Τα χρώματα των σημαιών, οι πολεμικές παραδόσεις και τα εμβληματικά ζώα από την πανίδα κάθε χώρας έχουν αποτελέσει τις βασικές πηγές έμπνευσης για τα προσωνύμια των εθνικών ομάδων ποδοσφαίρου ανά τον πλανήτη.
Ως εκ τούτου η τελική φάση του Μουντιάλ 2018 στη Ρωσία μοιάζει ώς έναν βαθμό και με… μάζωξη αετών και λιονταριών που κυνηγούν (ποδοσφαιρικά) θηράματα.
Αναζητούν όμως και νέο πεδίον δόξης λαμπρόν στρατιές του παρελθόντος. Από τους Βίκινγκς και τους Σαμουράι μέχρι τους Πέρσες και τους Ινκας.
ΙΣΠΑΝΙΑ: Φούριας Ρόχας ή Λα Ρόχα. Το πρώτο προσωνύμιο της Εθνικής Ισπανίας ήταν το Φούριας Ρόχας (Κόκκινη Οργή, Μανία) με… νονό έναν ιταλό δημοσιογράφο που είχε καλύψει την παρθενική αναμέτρηση της χώρας του με τους Ιβηρες στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1920 στην Αμβέρσα. Στην πορεία «φορέθηκε» και το σκέτο «Λα Ρόχα» παραπέμποντας αποκλειστικά στο χρώμα.
ΡΩΣΙΑ: Σμπορνάγια ή Τρίχρωμη Αρκούδα. Οι Ρώσοι αποκαλούν την εθνική τους ομάδα Sbornaya (Σμπορνάγια) με την κυριολεκτική έννοια του όρου. Εναλλακτικά αποκαλείται και Tρίχρωμη Aρκούδα (Tricolor Bear) για το εμβληματικό ζώο της χώρας και τις οριζόντιες ρίγες (άσπρο, μπλε, κόκκινο) στη σημαία.
ΣΑΟΥΔΙΚΗ ΑΡΑΒΙΑ: Παιδιά της Ερήμου ή Πράσινα Γεράκια. Για τους προφανείς γεωγραφικούς λόγους προέκυψε το Παιδιά της Ερήμου, ενώ το Πράσινα Γεράκια σχετίζεται με το πτηνό-σύμβολο του αραβικού κόσμου. Η καμήλα μπορεί να καταθέσει τα παράπονά της…
ΑΙΓΥΠΤΟΣ: Οι Φαραώ. Ο βασιλικός τίτλος Φαραώ –που παραπέμπει στους ηγεμόνες της αρχαίας Αιγύπτου –συνοδεύει την εθνική ομάδα της χώρας. Στο ποδόσφαιρο πάντως έχει να επιδείξει περιόδους δυναστείας μόνο στο Κύπελλο Εθνών Αφρικής (επτά κατακτήσεις).
ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ: Λος Χαρούας ή Λα Σελέστε. Πέρα από το γαλάζιο χρώμα της φανέλας (Λα Σελέστε) η Ουρουγουάη αποκαλείται και Λος Χαρούας. Το προσωνύμιο παραπέμπει στους ντόπιους, ιθαγενείς κατοίκους της χώρας.
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ: Λουζιτανοί ή Σελεσάο ντας Γκίνας. Οι αρχαίοι Ρωμαίοι αποκαλούσαν Λουσιτανία την Πορτογαλία, ενώ το Σελεσάο ντας Γκίνας σημαίνει «Η Ομάδα των Πέντε» και υποδηλώνει τις ισάριθμες ασπίδες που απεικονίζονται στο εθνόσημο (για τα βασίλεια που κατέκτησε ο Αλφόνσο Ενρίκο). Χρησιμοποιείται λιγότερο και το Ναβεγκατόρες (Θαλασσοπόροι).
