Ποιο είναι το τοπίο της σεξουαλικής εργασίας στην Αθήνα και πόσο επιτακτική είναι η ανάγκη ανασχεδιασμού του σχετικού νομοθετικού πλαισίου; Αν λάβουμε υπόψη πως από τους 525 οίκους ανοχής μονάχα 10 λειτουργούν νόμιμα, (δίχως να υπολογίσουμε τα 91 στούντιο στην ευρύτερη περιοχή του κέντρου και τον μεγάλο αριθμό των γυναικών που δουλεύουν σε ξενοδοχεία ή στον δρόμο (Πλατεία Κολιάτσου, Αμερικής, Βάθη, Κουμουνδούρου, Βουκουρεστίου, Πειραιώς, παραλιακή λεωφόρος), τότε είναι ξεκάθαρο πως υπάρχουν μια σειρά από διατάξεις που επιβάλλουν τόσους περιορισμούς που εξωθούν τους εργαζόμενους στην παρανομία. Τελικά πρέπει να ποινικοποιείται η σεξουαλική εργασία; Πρόκειται για εξαναγκασμό ή για συναίνεση;
Κατευθυνθήκαμε στο κέντρο της Αθήνας και επισκεφθήκαμε τις εγκαταστάσεις του Red Umbrella Athens (RUA), του πρωτοβάθμιου φορέα πρόληψης και ενδυνάμωσης των εργαζομένων στο σεξ (που ιδρύθηκε από τη Θετική Φωνή και υποστηρίζεται από τον Προμηθέα και το Checkpoint), λίγες εβδομάδες αφότου είχε ξεσπάσει η αντιπαράθεση των ενώσεων των εργαζομένων του σεξ και της Γραμματείας Ισότητας.
Συνομιλήσαμε με sex workers εν αναμονή της αλλαγής του υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου που θα αναδιαμορφώσει τον χάρτη σεξουαλικών υπηρεσιών στη χώρα μας. Οι πρωταγωνιστές μας αρνούνται τη θέση του θύματος. Κατά πόσο μπορεί να σχεδιαστεί μια νέα πολιτική για τους εργαζόμενους στο σεξ δίχως να ληφθούν υπόψη ο λόγος, οι ανάγκες και τα αιτήματα των ίδιων των ενδιαφερομένων;
«Κάποιοι μας αποκαλούν σπερματοδοχεία. Είναι αναγκαίο να κάνουμε τον διαχωρισμό τράφικινγκ και επιλογής και εν συνεχεία να υπάρξει ένα νέο μοντέλο που θα ρυθμίζει τη σεξουαλική εργασία. Η ομαδοποίηση ως τράφικινγκ ντε φάκτο αυξάνει τους κινδύνους και θέτει τους ανθρώπους σε καθεστώς ανομίας. Και αυτό δεν αφορά μόνο τους σεξεργάτες. Αλλά όλο τον κοινωνικό ιστό» λέει στα «ΝΕΑ» η Αννα Κουρουπού, υπεύθυνη ενδυνάμωσης και ιδρυτικό μέλος του RUA. Και σε αυτό μοιάζουν να συμφωνούν όλοι οι εμπλεκόμενοι στη σεξουαλική εργασία, όσο διαφορετικές και να είναι οι ιστορίες τους. Η θυματοποίηση ως γνωστόν ενισχύει το στίγμα. Και το στίγμα φέρνει αποκλεισμό.
Η Χρυσάνθη Κατσιώτη, κοινωνική λειτουργός στο Red Umbrella, μας εξηγεί πως «δεν έχουν αιτήματα για έξοδο από τη σεξουαλική εργασία». Αρα η δική τους η θέση είναι «να ενημερώσουν τις σεξεργάτριες για προνοιακά θέματα, να τις καθοδηγήσουν και να διεκδικήσουν μαζί τους τα δικαιώματά τους έτσι ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη ασφάλεια και να κινητοποιηθούν στο κοινωνικό σύστημα. Και στόχος να μη συγχέουμε τη σεξεργασία με το τράφικινγκ έτσι ώστε να μην αποπροσανατολίζονται και οι Αρχές».
