«Μία είναι μόνο η συμβουλή της τελευταίας στιγμής που μπορώ να δώσω στους υποψηφίους των πανελλαδικών εξετάσεων: να διαβάζουν αυτές τις ημέρες μόνο εκείνα που είναι σίγουροι ότι ξέρουν και να μην πελαγοδρομούν σε γνώσεις για τις οποίες δεν είναι σίγουροι, οι οποίες από τη μια πλευρά θα τους κάνουν να νιώσουν ανασφάλεια και από την άλλη να ξεχάσουν αυτά που ξέρουν!». Τη σοφή αυτή συμβουλή εμπιστεύεται μέσω των «ΝΕΩΝ» σε όλους τους νέους και τις νέες που ετοιμάζονται την Παρασκευή να τρέξουν τον φετινό «αγώνα» των πανελλαδικών εξετάσεων έμπειρο μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων του υπουργείου Παιδείας.
Και αυτό γιατί φέτος η εξεταστική διαδικασία ξεκινάει με νέα δεδομένα: ανατροπές στα επιστημονικά πεδία, νέα τμήματα και ένα νεοσύστατο πανεπιστημιακό ίδρυμα στην Αττική. Αυτό είναι το τοπίο που πλαισιώνει την πρώτη ημέρα των πανελλαδικών εξετάσεων που ξεκινούν την Παρασκευή 8 Ιουνίου για τη μεγαλύτερη κατηγορία των υποψηφίων, τους τελειόφοιτους της Γ’ Λυκείου. Μία ημέρα νωρίτερα, την Πέμπτη 7 Ιουνίου, οι πανελλαδικές εξετάσεις ξεκινούν για τους τελειοφοίτους των Επαγγελματικών Λυκείων που φέτος θα είναι οι ευνοημένοι της διαγωνιστικής διαδικασίας, καθώς θα έχουν 5% επιπλέον θέσεις προς τα πανεπιστήμια. Σε επίπεδο κεντρικής οργάνωσης έχουν γίνει ελάχιστες αλλαγές στα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων, οπότε και δεν αναμένεται μεγάλη διαφοροποίηση στη διαγωνιστική της «φιλοσοφία» σε σχέση με πέρυσι. Πρόεδρος της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων θα είναι για μία ακόμη χρονιά ο καθηγητής Πανεπιστημίου και μέλος της μεγάλης κοινότητας της Ακαδημίας Αθηνών Γ. Δάσιος.
Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, «πρωταγωνιστές» της διαδικασίας θα είναι το νέο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής (που προέκυψε από τη συνένωση των ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά), αλλά και η κατάργηση του επιστημονικού πεδίου των Παιδαγωγικών Τμημάτων που μοιράστηκαν στα υπόλοιπα πεδία. Συνολικά 103.000 υποψήφιοι όλων των κατηγοριών θα συμμετάσχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις διεκδικώντας τις 74.692 θέσεις εισακτέων που προσφέρει το υπουργείο Παιδείας στα τμήματα ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας. Ποιοι είναι όμως οι σπουδαιότεροι παράγοντες που κάθε χρόνο «ταρακουνάνε» τις βάσεις εισαγωγής; Ο επιστημονικός αναλυτής και διευθυντής των φροντιστηρίων Ομόκεντρο Αντ. Φλωρόπουλος εξηγεί:
1ος παράγοντας: Ο βαθμός δυσκολίας των θεμάτων και οι συντελεστές βαρύτητας κάθε μαθήματος. Οπως είναι γνωστό, τα εξεταζόμενα μαθήματα σε κάθε επιστημονικό πεδίο είναι τέσσερα, εκτός και αν κάποιοι επιλέξουν και 5ο μάθημα, για να «ανοίξουν» και κάποιο άλλο πεδίο. Ο σπουδαιότερος παράγοντας που προκαλεί τις αυξομειώσεις κάθε χρόνο στις βάσεις εισαγωγής για πανεπιστήμια και ΤΕΙ είναι το πόσο εύκολα ή δύσκολα θα είναι τα θέματα που θα δοθούν. Σε κάθε πεδίο υπάρχουν δύο μαθήματα «αυξημένης βαρύτητας» που δίνουν περισσότερα μόρια από τα άλλα μαθήματα, αφού το πρώτο έχει συντελεστή 1,3 και το δεύτερο 0,7. Στην περίπτωση όμως επιλογής και 5ου μαθήματος, οι συντελεστές κατεβαίνουν στο 0,9 και στο 0,4 αντίστοιχα. Στην πρώτη περίπτωση τα δύο μαθήματα αυξημένης βαρύτητας με άριστα τα 20.000 μόρια δίνουν 12.000, ενώ στη δεύτερη το άριστα είναι 18.600 μόρια και τα δύο μαθήματα που απαιτούνται δίνουν το ανώτερο 10.600 μόρια. Οι συντελεστές βαρύτητας ανά πεδίο είναι:
– 1ο Πεδίο Ανθρωπιστικών Επιστημών: α) Αρχαία Ελληνικά Προσανατολισμού (1,3), β) Ιστορία Προσανατολισμού (0,7).
– 2ο Πεδίο Θετικών Επιστημών: α) Μαθηματικά Προσανατολισμού (1,3), β) Φυσική Προσανατολισμού (0,7).
– 3ο Πεδίο Επιστημών Υγείας: α) Βιολογία Προσανατολισμού (1,3), β) Χημεία Προσανατολισμού (0,7).
