Το Συμβούλιο των ευρωπαίων υπουργών Εσωτερικών και Δικαιοσύνης, που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη στο Λουξεμβούργο, επιβεβαίωσε αυτό που όλοι φοβούνταν: η Ευρώπη παραμένει ανήμπορη να βρει έναν κοινό τρόπο διαχείρισης της μετανάστευσης. Η άνοδος των λαϊκιστικών κινημάτων, που ευνοούνται εν μέρει από τις εν λόγω πολεμικές, έρχεται να περιπλέξει τα ήδη υπάρχοντα ρήγματα ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, τον Βορρά και τον Νότο. Τόσο, που οι περισσότεροι ευρωπαίοι ειδικοί προβλέπουν επί του παρόντος ότι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ θα αποτύχουν εκ νέου να συμφωνήσουν όσον αφορά την αναθεώρηση του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου, και ειδικότερα του Κανονισμού του Δουβλίνου, στη Σύνοδο της 28ης και της 29ης Ιουνίου.
«Αυτές οι επαναλαμβανόμενες αποτυχίες οδηγούν την ΕΕ στην καταστροφή», προειδοποιούσε χθες η «Monde» στο κύριο άρθρό της. «Για το ευρωπαϊκό σχέδιο, η ανάγκη για μία λύση προτού ενσκήψει μία ακόμα μεταναστευτική κρίση, πυροδοτώντας ακόμα περισσότερο λαϊκισμό, είναι ισχυρότερη από ποτέ», επεσήμαιναν από την πλευρά τους οι «Financial Times». «Ομως οι κάλπες στην ήπειρο συνεχίζουν να βγάζουν αποτελέσματα που περιπλέκουν ακόμα περισσότερο την προσπάθεια».
Η ανάδειξη μιας λαϊκιστικής κυβέρνησης Κινήματος Πέντε Αστέρων – Λέγκας στην Ιταλία, και η υποχώρηση της Σλοβενίας –με την ενεργή στήριξη του ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπαν –στις σειρήνες του αντιμεταναστευτικού SDS, το οποίο θα συμμετάσχει λογικά στον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης στη Λουμπλιάνα, είναι απλώς τα πιο πρόσφατα παραδείγματα. Και έπεται συνέχεια: η επόμενη δοκιμασία θα λάβει χώρα στη Σουηδία, μία από τις παλαιότερες δημοκρατίες της Ευρώπης, με μία ιστορικά φιλελεύθερη προσέγγιση στους πρόσφυγες –όπου όμως οι ακροδεξιοί Σουηδοί Δημοκράτες ανεβαίνουν διαρκώς στις δημοσκοπήσεις. Σε αυτό το –μάλλον δυσοίωνο –πλαίσιο πρέπει να αξιολογηθεί η χθεσινή αποκάλυψη του (φιλελεύθερου) δανού πρωθυπουργού Λαρς Λόκε Ράσμουσεν πως αρκετά κράτη της ΕΕ, ανάμεσά τους η Γερμανία, η Ολλανδία και η Αυστρία, βρίσκονται σε συνομιλίες με σκοπό τη δημιουργία ενός καταυλισμού για αιτούντες άσυλο των οποίων το αίτημα απορρίπτεται «σε μία χώρα της ευρωπαϊκής ηπείρου αλλά εκτός της ΕΕ». Την πληροφορία επιβεβαίωσε λίγο αργότερα ο (υπερσυντηρητικός) αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς, σημειώνοντας μάλιστα πως οι συνομιλίες έχουν ήδη προχωρήσει. «Είμαι αισιόδοξος. Με βάση τις συζητήσεις μου με άλλους ευρωπαίους ηγέτες –και τον διάλογο που διεξάγεται σε επίσημο επίπεδο –περιμένω ότι θα μπορέσουμε να κάνουμε το πρώτο βήμα φέτος», δήλωσε ο Ράσμουσεν, εκφράζοντας ελπίδες για ένα αρχικό πιλοτικό πρόγραμμα που θα ανοίξει τον δρόμο για ένα βελτιωμένο ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου. Τόσο ο δανός πρωθυπουργός όσο και ο αυστριακός καγκελάριος δήλωσαν πως οι συνομιλίες διεξάγονται απευθείας μεταξύ ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, και όχι εντός του πλαισίου της ΕΕ. «Εχουμε δηλώσει από καιρό πως θα ήταν λογικό να προσφέρουμε προστασία εκτός της ΕΕ, όπου οι μετανάστες θα μπορούν να λάβουν προστασία όποτε είναι απαραίτητο αλλά χωρίς να έχουν την ευκαιρία να επιλέξουν το καλύτερο σύστημα στην Ευρώπη», δήλωσε ο –γνωστός για την αντιμεταναστευτική ρητορική του –Κουρτς. Κανένας από τους δύο ηγέτες δεν θέλησε πάντως να αποκαλύψει τη χώρα ή τις χώρες που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν έναν τέτοιο καταυλισμό.
«Για να είμαι ειλικρινής, θα είναι σε μία χώρα που δεν βρίσκεται στον κατάλογο των προορισμών που προτιμούν οι μετανάστες ή οι διακινητές», περιορίστηκε να πει ο Λαρς Λόκε Ράσμουσεν. Το πρώτο σχόλιο της Κομισιόν ήταν ιδιαίτερα προσεκτικό: «Πιστεύω πως η άμυνα έναντι της παράνομης μετανάστευσης είναι και ευρωπαϊκό και εθνικό ζήτημα. Δεν είναι δική μου δουλειά να αντιταχθώ σε αυτό το σχέδιο», δήλωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.