Σε τι συνοψίζεται η θέση των sex workers, των μη κανονικών της σεξουαλικότητας –όπως θα τους αποκαλούσε ο Φουκό;
«Θέλετε να δείτε αν είναι εξαναγκασμός ή συναίνεση, κάντε το νόμιμο!». Οι εργαζόμενοι στο σεξ είναι σαφείς: ο πιο ασφαλής δρόμος για την προστασία των θυμάτων του τράφικινγκ είναι η αποποινικοποίηση της σεξουαλικής εργασίας. Για την ακρίβεια, προτείνουν να σχεδιαστεί ένα μοντέλο που θα ταιριάζει στην ελληνική κοινωνική πραγματικότητα.
Στη Γερμανία και την Ολλανδία, η παροχή και χρήση σεξουαλικών υπηρεσιών θεωρείται επαγγελματική συμφωνία μεταξύ ενηλίκων με ίσα δικαιώματα. Κατ’ επέκταση η εργατική νομοθεσία προστατεύει τα πρόσωπα που ασκούν το επάγγελμα, καθώς τα συγκεκριμένα κράτη δίνουν άδειες που επιτρέπουν την πώληση υπηρεσιών σεξ. Γι’ αυτό, τόσο οι ενδιαφερόμενοι όσο και ειδικοί απορρίπτουν το σουηδικό και το γαλλικό μοντέλο.
«Γιατί μας απασχολεί πόσο βλαβερή ή πόσο θυματοποιητική είναι η σεξουαλική εργασία; Οταν ποινικοποιείται η εργασία στο σεξ, τόσο ο σεξεργάτης όσο και ο πελάτης βγαίνουν εκτός κοινωνικού δεσμού. Τι σημαίνει αυτό; Ο πελάτης μπαίνει σε καθεστώς ανομίας και οι σεξεργάτες περιθωριοποιούνται και γίνονται πιο ευάλωτοι στη βία». Ο Αντώνης Πούλιος, κλινικός ψυχολόγος στο Red Umbrella και υποψήφιος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, αναλύει στα «ΝΕΑ» τον μηχανισμό της συγκεκριμένης αγοράς με ψυχαναλυτικά εργαλεία. «Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι εργάζονται στο σεξ με μεγάλη αξιοπρέπεια. Αν τους βλέπουμε μόνο ως θύματα δεν τους αφήνουμε να υπάρξουν διαφορετικά. Θα πρέπει να υπάρξει σοβαρή διερεύνηση των αναγκών και συνθηκών που υπάρχουν στην Ελλάδα. Μιλάμε διαρκώς για έξοδο από την εργασία στο σεξ, αλλά τελικά τι έχουμε να αντιπροτείνουμε; Εμείς διαθέτουμε όπως η Γαλλία ένα σύστημα το οποίο θα μπορεί να εμπεριέχει αυτούς τους ανθρώπους; Αλλά ακόμα και η ποινικοποίηση του πελάτη στη Γαλλία δεν είχε τόσο καλό αποτέλεσμα. Στις χώρες όπου η εργασία στο σεξ είναι νόμιμη, όπως η Γερμανία, οι εργαζόμενοι είναι πιο ασφαλείς. Για ποιον λόγο; Γιατί, όταν έχουμε όλοι ίσα δικαιώματα, η ανάληψη ευθύνης είναι μεγαλύτερη και το στίγμα είναι μικρότερο. Οι εργαζόμενοι έχουν καλύτερη πρόσβαση στο σύστημα υγείας και έτσι παρέχεται προστασία και στους πελάτες και στους υπολοίπους που συμμετέχουν στον κοινωνικό ιστό. Αυτό το ζήτημα αφορά το σύνολο και όχι μόνο τους σεξεργάτες» καταλήγει.

