Ετοιμάζουν την επιστολή στο ΝΑΤΟ

Ετοιμη είναι η επιστολή η οποία θα αποσταλεί στον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, αφού το Κοινοβούλιο της ΠΓΔΜ επικυρώσει επισήμως, το αργότερο μέχρι την προσεχή Κυριακή, τη συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ των δύο χωρών στις Πρέσπες για το Ονοματολογικό. Σύμφωνα με την υπάρχουσα εικόνα, η επιστολή είναι αρκετά αναλυτική. Θέτει δε όλους τους απαραίτητους όρους που θα πρέπει να εκπληρωθούν, ώστε αρχικώς να δοθεί η πρόσκληση έναρξης ενταξιακών συνομιλιών (τον Ιούλιο) για να μπορέσει στη συνέχεια, μετά την ολοκλήρωση της συνταγματικής αναθεώρησης, να γίνει εφικτή η ένταξη της γειτονικής χώρας στην Ατλαντική Συμμαχία. Την ίδια στιγμή, στα Σκόπια, η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ επιδιώκει να ολοκληρώσει όσο το δυνατόν ταχύτερα τη διαδικασία κύρωσης της συμφωνίας, ώστε αυτή να έχει ολοκληρωθεί πριν από την πραγματοποίηση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης την προσεχή Δευτέρα 25 Ιουνίου στις Βρυξέλλες. Εκεί, οι ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών αναμένεται να συζητήσουν επί της πρότασης της Επιτροπής για χορήγηση ημερομηνίας έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων ΕΕ – ΠΓΔΜ (σ.σ.: η Αθήνα θα έχει επίσης ενημερώσει τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ότι δεν έχει αντίρρηση να δοθεί αυτή η ημερομηνία).

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ – ΕΞΠΡΕΣ. Χθες, η κυβέρνηση Ζάεφ ολοκλήρωσε την έγκριση της νέας συμφωνίας στα δικά της όργανα (επιτροπές και υπουργικό συμβούλιο). Αμέσως, το σχετικό νομοσχέδιο κατατέθηκε στο Κοινοβούλιο και, όπως ανακοίνωσε χθες το απόγευμα ο πρόεδρός του, ο Αλβανός Ταλάτ Τζαφέρι, η σχετική συζήτηση θα ξεκινήσει σήμερα το μεσημέρι (περίπου στις 12 ώρα Ελλάδας). Η κυβέρνηση Ζάεφ έχει διαλέξει, σύμφωνα με τις πληροφορίες, να ακολουθηθεί η εξπρές διαδικασία που επιλέγεται για νομοσχέδια τα οποία αφορούν θέματα της ΕΕ.

Αυτό σημαίνει ότι το νομοσχέδιο θα περάσει από την Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής (όπου η συζήτηση διαρκεί το πολύ τρεις ημέρες, ίσως και λιγότερο). Σε αυτήν προεδρεύει ο Αρταν Γκρουμπ του αλβανικού κόμματος DUI, που συμμετέχει στην κυβέρνηση συνασπισμού του Ζάεφ. Αν ακολουθούνταν η κλασική διαδικασία, το νομοσχέδιο θα έπρεπε να εξεταστεί στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, στην οποία προεδρεύει ο πρώην υπουργός Εξωτερικών και προερχόμενος από το VMRO – DPMNE Αντόνιο Μιλοσόσκι. Αφού ολοκληρωθεί η συζήτηση στην Επιτροπή, το νομοσχέδιο θα εισαχθεί στη συνέχεια για ψήφιση στην Ολομέλεια (ίσως την Παρασκευή).

