Ο Σωτήρης Σαράκης γεννήθηκε το 1949 και η πρώτη του ποιητική συλλογή, Το δέρας, εκδόθηκε το 1994. Από τις εννέα συλλογές του, που προηγούνται των Σημαντικών λεπτομερειών, οι επτά πρώτες βρίσκονται τώρα συγκεντρωμένες στους τόμους Δοκιμασίες και δοκιμές (Κουκκίδα, 2011) και Στιγμή στο χάος (Κουκκίδα, 2014). Σύμφωνα με τον Αργύρη Χιόνη, ο συγκεκριμένος ποιητής ανήκει ουσιαστικά στη γενιά του ’70. Η γραφή του, η οποία προσλαμβάνεται ως ήπια, ανοιχτή και εμπρόθετα επικοινωνήσιμη ενέργεια, κατάγεται από τον αρχαϊκό λυρισμό και από καβαφικές ποιότητες όπως: ο μινιμαλισμός και ειδικότερα η επιλεκτική εστίαση στο μεμονωμένο αντικείμενο, το φανερό ή το υπόρρητο σχόλιο και ο συνακόλουθος παιδευτικός τόνος υιοθετεί επίσης τον αυτοπεριορισμό και την αντίληψη του μέτρου της δεύτερης μεταπολεμικής ποιητικής γενιάς. Η όψιμη εμφάνιση του Σωτήρη Σαράκη συνοδεύτηκε, όπως σημειώνει ο Θεοδόσης Πυλαρινός, από την αναγνώρισή του ως ολοκληρωμένου και πρωτότυπου λογοτέχνη με θέσεις, θεματικές και τεχνικές εξαρχής παγιωμένες.

Οι Σημαντικές λεπτομέρειες αποτελούν λοιπόν την επανεφαρμογή δόκιμων πρακτικών αλλά και την περαιτέρω εξέλιξη προς μια βαθιά ανθρώπινη δήλωση κατάφασης. Τα ποιήματα και εδώ χαρακτηρίζονται από τον μακροπερίοδο λόγο, ο οποίος κατατέμνεται με συνεχείς διασκελισμούς, από την επανάληψη λέξεων και φράσεων, που ενισχύει την εντύπωση της προφορικότητας, και κυρίως από ένα δημόσιο ύφος. Η επιθυμία είναι να εκφράζεται παντού η συλλογικότητα. Διακριτά θεματικά στοιχεία των συνθέσεων συνιστούν: η αστική πραγματικότητα σε αντιδιαστολή προς την άμεση ή τη νοσταλγική επαφή με την ύπαιθρο, το ιστορικό και το προσωπικό παρελθόν, η περιπέτεια της ποίησης, ο υπομνηματισμός συγκεκριμένων αναγνώσεων και εμπειριών.

Ενα αεροπλάνο πρωινό είν’ ευλογία / φέρνει τον ήλιο στα φτερά του / στα πλαστικά, στις λαμαρίνες του έχει κιόλας / ανατείλει ο ήλιος, κι όχι μοναχά / γι’ αυτούς που εντός του ζούνε το ταξίδι / μα και για μας εδώ που ακινητούμε / περνάει ψηλά, σημαίνει φως, σημαίνει / ανατολή, καινούργια μέρα… («Οιωνός»)

Η συλλογή συνιστά μια δήλωση κατάφασης με την έννοια ότι σαρώνεται από μια περισσότερο από κάθε άλλη φορά συγκροτημένη εποπτεία, η οποία εξασφαλίζεται χάρη στην αποδοχή της προχωρητικής κίνησης του χρόνου. Την πιο ενδεικτική εν προκειμένω περίπτωση αντιπροσωπεύει η εξέλιξη ενός καταστατικού στοιχείου της ποιητικής του Σωτήρη Σαράκη, το οποίο μπορεί να αποδοθεί με τον όρο «το εύλογο του ανέφικτου». Υπογραμμίστηκε ότι στα αφετηριακά σημεία των συνθέσεων του συγκεκριμένου ποιητή συμπεριλαμβάνεται ο αρχαϊκός λυρισμός, που προσηλώνεται στη στιγμή, επειδή έχει την επίγνωση της διαρκούς διαδικασίας της φθοράς. Αυτός όμως συνδυαζόταν ανέκαθεν με τη μεταλυρική και αβίαστα εκδηλούμενη βεβαιότητα για τη δυνατότητα πραγμάτωσης του αδυνάτου. Ετσι συνέβαινε η αντιμετάθεση του παρελθόντος και του παρόντος τα πεπερασμένα ανθρώπινα όρια υπερβαίνονταν, ώστε νεκρά πρόσωπα επέστρεφαν στη ζωή ή συμβίωναν οι διαφορετικές ηλικίες του ποιητικού υποκειμένου. Εδώ, όσον αφορά τη διαχείριση της θεματικής, το πλαίσιο της θνητότητας το προερχόμενο από τον αρχαϊκό λυρισμό εισάγεται με πιο νομοτελειακό τρόπο, ενώ το μεταλυρικό στοιχείο του ευλόγου του ανέφικτου περιορίζεται. Ωστόσο, αυτό το στοιχείο αποκτά τώρα πιο διευρυμένη λειτουργία, καθώς ανάγεται στη βασική προϋπόθεση του συνόλου των συνθέσεων, καθώς δηλαδή η ποίηση του Σωτήρη Σαράκη ταυτίζεται εν τέλει με την εγγραφή της πραγματοποίησης του αδυνάτου. Συνεπώς, στις Σημαντικές λεπτομέρειες, χάρη στην τέλεια κατάφαση στην ακατάπαυστα προχωρητική κίνηση του χρόνου, το εύλογο του ανέφικτου μετατίθεται στον πυρήνα των ποιημάτων, μετατρέποντάς τα σε αντιχρονικά συστήματα. Επιπλέον, καθολικεύεται ο διάλογος τόσο με τους ανθρώπους όσο και με τα πράγματα.

Σωτήρης Σαράκης

Σημαντικές λεπτομέρειες

Εκδ. Κουκκίδα, 2018, σελ. 61,

Τιμή: 8,50 ευρώ

Τελευταία Νέα