«Λεπτή πράσινη γραμμή» –ο παραφρασμένος τίτλος της γνωστής ταινίας του Τέρενς Μάλικ ταιριάζει γάντι στην κατάσταση που επικρατεί αυτές τις ώρες στο Κίνημα Αλλαγής. Τις τελευταίες μέρες, και με αφορμή τη συμφωνία για το Σκοπιανό, ο κεντροαριστερός φορέας πέρασε ίσως τις μεγαλύτερες αναταράξεις της σύντομης ιστορίας του. Η ασυμφωνία στη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου το βράδυ της Τετάρτης έφερε περαιτέρω εξελίξεις, με τις διαβουλεύσεις σε ανώτατο επίπεδο να κρατούν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. «Η συμφωνία που παρουσίασε η κυβέρνηση αποτελεί ένα βήμα, αλλά δεν αποτελεί ολοκληρωμένη λύση» ανέφερε η δήλωση της Φώφης Γεννηματά χθες το πρωί, τονίζοντας ότι η συμφωνία «θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή» εάν στην αναθεώρηση του Συντάγματος περιλάμβανε την προσαρμογή της γλώσσας και της εθνικότητας και εφόσον η ένταξη στο ΝΑΤΟ ερχόταν μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, ώστε να μη δημιουργηθούν τετελεσμένα.
Η δήλωση, αρκετούς τόνους ψυχραιμότερη αναλογικά με όσα συνέβησαν στο Πολιτικό Συμβούλιο, έδωσε το στίγμα της ημέρας. Η Γεννηματά, παίζοντας το χαρτί της ηγεσίας, πήρε πάνω της τη στάση του Κινήματος Αλλαγής, αλλά και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΔΗΣΥ, που από την πρώτη στιγμή εμφανιζόταν αρνητική στην πιθανότητα στήριξης της συμφωνίας. Από τη Χαριλάου Τρικούπη, μάλιστα, εξέφραζαν την ικανοποίησή τους για το μέγεθος της συσπείρωσης που έδειξε η βάση της παράταξης, η οποία φαινόταν να συμφωνεί με τις ενστάσεις που εξέφρασε η επικεφαλής. Σε επίπεδο Πολιτικού Συμβουλίου, ωστόσο, η κατάσταση ήταν διαφορετική, καθώς οι Σταύρος Θεοδωράκης, Νίκος Ανδρουλάκης, Γιώργος Καμίνης, Γιώργος Παπανδρέου και Θανάσης Θεοχαρόπουλος διαφωνούσαν με τη στάση που είχε αποφασίσει να κρατήσει η Γεννηματά –ο καθένας προέβαλλε τις δικές του αιτιάσεις πίσω από την απόφασή του, με «ταχύτητες» όμως διαφορετικές ο ένας από τον άλλον. Κάπως έτσι, από το βήμα της Βουλής, η Γεννηματά επανέλαβε την πρωινή της δήλωση σχετικά με το Σκοπιανό και ο Σταύρος Θεοδωράκης τη δική του στάση. «Δεν θα γίνω άλλη μια κατσαρίδα της πολιτικής. Δεν θα θυσιάσω καμία από τις πεποιθήσεις μου μόνο και μόνο για να παραμείνω σε αυτήν εδώ την αίθουσα. Δεν με αφορά, λοιπόν, το λεγόμενο πολιτικό κόστος» ανέφερε. «Η συμφωνία Τσίπρα – Ζάεφ είναι, λοιπόν, ένα απαραίτητο πρώτο βήμα. Εχει αδυναμίες –και θα μας δοθεί η δυνατότητα τις επόμενες μέρες να τις συζητήσουμε -, αλλά είναι το βήμα που πρέπει να κάνουμε» επισήμανε.
