Απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος και την ειδική εισφορά αλληλεγγύης το τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει από τη δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. ως κύρια κατοικία προς ανιόντες ή κατιόντες. Παράλληλα, παρέχεται έκπτωση των ασφαλιστικών εργοδοτικών εισφορών από τ’ ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων, όταν δημιουργούν νέες θέσεις απασχόλησης.
Το πολυνομοσχέδιο, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή, περιλαμβάνει σειρά φορολογικών διατάξεων ευνοϊκών για φορολογούμενους με χαμηλά εισοδήματα και μικρούς επαγγελματίες. Ενδεικτικά, προβλέπεται η οριστική παροχή του αφορολόγητου των μισθωτών και των συνταξιούχων στους περιστασιακά απασχολούμενους με εισοδήματα που δεν υπερβαίνουν τα 6.000 ευρώ, προκειμένου να μην φορολογούνται με βάση τα τεκμήρια.
Οι σημαντικότερες φορολογικές διατάξεις του νομοσχεδίου είναι οι ακόλουθες:
– Οι εργοδοτικές εισφορές για τη δημιουργία νέων θέσεων εξαρτημένης εργασίας πλήρους απασχόλησης θα εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των φυσικών προσώπων που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, προσαυξημένες κατά ποσοστό 50% και μέχρι το 14πλάσιο του κατώτατου μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών ανά θέση εργασίας, εφόσον προκύπτει αθροιστικά:
α) αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων κατά το οικείο έτος πρόσληψης σε σχέση με τον μέσο όρο του προηγούμενου έτους και
β) αύξηση της μισθολογικής δαπάνης κατά το οικείο έτος πρόσληψης σε σχέση με αυτήν του προηγούμενου έτους
– Υπάγονται στο ειδικό καθεστώς της απαλλαγής από τον ΦΠΑ των μικρών επιχειρήσεων (με τζίρο έως 10.000 ευρώ) και όσοι για πρώτη φορά κάνουν έναρξη εργασιών. Επίσης, παύει να είναι υποχρεωτική η διετής παραμονή στο καθεστώς των απαλλασσόμενων επιχειρήσεων, και οι υποκείμενοι μπορούν να μεταταχθούν στο κανονικό καθεστώς από το επόμενο έτος. Δεν λαμβάνονται υπόψιν για τον προσδιορισμό του ορίου υπαγωγής στο ειδικό καθεστώς, οι μεταβιβάσεις παγίων και οι απαλλασσόμενες πράξεις χωρίς δικαίωμα έκπτωσης. Με την υπέρβαση του ορίου των 10.000 ευρώ, ο υποκείμενος υποχρεούται άμεσα να επιβάλει ΦΠΑ και να εφαρμόσει το κανονικό καθεστώς από την πρώτη πράξη παράδοσης αγαθών ή υπηρεσιών με την οποία πραγματοποιείται η υπέρβαση του ορίου, ανεξαρτήτως από τον χρόνο υποβολής της δήλωσης μεταβολών.
– Αποκτά μόνιμο χαρακτήρα η διάταξη με την οποία δικαιούνται το αφορολόγητο όριο εισοδήματος των μισθωτών και των συνταξιούχων, οι περιστασιακά ή ευκαιριακά απασχολούμενοι (άνεργοι, νοικοκυρές, φοιτητές, συμμετέχοντες σε προγράμματα εργασιακής εμπειρίας κ.λπ.) εφόσον δεν είναι επιτηδευματίες και εφόσον το πραγματικό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ. Η διάταξη αυτή ισχύει και για τους φορολογούμενους που διέκοψαν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα για το εισόδημα που απέκτησαν μετά τη διακοπή της.
– Προβλέπεται αποζημίωση προς το ελληνικό δημόσιο των εταιριών παραγωγής καπνικών προϊόντων, καθώς θα θεωρείται ότι έχουν αντικειμενική ευθύνη σε κάθε περίπτωση που κατάσχονται γνήσια βιομηχανοποιημένα καπνά τους, 50.000 τεμαχίων και άνω. Το δημόσιο θα θεωρεί αυταπόδεικτο στοιχείο τη συμμετοχή τους στο λαθρεμπόριο.