ΙΡΑΝ: Πρίγκιπες της Περσίας ή Πέρσες. Το προσωνύμιο Πρίγκιπες της Περσίας ή Πέρσες μοιάζει μάλλον νοσταλγικό για την αυτοκρατορία του παρελθόντος που επέδειξε επεκτατική πολιτική.
ΜΑΡΟΚΟ: Τα Λιοντάρια του Ατλαντα. Το βερβερικό λιοντάρι ή λιοντάρι του Ατλαντα είναι υποείδος που εξαφανίστηκε από την οροσειρά της Βόρειας Αφρικής (εκτείνεται από το Μαρόκο ώς την Τυνησία).
ΓΑΛΛΙΑ: Τρικολόρ ή Οι Μπλε. Από την τριχρωμία της σημαίας προκύπτει το Τρικολόρ, όμως οι Γάλλοι ψηφίζουν το μπλε έναντι του άσπρου και του κόκκινου. Εξού και το προσωνύμιο The Blues και το κυρίαρχο σύνθημα «Αllez les Βleus» (Εμπρός, Μπλε). Εναλλακτικά ακούγεται και το Γαλάτες.
ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ: Καγκουρό ή Σόκερος. Από τα μαρσιποφόρα ζώα που είναι σήμα κατατεθέν για τη χώρα προήλθε και το παρατσούκλι Καγκουρό της Εθνικής Αυστραλίας. Αποκαλείται και Σόκερος (Socceroos) που προκύπτει από τον συνδυασμό των λέξεων «soccer» και «kangaroos».
ΔΑΝΙΑ: Δανέζικος ή Κόκκινος Δυναμίτης. Πριν τρελάνει την Ευρώπη με τη στέψη της στο Euro 1992 είχε βαπτιστεί (προφητικά) Δανέζικος (ή Κόκκινος) Δυναμίτης. Το προσωνύμιο προέκυψε σε έναν διαγωνισμό για το επίσημο τραγούδι της χώρας στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1984. Η Δανία επέστρεφε τότε σε μεγάλη διοργάνωση για πρώτη φορά μετά το 1964. Στη δεκαετία του ’80 συμμετείχε ακόμη στο Μουντιάλ του 1986 και στο Euro 1988.
ΠΕΡΟΥ: Λα Μπλανκιρόχα ή Ινκας. Από το άσπρο και το κόκκινο χρώμα της σημαίας προέκυψε το Λα Μπλανκιρόχα της Εθνικής Περού. Σπανιότερα αποκαλείται Οι Ινκας για τον ομώνυμο πολιτισμό και την αυτοκρατορία που είχε πρωτεύουσα την περιοχή Κούσκο του Περού.
Αργεντινή: Αλμπισελέστε. Πολλές εθνικές ομάδες της Αργεντινής αντλούν τα προσωνύμιά τους από το ζωικό βασίλειο (επί παραδείγματι αποκαλείται Πούμας το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα ράγκμπι, Πάνθηρες η ομάδα του γυναικείου βόλεϊ). Σε επίπεδο ποδοσφαίρου όμως το παρατσούκλι παραπέμπει στα χρώματα της σημαίας: Αλμπισελέστε (Ασπρογάλαζο).
ΚΡΟΑΤΙΑ: Βατρένι. Στην κροατική γλώσσα το «βατρένι» (vatreni) σημαίνει «φωτιά». Προσωνύμιο που δείχνει πόσο φλογερή είναι η εθνική ομάδα της χώρας.
ΙΣΛΑΝΔΙΑ: Βίκινγκς ή Στράκαρνιρ Οκάρ. Οι ικανότατοι στη ναυσιπλοΐα και στον πόλεμο Βίκινγκς είχαν ορμητήριο και την Ισλανδία. Το άλλο προσωνύμιο, το Στράκαρνιρ Οκάρ (Strakarnir Okkar), μεταφράζεται «Τα αγόρια μας».