– 4ο Πεδίο Επιστημών Οικονομίας και Πληροφορικής: α) Μαθηματικά Προσανατολισμού (1,3), β) Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (0,7). Τα μαθήματα που δεν έχουν συντελεστές βαρύτητας θα επηρεάσουν λιγότερο τη μετακίνηση των βάσεων, αφού και τα δύο μαζί συγκεντρώνουν 8.000 μόρια.
2ος παράγοντας: Αριθμός υποψηφίων και αριθμός προσφερομένων θέσεων. Ο συνολικός αριθμός των υποψηφίων που θα εισαχθούν φέτος ανέρχεται σε 74.692, ενώ πέρυσι ήταν 70.726, δηλαδή έχουμε 4.000 περίπου περισσότερους εισακτέους. Αναμένεται να προσέλθουν στις εξετάσεις περίπου 103.000 υποψήφιοι, όσοι δηλαδή και το 2017. Η αύξηση των προσφερομένων θέσεων θα πιέσει τις βάσεις προς τα κάτω, αφού θα εισαχθούν περισσότεροι. Δεν μπορούμε όμως να εκτιμήσουμε το μέγεθος της ασκούμενης πίεσης. Στο 1ο Επιστημονικό Πεδίο κατατάσσονται 135 τμήματα, στο 2ο 247 τμήματα, στο 3ο Πεδίο 133 και στο 4ο περιλαμβάνονται 172 τμήματα.
3ος παράγοντας: Η ίδρυση του νέου Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Πολλοί αναμένεται να είναι οι υποψήφιοι που πρόκειται να δηλώσουν την προτίμησή τους στο νεοσύστατο πανεπιστήμιο που απορρόφησε τα τμήματα των ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά. Κερδισμένοι εδώ θα είναι οι υποψήφιοι του 3ου και του 4ου Επιστημονικού Πεδίου, αφού στο 3ο προστέθηκαν 10 και στο 4ο 9 πανεπιστημιακά τμήματα. Θα σημειωθεί παράλληλα μείωση των ΤΕΙ λόγω της κατάργησης των ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά. Η Αθήνα θα είναι η μόνη από τα μεγάλα αστικά κέντρα που θα είναι χωρίς ΤΕΙ.
4ος παράγοντας: Οι προτιμήσεις των υποψηφίων. Η σειρά προτίμησης για κάποια σχολή επηρεάζει πολύ σημαντικά την πορεία των βάσεων. Οι συνθήκες όμως που υπήρχαν τα προηγούμενα χρόνια, και ειδικότερα τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, υπάρχουν ακόμη, και επομένως δεν περιμένουμε να επηρεάσουν, στο ποσοστό που τους αναλογεί, τις φετινές βάσεις. Υποθέτουμε ότι η σειρά προτίμησης και ο αριθμός των σχολών που θα επιλεγεί από κάθε υποψήφιο θα είναι ο ίδιος περίπου με τον περυσινό. Σημειώνουμε ότι κάθε υποψήφιος μπορεί να επιλέξει όλες ή μέρος σχολών από δύο μόνο επιστημονικά πεδία και να τις τοποθετήσει στο μηχανογραφικό του με όποια σειρά επιθυμεί.
5ος παράγοντας: Κατάργηση του περυσινού Πεδίου Επιστημών Εκπαίδευσης. Φέτος τα επιστημονικά πεδία μειώθηκαν από πέντε σε τέσσερα και έτσι είναι δυνατή η πρόσβαση στα παιδαγωγικά τμήματα από όλα τα πεδία. Ο αριθμός των υποψηφίων που θα τα επιλέξουν θα αυξηθεί πολύ και θα έχει ως αποτέλεσμα τη σημαντική εκτόξευση των βάσεων, ειδικά για τις παιδαγωγικές σχολές, προς τα πάνω. Είναι βέβαιο ότι δεν θα συναντήσουμε ξανά το φαινόμενο να εισάγονται υποψήφιοι με βαθμό λίγο πάνω από τη βάση των 10.000 μορίων και σε αρκετές περιπτώσεις κάτω από 10.000 μόρια.
6ος παράγοντας: Υποψήφιοι Επαγγελματικών Λυκείων. Το ποσοστό των υποψηφίων που θα εισαχθεί φέτος στα πανεπιστήμια αυξήθηκε από 1% σε 5%, ενώ για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής το ποσοστό ανεβαίνει στο 10% των θέσεων. Η ρύθμιση αυτή ισχύει μόνο για φέτος και αυτό για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο που παρουσιάζεται από την κατάργηση των ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά και ισχύει ειδικά για φέτος.
7ος παράγοντας: Δυνατότητα μετεγγραφής. Η δυνατότητα αυτή θα επηρεάσει, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, τις προτιμήσεις των υποψηφίων για τμήματα μακριά από τον τόπο μόνιμης κατοικίας. Φέτος όμως που δόθηκε η δυνατότητα μετεγγραφής και σε αδέλφια που σπουδάζουν σε διαφορετική πόλη, αναμένουμε να δηλώσουν σχολές επαρχίας περισσότεροι υποψήφιοι με πιθανό αποτέλεσμα μια μικρή ώθηση των βάσεων προς τα πάνω.