– Δεν θα θεωρείται εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, όταν φυσικά πρόσωπα προχωρούν σε τρεις αγοραπωλησίες μετοχών στη διάρκεια ενός εξαμήνου.
– Απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος και την ειδική εισφορά αλληλεγγύης το τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει από τη δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. ως κύρια κατοικία προς ανιόντες ή κατιόντες. Αφορολόγητη θα είναι και η δωρεάν παραχώρηση της χρήσης ακινήτων στο δημόσιο και ΝΠΔΔ.
Προβλέπεται συγκεκριμένα ότι «κατ’ εξαίρεση, το τεκμαρτό εισόδημα του προηγούμενου εδαφίου που αφορά δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι διακόσια τετραγωνικά μέτρα (200 τ.μ.) προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία προς ανιόντες ή κατιόντες, καθώς και το τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει από τη δωρεάν παραχώρηση της χρήσης ακινήτων στο ελληνικό δημόσιο, ή σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου απαλλάσσονται από τον φόρο.
– Η δαπάνη για ασφαλιστικά επενδυτικά συμβόλαια θ’ αποτελεί τεκμήριο απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. Οι φορολογούμενοι που συμμετέχουν σε νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που τηρούν απλογραφικά βιβλία, θα καταβάλλουν τον φόρο εισοδήματος σε δύο ίσες διμηνιαίες δόσεις. Η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου και η δεύτερη μέχρι το τέλος Νοεμβρίου κάθε έτους.
– Μειωμένη κατά 50% προκαταβολή φόρου συνδέεται αποκλειστικά και μόνο με την απόκτηση για πρώτη φορά εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα ανεξαρτήτως υποχρέωσης έναρξης εργασιών και όχι σε άλλες κατηγορίες
– Η φορολογική διοίκηση θ’ απαιτεί την καταβολή εγγύησης από οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο όταν πρόκειται ν’ ασκήσει επιχειρηματική δραστηριότητα, εφόσον την τελευταία πενταετία έχει προηγηθεί πτώχευση ή ληξιπρόθεσμη οφειλή προς την Εφορία άνω των 100.000 ευρώ. Το ύψος της εγγύησης προσδιορίζεται σε συνάρτηση με το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών Η καταβολή εγγύησης που ενεργοποιείται από 1-1-2019 αφορά συγκεκριμένα:
1. το ίδιο φυσικό πρόσωπο, οποτεδήποτε κατά το τρέχον ή τα προηγούμενα πέντε χρόνια πριν την υποβολή της δήλωσης έναρξης, πτώχευσε ή κατέστη εν γένει αφερέγγυο, ή υπήρξε διευθυντής, πρόεδρος, διαχειριστής, διευθύνων σύμβουλος ή πρόσωπο εντεταλμένο στη διοίκηση νομικού προσώπου ή οντότητας, ή ήταν «συνδεδεμένο πρόσωπο» κατά το άρθρο 2 του Κ.Φ.Ε. με άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, που πτώχευσαν ή κατέστησαν αφερέγγυα κατά τον ίδιο ως άνω χρόνο
2. είτε μέτοχο με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον 33% ή εταίρο ή μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, που υπήρξε οποτεδήποτε κατά το τρέχον και τα πέντε προηγούμενα έτη πριν από την υποβολή της δήλωσης έναρξης, φορολογικά έτη, διευθυντής, πρόεδρος, διαχειριστής, διευθύνων σύμβουλος ή πρόσωπο εντεταλμένο στη διοίκηση νομικού προσώπου ή οντότητας, ή ήταν «συνδεδεμένο πρόσωπο» κατά το άρθρο 2 του Κ.Φ.Ε. με άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, που πτώχευσαν ή κατέστησαν εν γένει αφερέγγυα κατά τον ίδιο ως άνω χρόνο, και η πτώχευση ή άλλη αφερεγγυότητα, είχε ως αποτέλεσμα να οφείλεται στη φορολογική διοίκηση κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης έναρξης, συνολική βασική ληξιπρόθεσμη φορολογική οφειλή από φόρο εισοδήματος, φόρο προστιθέμενης αξίας, παρακρατούμενους φόρους μισθωτών υπηρεσιών και πρόστιμα, τουλάχιστον εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ.