ΙΔΙΑ ΑΦΕΤΗΡΙΑ. Οι δύο πολιτικοί αρχηγοί ξεκινούσαν από την ίδια αφετηρία, το «καλό πρώτο βήμα», και κατέληγαν σε άλλο διά ταύτα –για την πρώτη μετρούσαν περισσότερο τα αρνητικά από τα θετικά σημεία, ενώ για τον δεύτερο ακριβώς το αντίθετο. Αυτή η δημόσια, πλέον, διαφωνία θα μπορούσε να προκαλέσει την οριστική ρήξη; Η εμφάνιση του Αλέξη Τσίπρα στα κυβερνητικά έδρανα μόνο για να ακούσει τον Θεοδωράκη, μάλλον δυσχέραινε την κατάσταση, καθιστώντας για άλλη μία φορά σαφές πως ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί να εκμεταλλευθεί τις διαφορετικές απόψεις που ενυπάρχουν στην Κεντροαριστερά. Σε συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΔΗΣΥ, η Γεννηματά φέρεται να δέχτηκε εισηγήσεις να «τελειώνει σήμερα» με τους διαφωνούντες, ενώ κάποια στιγμή έπεσε στο τραπέζι και η πρόταση μιας ανακοίνωσης που να ξεκαθαρίζει τη θέση του Κινήματος Αλλαγής, προτρέποντας τους υπόλοιπους να επιλέξουν αν θέλουν να προχωρήσουν μαζί ή όχι. Η Γεννηματά, ωστόσο, αποφάσισε να μην προχωρήσει σε κάτι τέτοιο, θέτοντας, σύμφωνα με τους συνεργάτες της, ένα πλαίσιο λειτουργίας για τη μετέπειτα πορεία του φορέα.
«Στο Πολιτικό Συμβούλιο, τα πέντε από τα έξι μέλη του υποστήριξαν την ίδια άποψη για τη συμφωνία με τους βόρειους γείτονές μας. Η πρόεδρος, μόνη της, είχε διαφορετική άποψη. Και σήμερα καλούνται οι πέντε να ακολουθήσουν τη γραμμή του ενός! Οταν αποφασίσαμε, όμως, τη συγκρότηση ενός νέου κινήματος, δεν είχαμε κατά νου ότι θα επανασυστήσουμε ένα παρωχημένο, μονοκρατορικό μοντέλο» ανέφεραν πηγές του Ποταμιού, αφήνοντας σαφείς αιχμές για την ηγεσία. Η κρίση ωστόσο είχε μεταφερθεί στην πρόταση μομφής: αν στο Ποτάμι αποχωρούσαν ή δήλωναν «παρών» στη διαδικασία, θα έθεταν εαυτούς εκτός Κινήματος Αλλαγής. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν ίσχυε. «Οι αντιθέσεις μας με τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ είναι τόσο ξεκάθαρες, που επιβάλλουν να μην έχουν από εμάς ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνησή τους» ανέφεραν χαρακτηριστικά από τη Σεβαστουπόλεως, κλείνοντας κάθε τέτοιο ενδεχόμενο.
Την ίδια στιγμή, ο Γιώργος Καμίνης, με δική του δήλωση, επιχειρούσε να κατευνάσει το κλίμα. Από τη μια, μιλούσε υπέρ της συμφωνίας, χαρακτηρίζοντάς την «καλή, όχι γιατί δεν έχει ατέλειες, αλλά γιατί και οι δύο πλευρές μετακινήθηκαν σημαντικά (…) Η αρχική συμφωνία είναι θετική σε σχέση με το παρελθόν και η ευκαιρία λύσης μεγάλη». Από την άλλη, άσκησε οξεία κριτική στην κυβέρνηση, θεωρώντας την υπεύθυνη του διχαστικού κλίματος. «Η Κεντροαριστερά θα ανασυνταχθεί, όχι όμως όπως σχεδιάζει ο κ. Τσίπρας. Θα παραμείνει εθνικά υπεύθυνη, θεσμικά προσηλωμένη, με καθαρή σκέψη και προτεραιότητες» σχολίασε. Ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος, που δεν παραβρέθηκε στην αίθουσα της Ολομέλειας παρά μόνο για να ψηφίσει, συγκάλεσε εκτάκτως χθες την Εκτελεστική Επιτροπή της ΔΗΜΑΡ. Κι αυτός, τελικά, θα υπερψηφίσει την πρόταση μομφής. «Δεν πρόκειται να δώσουμε καμία ψήφο εμπιστοσύνης σε αυτή την αδιέξοδη κυβέρνηση, που εξάλλου συσσωρεύει αντικοινωνικές πολιτικές με την ψήφιση και του πολυνομοσχεδίου με τα πρόσθετα βάρη στα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα» ανέφερε η απόφαση.