ΝΙΓΗΡΙΑ: Οι Σούπερ Αετοί. Οι άλλοτε Κόκκινοι Διάβολοι εξελίχθηκαν σε Πράσινους Αετούς, μετά την ανεξαρτησία της χώρας το 1960. Το αρπακτικό πτηνό σημειωτέον εμφανίζεται στο σήμα της ομοσπονδίας. Από το 1988 πάντως καθιερώθηκε το Σούπερ Αετοί, επειδή –όπως σκέφτηκαν οι Νιγηριανοί –δεν υπάρχουν πράσινα αρπακτικά πτηνά…
ΒΡΑΖΙΛΙΑ: Σελεσάο ή Καναρίνια. Το πλέον διαδεδομένο προσωνύμιο της Εθνικής είναι το Σελεσάο, που σημαίνει «Επιλογή». Μια διαδικασία που δεν θεωρείται εύκολη υπόθεση στη χώρα που βρίθει ταλέντων. Δεν είναι όμως το μοναδικό παρατσούκλι της Εθνικής Βραζιλίας. Χρησιμοποιείται και το Καναρίνια, λόγω του κίτρινου της φανέλας, αλλά και το Βερντεαμαρέλα (Verdeamarela) που σημαίνει Κιτρινο-πράσινο, χρώματα που συνυπάρχουν στη σημαία της χώρας. Σπανιότερα ακούγεται το Καριόκας (βραζιλιάνοι κάτοικοι), γιατί συνδέεται περισσότερο με τους ντόπιους του Ρίο.
Τα χρώματα αποτελούν μια κάποια λύση
ΕΛΒΕΤΙΑ: Σβέτσερ Νάτι. To Σβέτσερ Νάτι αποτελεί γερμανική συντομογραφία και σημαίνει «Εθνική ομάδα». Χρησιμοποιούνται επίσης, αλλά δεν είναι και τόσο δημοφιλή, τα «Σοκολάτα» και «Ωρολογοποιοί».
ΣΕΡΒΙΑ: Λευκοί Αετοί. Μετά τον κατακερματισμό της Γιουγκοσλαβίας η Σερβία συμπορεύτηκε για μερικά χρόνια με το Μαυροβούνιο, αλλά από το 2006 διαχωρίστηκαν και αποτελούν ανεξάρτητα κράτη. Ο λευκός δικέφαλος αετός απεικονίζεται στη σημαία της Σερβίας.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Νασιοναλμάνσαφτ. Η τετράκις παγκόσμια πρωταθλήτρια αποκαλείται Νασιοναλμάνσαφτ, που σημαίνει στα γερμανικά «Εθνική», ή Die Mannschaft, δηλαδή «H ομάδα». Στην Ελλάδα χρησιμοποιείται και ο όρος «Πάντσερ» που παραπέμπει στα τεθωρακισμένα του γερμανικού στρατού στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
ΝΟΤΙΑ ΚΟΡΕΑ: Ταεγκούκ Γουόριορς. Το Ταεγκούκ είναι σύμβολο που εμφανίζεται στο κέντρο της νοτιοκορεατικής σημαίας και υποδηλώνει την ισορροπία, αλλά και τον υπέρτατο τελικό.
ΜΕΞΙΚΟ: Ελ Τρι ή Ελ Τρικολόρ. Σχετίζεται ξεκάθαρα με τα χρώματα της μεξικανικής σημαίας. Το πράσινο συμβόλιζε αρχικά την ανεξαρτησία, το λευκό τη θρησκεία και το κόκκινο την ένωση Ευρωπαίων και Αμερικανών. Μετά τις μεταρρυθμίσεις του Μπενίτο Χουάρες το πράσινο ταυτίστηκε με την ελπίδα, το λευκό με την ενότητα και το κόκκινο με το αίμα των ηρώων του έθνους.
ΣΟΥΗΔΙΑ: Κυανοκίτρινοι. Από το μπλε και το κίτρινο (ή χρυσό) της σουηδικής σημαίας προέκυψε και το «Μπλαγκίλτ» (Blagult) της Εθνικής. Σύμφωνα με την παράδοση ο βασιλιάς Ερρίκος Θ’ αντίκρισε έναν κίτρινο (χρυσό) σταυρό στον ουρανό, όταν κατέφθασε στη Φινλανδία στη διάρκεια της πρώτης σουηδικής σταυροφορίας το 1157.