Εξαιρούνται ληξιπρόθεσμες φορολογικές οφειλές, οι οποίες κατά την υποβολή της δήλωσης τελούν σε αναστολή που έχει χορηγηθεί με προσωρινή διαταγή, δικαστική απόφαση, πράξη διοικητικού οργάνου, ή εκ του νόμου, καθώς και οφειλές οι οποίες έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής, η οποία τηρείται και έχουν καταβληθεί τουλάχιστον τρεις δόσεις αυτής.
– Για τα φυσικά πρόσωπα που προβαίνουν σε νέα έναρξη εργασιών, και κατά την άσκηση προηγούμενης δραστηριότητας επιχειρηματικού περιεχομένου ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου τους είχε ανασταλεί ή πληρούνται οι προϋποθέσεις αναστολής, απαιτείται η κατάθεση εγγύησης, το ύψος της οποίας συναρτάται με το ύψος της φοροδιαφυγής, τον λόγο της αναστολής και την τυχόν υποτροπή, με ελάχιστο ποσό εγγύησης 15.000 ευρώ.
Η εν λόγω εγγύηση καταπίπτει αυτοδικαίως σε περίπτωση νέας αναστολής χρήσης του Αριθμού Φορολογικού Μητρώου.
Τα ανωτέρω εφαρμόζονται και στην περίπτωση που νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα υποβάλλει δήλωση έναρξης και μέτοχος με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον τριάντα τρία τοις εκατό (33%) ή εταίρος ή μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, που υποβάλλει τη δήλωση:
1. υπήρξε οποτεδήποτε κατά το τρέχον και τα προηγούμενα πέντε (5) φορολογικά έτη πριν από την υποβολή της δήλωσης, διευθυντής, πρόεδρος, διαχειριστής, διευθύνων σύμβουλος ή πρόσωπο εντεταλμένο στη διοίκηση νομικού προσώπου ή οντότητας, ή ήταν «συνδεδεμένο πρόσωπο» κατά το άρθρο 2 του Κ.Φ.Ε. με άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, του οποίου ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου είχε ανασταλεί, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περίπτωση α’ της παρ. 4, ή
2. άσκησε ως φυσικό πρόσωπο, οποτεδήποτε κατά το τρέχον και τα προηγούμενα 5 φορολογικά έτη πριν από την υποβολή της δήλωσης, δραστηριότητα επιχειρηματικού περιεχομένου και ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου του είχε ανασταλεί ή,
3. άσκησε ως νομικό πρόσωπο οποτεδήποτε κατά το τρέχον και τα προηγούμενα 5 φορολογικά έτη πριν την υποβολή της δήλωσης, δραστηριότητα επιχειρηματικού περιεχομένου και ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου του είχε ανασταλεί.
– Στις καθαρές αμοιβές που καταβάλλονται σε αμειβόμενους με ημερομίσθιο, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες ορισμένου χρόνου αλλά διάρκειας μικρότερης από ένα έτος, καθώς και σε ξεναγούς που υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 37 του ν.1545/1985, διενεργείται παρακράτηση φόρου με συντελεστή 5%.
– Δίνονται φορολογικά κίνητρα για την παραγωγή στην Ελλάδα κινηματογραφικών και τηλεοπτικών έργων. Ειδικότερα προβλέπεται έκπτωση 30% των επιλέξιμων δαπανών από το φορολογητέο εισόδημα του φυσικού ή νομικού προσώπου που χρηματοδοτεί το έργο και είναι υποκείμενο φόρου στην Ελλάδα για τις δαπάνες που πραγματοποιούνται στη χώρα. Οι δαπάνες αυτές δεν μπορούν να ξεπερνούν το 50% του κόστους παραγωγής.