Η στάση, όμως, για τη συμφωνία περί του Ονοματολογικού συνέχιζε να είναι θετική, θέτοντας θέμα κυβερνητικής πλειοψηφίας. «Η οποιαδήποτε υπερψήφιση της συμφωνίας, όταν και εάν έρθει στη Βουλή, πρέπει να συνοδεύεται με τη ρητή εκ των προτέρων δέσμευση του Πρωθυπουργού ότι αμέσως μετά θα προχωρήσει στην προκήρυξη εκλογών, με δεδομένο μάλιστα ότι σε ένα κρίσιμο εθνικό θέμα θα αποδειχθεί ότι δεν έχει κυβερνητική πλειοψηφία» κατέληξαν τα στελέχη της ΔΗΜΑΡ. Σιγήν ιχθύος υπάρχει από την πλευρά του ΚΙΔΗΣΟ, παρότι και ο Γιώργος Παπανδρέου είχε ταχθεί υπέρ της συμφωνίας –ο Παπανδρέου, βέβαια, παρέμεινε το βράδυ της Τετάρτης στο Πολιτικό Συμβούλιο, προσπαθώντας να βρει συμβιβαστική λύση. Ο Νίκος Ανδρουλάκης, που παρενέβη στο Πολιτικό Συμβούλιο τηλεφωνικώς, κράτησε ήπια στάση, αν και τάχθηκε υπέρ της συμφωνίας φοβούμενος την ευρωπαϊκή απομόνωση.
Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ. Και τώρα τι μέλλει γενέσθαι; Οι σχέσεις μεταξύ των κοινοβουλευτικών συνιστωσών μπορεί να βρίσκονται σε οριακό σημείο, όμως, τουλάχιστον ακόμα, κανείς δεν δείχνει διάθεση να ανοίξει ή να δείξει την πόρτα της εξόδου. Συνεργάτες της Γεννηματά, βέβαια, επισημαίνουν πως «ο καθένας κάνει τις επιλογές του και αναλαμβάνει τις ευθύνες του» και πως κανείς δεν μπορεί να μιλάει με τη λογική «πέντε προς ένα», από τη στιγμή που υπάρχει εκλεγμένη ηγεσία.
Αυτό που μένει να αποδειχθεί είναι με ποιο τρόπο θα αλλάξουν τα δεδομένα από εδώ και πέρα, καθώς και αν ο τρόπος λήψης των αποφάσεων θα μεταβληθεί, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Σε κάθε περίπτωση, η Κεντροαριστερά δεν σταματά ποτέ να παράγει ειδήσεις.
Εν μέσω των διαβουλεύσεων, χθες το πρωί συνεδρίασε και η διευρυμένη Κοινοβουλευτική Ομάδα του Ποταμιού. Το θέμα που κυριάρχησε ήταν βέβαια το Σκοπιανό, για το οποίο έγινε σαφές πως επικρατούν διαφορετικές απόψεις. Κάποιοι, όπως ο Σπύρος Δανέλλης, τάσσονταν υπέρ της συμφωνίας, άλλοι μιλούσαν, όπως ο Σταύρος Θεοδωράκης, για «ένα πρώτο καλό βήμα». Κατατέθηκε βέβαια και η άποψη πως Το Ποτάμι δεν πρέπει να στηρίξει τη συμφωνία, όχι γιατί αυτή δεν είναι καλή, αλλά διότι πρέπει να ληφθεί υπόψη η στάση της συγκυβέρνησης και ειδικά η μη στήριξή της από τους ΑΝΕΛ και τον Πάνο Καμμένο. Ξεκάθαρα εναντίον της λύσης τάχθηκε ο Γιώργος Αμυράς: «Υπάρχουν γκρίζες ζώνες και δυο-τρία ανησυχητικά σημεία», δήλωσε, τονίζοντας ότι «δεν μπορεί να διανοηθεί ότι δίνουμε γλώσσα και ταυτότητα» (Θέμα fm). Στη συνεδρίαση συζητήθηκαν επίσης τα εσωκομματικά του Κινήματος Αλλαγής, αλλά και η στάση στην πρόταση μομφής.