Πτώση

Η κίνηση και τα δεδομένα ανά επιστημονικό πεδίο

Στο δεύτερο επιστημονικό πεδίο των Θετικών Επιστημών φέτος διαμορφώνονται συνθήκες ελεύθερης πρόσβασης, καθώς θα παρατηρηθεί το φαινόμενο ο αριθμός εισακτέων να είναι οριακά υψηλότερος από τον αριθμό των διαγωνιζομένων. Παράλληλα όμως, στο ίδιο επιστημονικό πεδίο αναμένεται να εισαχθούν υποψήφιοι με βαθμολογίες της τάξης των 4.000 μορίων.

Με τα δεδομένα που διαμορφώνονται σήμερα, πτώση βάσεων αναμένεται στην πλειονότητα των τμημάτων της ανώτατης εκπαίδευσης (εκτός Παιδαγωγικών Τμημάτων και των τμημάτων του νεοσύστατου Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής). Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει μόνο στην περίπτωση που τα θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων είναι στον ίδιο βαθμό δυσκολίας με τα περυσινά, καθώς στην αντίθετη περίπτωση θα ακολουθήσει αντίστοιχα και άνοδος βάσεων ανά τμήμα.

Από την άλλη πλευρά, η παρουσία των Παιδαγωγικών Τμημάτων στο πρώτο και στο τρίτο επιστημονικό πεδίο προδιαγράφει όχι μόνο την άνοδο των βάσεών τους, αλλά και την εισαγωγή περισσότερων υποψηφίων σε αυτά, με το δεδομένο μάλιστα ότι η καθιέρωση της διετούς προσχολικής αγωγής για τα παιδιά επαυξάνει εφέτος τη ζήτησή τους.

Σκληρός αναμένεται όμως ο ανταγωνισμός για το πρώτο επιστημονικό πεδίο των Ανθρωπιστικών Σπουδών και τα περιζήτητα τμήματά του, όπως οι Νομικές Σχολές και τα Τμήματα Ψυχολογίας.

Στο τρίτο επιστημονικό πεδίο και τις Επιστήμες Υγείας ο ανταγωνισμός αναμένεται να παραμείνει στα ίδια με τα περυσινά επίπεδα, αυξημένος ιδιαίτερα για τις Ιατρικές, Οδοντιατρικές, Φαρμακευτικές.

Στο τέταρτο επιστημονικό πεδίο, των σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής, θα παρατηρηθούν χαμηλές βάσεις εισαγωγής σε όλα σχεδόν τα ΤΕΙ της περιφέρειας (Λογιστικής, Μηχανικών Πληροφορικής κ.λπ.).