Ο ΟΔΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες ενδείξεις, η κατάσταση σε επίπεδο ΕΕ δεν είναι ρόδινη και μοιάζει πολύ δύσκολο να χορηγηθεί την επόμενη εβδομάδα ημερομηνία έναρξης ενταξιακών συνομιλιών στην ΠΓΔΜ. Η αιτία για αυτό είναι, όπως έχει ήδη γίνει γνωστό, κυρίως οι αντιρρήσεις της Γαλλίας. Ωστόσο, η ακριβής διαμόρφωση της «προσφοράς» προς την ΠΓΔΜ (και την Αλβανία) θα αποφασιστεί μάλλον κατά τις συνομιλίες της Ανγκελα Μέρκελ και του Εμανουέλ Μακρόν ενόψει του προσεχούς Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Στη βάση αυτή, το ενδιαφέρον των περισσοτέρων εντοπίζεται στη διαδικασία που θα ακολουθηθεί με την πρόσκληση του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, αφού η Βουλή της ΠΓΔΜ επικυρώσει τη συμφωνία, θα πρέπει να κοινοποιήσει τη σχετική απόφαση στην Αθήνα. Η ελληνική κυβέρνηση θα μπορέσει τότε να στείλει την επιστολή της στον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ. Ακολούθως η γειτονική χώρα θα καταθέσει αίτημα για έναρξη ενταξιακών συνομιλιών με τη σημερινή προσωρινή ονομασία (ΠΓΔΜ). Οι ενταξιακές συνομιλίες είναι, θεωρητικώς, ανοικτού τέλους (open ended). Αφού η ΠΓΔΜ πραγματοποιήσει, εφόσον το αποφασίσει, δημοψήφισμα και ολοκληρώσει τις συνταγματικές αλλαγές που προβλέπει η συμφωνία των Πρεσπών, μόνο τότε η Αθήνα θα κυρώσει τη συμφωνία στη Βουλή.

Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι σε εκείνη τη φάση η ΠΓΔΜ θα πρέπει να ενημερώσει το ΝΑΤΟ ότι ζητεί την ένταξή της ως, πλέον, «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας». Υστερα από αυτές τις κινήσεις θα μπορεί να συνταχθεί το Πρωτόκολλο Εισδοχής (Accession Protocol), που κάθε κράτος – μέλος θα κυρώσει στη συνέχεια με βάση τις εσωτερικές του έννομες διαδικασίες. Σημειώνεται ότι μια χώρα γίνεται επίσημα μέλος του ΝΑΤΟ μόνο όταν όλα τα κράτη – μέλη της Συμμαχίας επικυρώσουν το Πρωτόκολλο. Μπορεί ωστόσο, εν αναμονή της πλήρους κύρωσης, να συμμετέχει σε συνεδριάσεις χωρίς δικαίωμα παρέμβασης (όπως συνέβη πιο πρόσφατα με το Μαυροβούνιο).

Οι κρίσιμες ημερομηνίες

Η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ ενέκρινε τη Συμφωνία των Πρεσπών και την εισήγαγε στη Βουλή.

Ξεκινά στις 12.00 (ώρα Ελλάδος) η συζήτηση στην Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων (μάξιμουμ τρεις ημέρες). Στη συνέχεια, το σχετικό νομοσχέδιο εισάγεται για ψήφιση στην Ολομέλεια.

Εκτιμάται ότι ώς τότε θα έχει ολοκληρωθεί η έγκριση της συμφωνίας από τη Βουλή της ΠΓΔΜ. Η Αθήνα θα πρέπει να στείλει επιστολές σε ΕΕ και ΝΑΤΟ για να ενημερώσει ότι έχει επιτευχθεί αμοιβαία αποδεκτή συμφωνία.

Πραγματοποιείται Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων των ευρωπαίων ΥΠΕΞ στις Βρυξέλλες. Θα συζητηθεί η έναρξη ενταξιακών συνομιλιών με ΠΓΔΜ και Αλβανία.

Διεξάγεται στις Βρυξέλλες η Σύνοδος Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Πραγματοποιείται η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Αναμένεται να δοθεί πρόσκληση έναρξης ενταξιακών συνομιλιών στην ΠΓΔΜ.

Πιθανή διεξαγωγή δημοψηφίσματος στα Σκόπια. Θα ακολουθήσει η διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος.

Θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η αναθεώρηση του Συντάγματος για να υπάρξει κύρωση της συμφωνίας από την ελληνική Βουλή.