«Η Ελλάδα δεν κρατάει πια κλάδο ελιάς», έγραφε χθες η «Milliyet». Μέσα σε λίγες ώρες από το δημοσίευμα των «ΝΕΩΝ» για την φύλαξη των οκτώ αξιωματικών που κατηγορούνται ως γκιουλενιστές πραξικοπηματίες στη γειτονική χώρα, τα τουρκικά ΜΜΕ είχαν πάρει φωτιά: το μέγεθος της επιχείρησης προστασίας τους καθιστούσε σαφές πως η Ελλάδα δεν είναι διατεθειμένη να γίνει Κόσοβο ή Μαυροβούνιο –παρά το ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια να καθυστερήσει την υπόθεσή τους –τη δεδομένη στιγμή η Αθήνα δεν μπορεί να κάνει τίποτα λιγότερο από το να προστατεύσει τους Οκτώ ως κόρην οφθαλμού.
Οι επιχειρήσεις των τουρκικών υπηρεσιών και οι απαγωγές εκείνων που φέρεται να συμμετείχαν στην απόπειρα πραξικοπήματος το 2016 εκτείνονταν τον Απρίλιο σε 18 χώρες. Και μπορεί κανείς μέχρι τώρα να μην έχει κάνει δημοσίως αναφορά για ανάλογη επιχείρηση στην Ελλάδα, όμως το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν παραβλέπει τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης στέλνοντας τους αξιωματικούς πίσω στη χώρα τους θεωρείται στην Τουρκία «εχθρική ενέργεια». Η πιθανότητα μιας απόπειρας απαγωγής ή δολοφονίας δεν θεωρείται πια σενάριο επιστημονικής φαντασίας για την ελληνική πλευρά, που γνωρίζει πολύ καλά πως η ένταση θα αυξάνεται μέχρι τις τουρκικές εκλογές και πως το αφήγημα του τούρκου προέδρου ρίχνει στην Αθήνα το κύριο μερίδιο της ευθύνης.
«Το κλίμα φιλίας του 1930 που είχαν καλλιεργήσει Βενιζέλος – Ατατούρκ δεν υπάρχει πια λόγω της στάσης των ελληνικών κυβερνήσεων τα τελευταία χρόνια και κυρίως εξαιτίας της προστασίας που προφέρει η Ελλάδα στους Οκτώ της οργάνωσης FETΟ», εξηγούσαν το Σαββατοκύριακο τα τουρκικά ΜΜΕ. Το ίδιο κλίμα, με προκλητικές δηλώσεις, έβγαινε και από τους αξιωματούχους της γείτονος. «Είναι απαραίτητο να μας τους επιστρέψετε», έλεγε προχθές ο υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Μπεράτ Αλμπαϊράκ. Τη σκυτάλη μετά την ανακοίνωση της απελευθέρωσης των Οκτώ είχε παραδώσει ο ίδιος ο Ερντογάν: «Η Ελλάδα είναι μια χρεοκοπημένη, τελειωμένη χώρα». Είχε προηγηθεί ένα ακόμα είδος αντιποίνων με την ακύρωση της διμερούς συμφωνίας για επαναπροώθηση των προσφύγων.
Για την Τουρκία, όμως, η Ελλάδα είναι η χώρα που προκαλεί. Η «Milliyet» αναλύοντας την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων τους τελευταίους μήνες ανέφερε την Αθήνα ως υπεύθυνη της έντασης στο Αιγαίο, υπενθυμίζοντας τόσο την άσκηση «Πυρπολητής» στα τέλη Μαρτίου όσο και τις δηλώσεις του Πάνου Καμμένου, που την περασμένη άνοιξη μιλούσε για «ακήρυχτο πόλεμο με την Τουρκία από το 1974» –πολλές φορές ακόμα, οι υπερβολικές («προβοκατόρικες», λένε στην Τουρκία) εκφράσεις του υπουργού Αμυνας όξυναν αντί να κατευνάσουν την κατάσταση, επιδεινώνοντας τις σχέσεις των δύο πλευρών. Σύμφωνα με τα ίδια δημοσιεύματα, έχει δοθεί σήμα σε τουρκικές δυνάμεις –ανάμεσά τους φρεγάτες, πυραυλάκατοι και μονάδα υποβρύχιας επίθεσης (SAT) –να βρίσκονται σε διαρκή ετοιμότητα στο Αιγαίο.
ΧΩΡΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΗΤΗΡΙΟ. Κι όλα αυτά, την ώρα που σχεδόν εξόφθαλμα η τουρκική πλευρά χρησιμοποιεί την κράτηση των δύο ελλήνων στρατιωτικών στις φυλακές της Ανδριανούπολης ως διαπραγματευτικό χαρτί. Εχουν περάσει πάνω από 100 μέρες από τη σύλληψή τους, με την αντιπολίτευση να εγκαλεί την κυβέρνηση για το αν έχει κάνει τις απαιτούμενες ενέργειες για την αποφυλάκισή τους. «Συμπληρώθηκαν 100 ημέρες που ο Αγγελος Μητρετώδης και ο Δημήτρης Κούκλατζης κρατούνται στις τουρκικές φυλακές. Εκανα, κάνω και θα συνεχίσω να κάνω ό,τι περνά από το χέρι μου για να αναδείξω διεθνώς την παράνομη κράτησή τους και να επιστρέψουν στις οικογένειές τους», έγραψε το Σάββατο σε tweet o Κυριάκος Μητσοτάκης. Σε δική της ανακοίνωση η Φώφη Γεννηματά τόνισε πως «η κυβέρνηση που αρχικά υποβάθμισε το γεγονός οφείλει τώρα να κλιμακώσει τις ενέργειες για την διεθνή πίεση που θα οδηγήσει στην απελευθέρωσή τους. Δεν μπορεί να αντιμετωπίζει το θέμα αυτό ως μια εκκρεμότητα ρουτίνας στο πλαίσιο των τουρκικών προκλήσεων».
Κάπως έτσι, όλα τα αγκάθια μεταξύ των δύο χωρών μπλέκονται μαζί, σχηματίζοντας ένα στεφάνι εχθρότητας και αμοιβαίας καχυποψίας που εκτείνεται πέρα από τις σχέσεις των δύο χωρών. Ο πόλεμος του Ταγίπ Ερντογάν απέναντι στους γκιουλενιστές έφτασε και μέχρι τη Γερμανία, η Ευρωπαϊκή Ενωση πιέζει για την επιστροφή των ελλήνων στρατιωτικών, ενώ οι προκλήσεις στο Αιγαίο με συνεχείς παραβιάσεις απασχόλησαν το ΝΑΤΟ. Θα μπορούσε η υπόθεση των Οκτώ να φτάσει τα πράγματα στα άκρα; Η επιλογή της Ελλάδας φαίνεται όντως να την τοποθετεί στο στόχαστρο του τούρκου προέδρου ο οποίος βρίσκεται ίσως στην πιο σημαντική προεκλογική περίοδο της πολιτικής του καριέρας –ένα βήμα πριν την αλλαγή του Συντάγματος που θα του προσδώσει νέες εξουσίες. Με κλάδο ελαίας, λοιπόν, ή χωρίς αυτόν, το καλοκαίρι προβλέπεται θερμό.