Διάβολοι, Σαμουράι και Λιοντάρια
ΒΕΛΓΙΟ: Κόκκινοι Διάβολοι. Το ίδιο προσωνύμιο με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (Κόκκινοι Διάβολοι) έχει και η Εθνική Βελγίου. Το κόκκινο χρώμα υπάρχει στη βελγική σημαία, ενώ το «Διάβολοι» κόλλησε από το 1906. Ετσι χαρακτήρισε τους παίκτες δημοσιογράφος του περιοδικού «La Vie Sportive» ύστερα από νίκη 3-2 κόντρα στην Ολλανδία.
ΑΓΓΛΙΑ: Τα Τρία Λιοντάρια. Μέχρι και τραγούδι με τίτλο «Τα Τρία Λιοντάρια» (τα οποία εμφανίζονται και στο εθνόσημο και στο σήμα της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας) γράφτηκε προς τιμήν της Εθνικής Αγγλίας πριν από το Euro 1996. Σπανιότερα χρησιμοποιείται και το «The pros», συντομογραφία του «The professionals», για μια χώρα ταυτισμένη με το ποδόσφαιρο.
ΠΑΝΑΜΑΣ: Η Κόκκινη Παλίρροια ή Λος Καναλέρος. Η μικρότερη σε πληθυσμό χώρα που μετέχει σε τελική φάση Μουντιάλ (4 εκατ. κάτοικοι σύμφωνα με εκτίμηση του 2016), ο Παναμάς, αποκαλείται «Κόκκινη Παλίρροια». Λόγω της γεωγραφικής θέσης της χώρας, η Εθνική αποκαλείται και «Λος Καναλέρος» (Οι άντρες του καναλιού).
ΤΥΝΗΣΙΑ: Οι Αετοί της Καρχηδόνας. Στα εδάφη της Τυνησίας αναπτύχθηκε στην αρχαιότητα ο πολιτισμός των Καρχηδονίων, οι οποίοι αποτέλεσαν και κυρίαρχη δύναμη στη Μεσόγειο. Ο αετός εμφανίζεται στο σήμα της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας.
ΚΟΛΟΜΒΙΑ: Λος Καφετέρος ή Λα Τρικολόρ. Η χώρα φημίζεται για την παραγωγή και εξαγωγή καφέ και η Εθνική Κολομβίας αποκαλείται και «Λος Καφετέρος». Χρησιμοποιείται επίσης και το «Λα Τρικολόρ» για τα χρώματα των οριζόντιων ριγών της σημαίας.
ΙΑΠΩΝΙΑ: Οι Μπλε Σαμουράι. Η παράδοση της Ιαπωνίας είναι συνυφασμένη με τους πολεμιστές σαμουράι. Σε συνδυασμό με το χρώμα της φανέλας (που δεν παραπέμπει πάντως στη σημαία) προέκυψε το «Μπλε Σαμουράι».
ΠΟΛΩΝΙΑ: Οι Ερυθρόλευκοι. Από τις δύο οριζόντιες ρίγες της πολωνικής σημαίας προέκυψε το «Ερυθρόλευκοι» για την Εθνική. Σπανιότερα χρησιμοποιείται το Λευκοί Αετοί (Biale Orly) από το εθνόσημο.
ΣΕΝΕΓΑΛΗ: Τα Λιοντάρια της Τερανγκά. Ο κοκκινοκίτρινος θυρεός στο εθνόσημο της Σενεγάλης απεικονίζει ένα λιοντάρι και ένα δέντρο. Η λέξη «τερανγκά» χρησιμοποιείται στη χώρα για τη φιλοξενία που επιφυλάσσουν οι κάτοικοι.
