Η ρύπανση του περιβάλλοντος επιδρά αρνητικά στους μύκητες που ζουν στις ρίζες των ευρωπαϊκών δέντρων, με συνέπεια αυτά να στερούνται ζωτικές θρεπτικές ουσίες και η υγεία των δασών να υποσκάπτεται, προειδοποιούν Ευρωπαίοι επιστήμονες, οι οποίοι αναδεικνύουν ένα αφανές αλλά όχι αμελητέο πρόβλημα.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής το δρα Μάρτιν Μπινταρτόντο του Τμήματος Επιστημών της Ζωής του Imperial College του Λονδίνου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature”, ανέλυσαν 13.000 δείγματα χώματος από 20 ευρωπαϊκές χώρες, αποκαλύπτοντας ότι πολλές κοινότητες μυκήτων που συμβιώνουν με τα δέντρα προς αμοιβαίο όφελος, «στρεσάρονται» από τη ρύπανση. Στη συνέχεια το πρόβλημα των μυκήτων μεταφέρεται στα δέντρα, αφού πρόκειται περί συγκοινωνούντων δοχείων.

Τα δέντρα εξαρτώνται από τους μύκητες των ριζών τους για να πάρουν θρεπτικές ουσίες από το χώμα (άζωτο, φώσφορο, κάλιο κ.α.), ενώ σε αντάλλαγμα οι μύκητες παίρνουν άνθρακα από τα δέντρα. Μερικοί μύκητες μπορούν να απλωθούν υπόγεια σε έκταση αρκετών τετραγωνικών μέτρων, ενώ άλλοι είναι ορατοί στην επιφάνεια και αποτελούν τα μανιτάρια και τις τρούφες.

Η συμβιωτική σχέση δέντρου-μύκητα είναι κρίσιμη για την υγεία του δέντρου. Όμως πρόσφατες μελέτες έχουν διαπιστώσει ενδείξεις «υποσιτισμού» στα δέντρα της Ευρώπης, κάτι που εκδηλώνεται στον αποχρωματισμό ή στο πέσιμο των φύλλων τους. Η νέα δεκαετής πανευρωπαϊκή μελέτη δείχνει ότι, εν μέρει τουλάχιστον, το πρόβλημα βρίσκεται στους μύκητες που δυσλειτουργούν εξαιτίας της ρύπανσης τόσο εδάφους όσο και του αέρα.

«Υπάρχει μια ανησυχητική τάση ανεπαρκούς θρέψης των δέντρων σε όλη την Ευρώπη, πράγμα που καθιστά τα δάση ευάλωτα σε παράσιτα, ασθένειες και στην κλιματική αλλαγή. Για να δούμε κατά πόσο οι αλλαγές στους μύκητες των ριζών μπορεί να ευθύνονται γι’ αυτό, ανοίξαμε το ‘μαύρο κουτί’ του χώματος. Το βασικό εύρημα της μελέτης μας είναι ότι τα όρια για τη ρύπανση στην Ευρώπη έχουν τεθεί υπερβολικά ψηλά, με συνέπεια οι μύκητες και άρα τα δέντρα να υποφέρουν» δήλωσε ο Μπιντατόρντο.

Η μελέτη βρήκε ότι εξαιτίας της ρύπανσης τα επίπεδα αζώτου, φωσφόρου και άλλων ουσιών στο χώμα αυξάνονται σε βαθμό επιζήμιο για τους μύκητες των ριζών, με συνέπεια να χειροτερεύει η υγεία των δέντρων. Ολοένα συχνότερα πλέον αναπτύσσονται ανθεκτικοί παρασιτικοί μύκητες που «απομυζούν» το δέντρο, αλλά του δίνουν πολύ λίγα σε αντάλλαγμα.