Λευτέρης, 30 ετών

«Ξεκίνησα μέσω Διαδικτύου»

Ξεκίνησα να εργάζομαι στο χώρο του σεξ ως ομοφυλόφιλος άντρας. Πριν από τέσσερα χρόνια. Εμεινα στο χώρο για περίπου δυο χρόνια. Δεν το συνέχισα λόγω διαφόρων αλλαγών που πραγματοποιήθηκαν στη ζωή μου και στον τρόπο σκέψης μου. Εχω τελειώσει animation, έχω δουλέψει από οικοδομή μέχρι σέρβις.

Ξεκίνησα αυτή την εργασία μέσω Διαδικτύου για τα χρήματα. Δεν έχω δουλέψει στο δρόμο. Οταν το κάνεις μέσα από έναν υπολογιστή, είναι πιο χρονοβόρο. Είσαι συνδεδεμένος συνέχεια, στέλνεις φωτογραφίες, περιμένεις να σε καλέσουν.

Αν πας μια βόλτα στη Φυλής δεν θα πιστεύεις πόσα όμορφα παιδιά μπορούν να σταματούν στο δρόμο και στα σπίτια. Είναι μια μεγάλη αγορά γιατί είναι πολλοί εκείνοι που απολαμβάνουν το σεξ όταν πληρώνουν.

Εγώ σταμάτησα από το χώρο εξαιτίας μιας σχέσης μου. Είχε δημιουργηθεί ζήλεια. Καταλάβαινε την εργασία μου αλλά έμπαινε σε ρόλο γραμματέα για να με ελέγχει. Μετρούσε την ώρα που περνούσα με κάθε πελάτη. Οι άντρες σεξεργάτες βρίσκονται σε στάδιο άρνησης. Παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε άντρες αλλά δεν μπορούν να ομολογήσουν την ομοφυλοφιλία τους.

Ελένη, ετών 67

«Μπήκα στον χώρο στα 50»

Εχω μικρή αλλά δυνατή εμπειρία στον χώρο. Από το 2000 μέχρι το 2009. Το έκανα γιατί χρειαζόμουν χρήματα. Από επιλογή. Το ξεκίνησα στα 50 μου. Μέχρι τότε τραγουδούσα. Σταμάτησα το τραγούδι όταν επέστρεψα από την Αμερική. Τότε, όπου κι αν ζήτησα δουλειά εισέπραξα άρνηση. Με ρωτούσαν πόσο χρονών είμαι, ακόμα και για να σηκώνω τηλέφωνα για ντελίβερι.

Είχα τελειώσει γαλλική φιλολογία. Κατάγομαι από οικογένεια στρατιωτικών. Ξεκίνησα αυτό το επάγγελμα από περιέργεια και γιατί ήθελα να ζήσω. Και είπα ναι, γιατί όχι; Με ιντρίγκαρε ανέκαθεν η λογική Μαντάμ Ορτάνς. Ετυχε να γνωρίσω μια φίλη που εργαζόταν στο σεξ. Και ξεκίνησα παρέχοντας υπηρεσίες στο δικό της μαγαζί. Μέχρι που πήρα την άδεια στο όνομά μου για ένα σπίτι στο Αργος. Δηλωμένη. Δεν με έβαλε μέσα κανένας νταβατζής. Το έκανα συνειδητά. Σήμερα έρχομαι στο Red Umbrella ως εθελόντρια. Εχω γνωρίσει σε αυτή τη δουλειά κορίτσια που έχουν εξαναγκαστεί και κορίτσια που έχουν συναινέσει. Τι πρέπει να γίνει; Το μόνο που ξέρω είναι πως αν ποινικοποιηθεί η πορνεία και γίνουν όλες ελεύθερες βίζιτες θα γίνουν και όλα πιο επικίνδυνα.

Τελευταία Νέα