Από το 2015 έχουν περάσει από την Αθήνα σχεδόν ένα εκατομμύριο πρόσφυγες. Τον Μάρτιο του 2016 ο δήμος Αθηναίων έγινε ο πρώτος δήμος που συνεργάστηκε με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες για το πρόγραμμα στέγασης αιτούντων άσυλο, στο οποίο έχουν ενταχθεί μέχρι σήμερα περίπου 4.262 ωφελούμενοι από διάφορες χώρες του κόσμου, κυρίως δε, από τη Συρία, το Ιράκ, το Αφγανιστάν και το Κογκό.
Ο δήμος Αθηναίων ανέλαβε μια μεγάλη και δυσανάλογη ευθύνη και διαχειρίστηκε πρώτος τα κύματα προσφύγων που κατέφευγαν στο κέντρο της πρωτεύουσας, έχοντας ως πυξίδα τον σεβασμό στην αξιοπρεπή διαβίωση για τους πρόσφυγες και την αδιατάρακτη καθημερινότητα στην πόλη. Ο ρόλος της Αθήνας αναγνωρίστηκε σε παγκόσμιο επίπεδο και η αποτελεσματική στρατηγική της οδήγησε σε απευθείας συνεργασίες με διεθνείς οργανισμούς, όπως η Ύπατη Αρμοστεία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
«Η Αθήνα, με τον υποδειγματικό τρόπο που διαχειρίστηκε και συνεχίζει να διαχειρίζεται το προσφυγικό ζήτημα τιμά και σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και διασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία της πόλης και της ζωής των κατοίκων της. Η διασφάλιση καλύτερης και άμεσης πρόσβασης των πόλεων σε χρηματοδότηση προκειμένου να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις για την κοινωνική ένταξη των μεταναστών και των προσφύγων είναι αναγκαία ώστε να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και σήμερα, αλλά και στα χρόνια που έρχονται» δήλωσε ο δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης. Συμβολικά, δε, για το σημαντικό ρόλο της Αθήνας, ο δήμαρχος Αθηναίων τιμήθηκε με τον έπαινο «Δήμαρχος του Κόσμου για το 2016».
Διαπιστώνοντας τη σημασία του προσφυγικού ζητήματος, και πάλι ο δήμος Αθηναίων ήταν ο πρώτος δήμος που συνέστησε αντιδημαρχία για τους Μετανάστες και τους Πρόσφυγες. «Ο δήμος Αθηναίων διέθεσε 37 στρέμματα στον Ελαιώνα για τη δημιουργία της πρώτης δομής φιλοξενίας, εφάρμοσε πρώτος το Πρόγραμμα Προσωρινής Στέγασης Προσφύγων σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες και υιοθέτησε πρώτος σύγχρονες πρακτικές κοινωνικής ένταξης και υποστήριξης των προσφύγων», τόνισε ο αντιδήμαρχος Μεταναστών και Προσφύγων, Λευτέρης Παπαγιαννάκης.
Ξεχωριστή θέση στην πολιτική του δήμου Αθηναίων κατέχει το παιδί – πρόσφυγας. Μόνο στο πρόγραμμα Ανοιχτά Σχολεία δήμου Αθηναίων, από το καλοκαίρι του 2016 μέχρι σήμερα έχουν συμμετάσχει 1.000 παιδιά προσφυγικών οικογενειών και μεταναστών. Οι δράσεις αφορούσαν κυρίως ενισχυτική διδασκαλία, εκμάθηση γλωσσών, δημιουργική απασχόληση, αθλητικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες. Όσο για το πρόγραμμα στέγασης αιτούντων άσυλο, από τους σχεδόν 4.300 ωφελούμενους, οι 1.850 έχουν μετεγκατασταθεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες ενώ σήμερα το πρόγραμμα καλύπτει τις ανάγκες περίπου 1.600 ωφελούμενων, οι οποίοι φιλοξενούνται σε 312 μισθωμένα διαμερίσματα.