Επικουρική θεραπεία στον καρκίνο του μαστού

Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τη δεύτερη σε συχνότητα κακοήθεια στις γυναίκες. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η θνητότητα από τη νόσο έχει ελαττωθεί σημαντικά. Αυτό οφείλεται κυρίως στην ύπαρξη νέων στοχευμένων θεραπειών.

Η απόφαση για τη λήψη επικουρικής θεραπείας είναι πολύ σημαντική, αφενός για να μειωθεί η πιθανότητα τοπικής υποτροπής ή μεταστάσεων και αφετέρου για να μην οδηγηθούμε σε υπερθεραπεία. Οι σημαντικότεροι παράγοντες που συνεκτιμώνται για τη λήψη ή όχι επικουρικής χημειοθεραπείας είναι το στάδιο της νόσου και τα βιολογικά χαρακτηριστικά του όγκου. Η χημειοθεραπεία σε αυτές τις περιπτώσεις διαρκεί περίπου 5 μήνες και βασίζεται στη χορήγηση χημειοθεραπευτικών σχημάτων με βάση τις ανθρακυκλίνες και τις ταξανές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχουν γονιδιακές υπογραφές που εκτιμούν την ωφέλεια ή όχι από τη χορήγηση επικουρικής χημειοθεραπείας. Στην Ελλάδα χρησιμοποιούνται κυρίως το Oncotype Dx™ και το MammaPrint. Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα είναι τα δεδομένα που παρουσιάστηκαν στο Αμερικανικό Συνέδριο Ογκολογίας στις αρχές Ιουνίου του 2018. Στη μελέτη όπου συμμετείχαν 10.273 ασθενείς φάνηκε ότι ασθενείς με καρκίνο μαστού ενδιάμεσου κινδύνου στο Oncotype Dx και ηλικίας μεγαλύτερης από τα 50 έτη δεν έχουν όφελος από τη χορήγηση επικουρικής χημειοθεραπείας και μπορούν να αντιμετωπίζονται με επικουρική ορμονοθεραπεία.

Οι ασθενείς με μη μεταστατικό καρκίνο του μαστού που εκφράζουν τους ορμονικούς υποδοχείς έχουν όφελος από τη χορήγηση ορμονοθεραπείας. Τα συχνότερα σκευάσματα που χορηγούνται είναι η ταμοξιφένη και οι αναστολείς αρωματάσης, ενώ σε ασθενείς ηλικίας μικρότερης των 40 ετών με θετικούς ορμονικούς υποδοχείς συστήνεται η διακοπή της έμμηνης ρύσης.

Επιπρόσθετα, οι ασθενείς που υπερεκφράζουν τον HER2 υποδοχέα, έχουν μεγάλο όφελος από τη χορήγηση αντι-ΗΕR2 αγωγής (τραστουζουμάμπη). Το φάρμακο δεν έχει τις ανεπιθύμητες ενέργειες της χημειοθεραπείας. Με βάση τα θετικά αποτελέσματα μιας μελέτης που ανακοινώθηκε πρόσφατα, η περτουζουμάμπη, που είναι ένα άλλο μονοκλωνικό αντίσωμα, πήρε τον προηγούμενο μήνα έγκριση σε ασθενείς με πρώιμο καρκίνο του μαστού που υπερεκφράζουν τον HER2 υποδοχέα και έχουν υψηλό κίνδυνο υποτροπής.

Με βάση τις παραπάνω θεραπευτικές εξελίξεις, και σε συνδυασμό με την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού, αναμένεται περαιτέρω βελτίωση της επιβίωσης των ασθενών αυτών.

Ο Θάνος Δημόπουλος είναι καθηγητής Θεραπευτικής Αιματολογίας – Ογκολογίας, πρύτανης του ΕΚΠΑ