΓΔΜ, τότε εκπληρώνεται η τοποθέτηση γεωγραφικού προσδιορισμού πριν από τον όρο Μακεδονία, άρα και το αίτημα της σύνθετης ονομασίας.

Το τοτέμ. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες ενδείξεις, η ελληνική πλευρά εκτίμησε ότι το μείζον διακύβευμα ήταν να μπορέσει να κατοχυρωθεί συνταγματικά η νέα ονομασία στο εσωτερικό της ΠΓΔΜ. Η ρήτρα του erga omnes αναδείχθηκε κατά κάποιο τρόπο σε τοτέμ των διαπραγματεύσεων, αλλά αναμφίβολα θα έπρεπε να αντισταθμιστεί με αντάλλαγμα προς την άλλη πλευρά. Σε όλες σχεδόν τις δηλώσεις τους, από την έναρξη των διαπραγματεύσεων, ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκολα Ντιμιτρόφ έλεγαν προς τους ομολόγους τους Αλέξη Τσίπρα και Νίκο Κοτζιά ότι πρέπει να γίνει σεβαστεί η ταυτότητα και η αξιοπρέπεια του λαού της γειτονικής χώρας. Αυτή η κρίσιμη υποσημείωση είχε δύο πτυχές: τη «μακεδονική ταυτότητα» και τη «μακεδονική γλώσσα». Διαφαίνεται ότι η Αθήνα θα ήταν διατεθειμένη να σηκώσει την κριτική της αποδοχής των πτυχών αυτών εφόσον κερδίσει το erga omnes.

Πολιτική φωτιά. Η εσωτερική πολιτική σκηνή και στις δύο χώρες όμως θα πάρει φωτιά το επόμενο διάστημα. Για τον Ζάεφ δεν θα είναι καθόλου εύκολο να πείσει τους υπόλοιπους κρίσιμους παίκτες ότι τα Σκόπια έχουν μπροστά τους την ιστορική ευκαιρία της προσέγγισης με το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ηδη οι δημόσιες ενστάσεις του προέδρου Γκιόργκι Ιβάνοφ προερχόμενου από το VMRO-DPMNE δεν περνούν απαρατήρητες και δίνουν τον τόνο των αντιδράσεων που θα εκφραστούν. Μάλιστα, η αξιωματική αντιπολίτευση της ΠΓΔΜ έχει προγραμματίσει για σήμερα Σάββατο διαδήλωση εναντίον της διαφαινόμενης συμφωνίας.

Τα ίδια ισχύουν και για την Ελλάδα. Η κυβέρνηση και η αξιωματική αντιπολίτευση έχουν διαφωνίες επί θέσεων αρχής στο ζήτημα που δεν θα είναι εύκολο να ξεπεραστούν. Τα συλλαλητήρια σε πόλεις της Βόρειας Ελλάδας την επόμενη εβδομάδα θα δείξουν πώς προσλαμβάνει η κοινωνία της περιοχής την πιθανή λύση. Ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται πάντως διατεθειμένος, όπως αναφέρουν συνομιλητές του, να αναλάβει το πολιτικό κόστος παρά το γεγονός ότι ο κυβερνητικός εταίρος του, οι ΑΝΕΛ του υπουργού Εθνικής Αμυνας Πάνου Καμμένου, έχει επανειλημμένως πει ότι δεν θα ψηφίσει σύνθετη ονομασία στη Βουλή. Ωστόσο, η σχετική συμφωνία θα φθάσει καλώς εχόντων των πραγμάτων στο ελληνικό Κοινοβούλιο μετά το καλοκαίρι. Εως τότε το Μακεδονικό μπορεί να κρύβει και άλλες εκπλήξεις…

Τελευταία Νέα