Κάποιο λάθος πρέπει να έχει εμφιλοχωρήσει. Δεν μπορεί να έχουν δίκιο και οι δύο πρωθυπουργοί! Δεν μπορεί και οι δύο να είναι νικητές. Εκτός αν υπονοούν ότι κατέληξαν σε έναν «έντιμο», και για τα δύο μέρη, συμβιβασμό. Με αμοιβαία οφέλη και αμοιβαίες δυσαρέσκειες. Κάτι τέτοιο δεν προκύπτει απ’ τις δηλώσεις τους.
Μια άλλη εικόνα ιχνογραφούν οι πρόεδροι Δημοκρατίας της Ελλάδας και των Σκοπίων. Ο τελευταίος σχεδόν απέπεμψε τον πρωθυπουργό της χώρας του κατά τη δίλεπτη συνάντησή τους, αποδοκιμάζοντας και τη διαδικασία σύναψης της συμφωνίας και το περιεχόμενό της. Αντίθετα, ο λαλίστατος, κατά τα άλλα και για οποιοδήποτε θέμα, Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, με τις χθεσινές δηλώσεις του ενώπιον του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ουσιαστικά στέρησε επιδεικτικά τον εαυτό του από οποιαδήποτε πρωτοβουλία. Μολονότι με προηγούμενες δηλώσεις του έδειχνε καθαρά ότι όχι μόνο γνώριζε και τη διαδικασία προς τη συμφωνία και το περιεχόμενό της, αλλά και την είχε επηρεάσει ουσιαστικά. Αν φυσικά έχουμε μελετήσει σωστά όλες τις δηλώσεις του. Δεν αμφισβητούμε τη νομική επάρκειά του. Είναι εξαιρετική. Αρκεί, όμως, να του υπενθυμίσουμε δύο πράγματα. Δεν είναι απλά ακαδημαϊκός χωρίς ουσιαστική πολιτική εμπειρία επί του θέματος. Και… αλίμονο, τον Απρίλιο του 1992 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ως πρόεδρος της Δημοκρατίας και με το ίδιο συνταγματικό πλαίσιο για τις αρμοδιότητές του, καθοδήγησε ουσιαστικά το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών, που συνεδρίασε υπό την προεδρία του, στη λήψη μιας απόφασης για το ίδιο θέμα, που καθόρισε την ελληνική στάση για αρκετές δεκαετίες.
Η μελέτη του σχεδίου της συμφωνίας συνιστά μια πρόκληση. Μετατίθεται μια σειρά ζητημάτων στο μέλλον. Μπορεί και να χρειαστούμε και την άδεια των Σκοπίων για εμπορικές και άλλες χρήσεις του όρου Μακεδονία. Η ελληνική, πάντως, κυβέρνηση περιορίστηκε αρχικά στην έκδοση ενός «non paper» για την ενημέρωση των πολιτικών και των πολιτών αυτής της χώρας. Δεν το υπογράφει κανείς. Προφανώς, κανείς δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για την ακρίβεια και την εγκυρότητα της ανακοίνωσης. Αλλωστε, το περιεχόμενο του «non paper» του Μαξίμου συνιστά, κατά τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου των Σκοπίων, «ερμηνεία και δεν ανταποκρίνεται στους όρους της συμφωνίας».
Η προβλεπόμενη διαδικασία είναι εξαιρετικά χαοτική και μη αναστρέψιμη. Ακόμα και αν δεν ολοκληρωθεί από τα Σκόπια, αυτά θα έχουν αποκτήσει δικαιώματα και βάσιμες προσδοκίες. Αλλωστε, έχουμε την πικρή εμπειρία της ήττας μας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης το 2011. Δέχθηκε ότι παραβιάσαμε την ενδιάμεση συμφωνία του 1995 με την αντίδρασή μας στην προσπάθεια των Σκοπίων να ενταχθούν στο NATO!
Δυστυχώς. Σε όλη αυτήν τη μακρά διαδικασία η ελληνική πλευρά θα παραμένει άφωνη. Η ελληνική Βουλή δεν θα συγκληθεί άμεσα για να κυρώσει ή όχι τη συμφωνία. Οι όποιες συζητήσεις προ ημερησίας διατάξεως δεν υποκαθιστούν τη νομοθετική (και κυρωτική) αρμοδιότητα της Βουλής. Απών και άφωνος θα παραμείνει και ο ελληνικός λαός. Αντίθετα, ο λαός των Σκοπίων θα κληθεί σε δημοψήφισμα. Και το Κοινοβούλιό του θα κληθεί να επικυρώσει και να εφαρμόσει ουσιαστικά τις προβλέψεις της συμφωνίας. Εμείς, ως έλληνες πολίτες, είμαστε θεατές σε όλη αυτήν τη διαδικασία. Δεμένοι πισθάγκωνα στις κερκίδες της κατευθυνόμενης ενημέρωσης.

Ο Αντώνης Βγόντζας είναι νομικός