«Θα τρέχετε τουλάχιστον τριάντα λεπτά για τρεις φορές την εβδομάδα και σας ξαναδώ σε δύο μήνες». Θα περιμένατε ποτέ να ακούσετε κάτι τέτοιο από τον γιατρό σας; Κι όμως η παραπάνω «συνταγή» θα μπορούσε εύκολα να σας δοθεί σε μία επίσκεψή σας σε ένα ιατρείο. Και αυτό γιατί όλο και περισσότεροι είναι οι επιστήμονες που προσπαθούν να διαδώσουν τη λεγόμενη «ιατρική άσκηση», την άσκηση που γίνεται με την προτροπή και τη… συνταγή θεράποντος ιατρού. Οπως σημειώνει στο «Τρέχω» ο Κωνσταντίνος Νάτσης, α’ αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Συλλόγων Αθλητικής Ιατρικής (European Federation Sports Medicine Associations, EFSA) και διευθυντής του Εργαστηρίου Ανατομίας και Χειρουργικής Ανατομίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, «βάσει επιστημονικών μελετών η σωματική άσκηση μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων, της υπέρτασης και του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, μειώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης σακχαρώδους διαβήτη τύπου II, συμβάλλει στον έλεγχο του σωματικού βάρους και προλαμβάνει την παχυσαρκία, έχει ευεργετικά αποτελέσματα στην κατάθλιψη και τις αγχώδεις διαταραχές, ενώ στους ηλικιωμένους βελτιώνει την ισορροπία του σώματος και μειώνει τις πτώσεις και τα κατάγματα».
Η συνταγογράφηση της άσκησης ξεκίνησε στη χώρα μας το 2012 και απευθύνεται σε υγιείς ανθρώπους με στόχο την πρόληψη, αλλά και σε ασθενείς στοχεύοντας στη θεραπεία τους. «Η συνταγογράφηση της άσκησης για την υγεία έχει αποδειχθεί σε πολλές μελέτες ότι έχει ευεργετικά αποτελέσματα συγκρίσιμα με τις φαρμακευτικές ουσίες για τον έλεγχο ορισμένων ασθενειών» τονίζει ο Κωνσταντίνος Νάτσης, προσθέτοντας: «Ξέρουμε ότι μπορούμε να θεραπεύσουμε και με φάρμακα και με άσκηση. Μάλιστα πολλές φορές τα ποσοστά της άσκησης είναι καλύτερα από τα φάρμακα. Αυτό που προτείνουμε είναι να υπάρξει, αν είναι δυνατόν, μόνο η άσκηση ή να μπορέσουμε να κάνουμε και τα δύο. Να έχει δηλαδή ο ασθενής το όφελος από τα φάρμακα και από την άσκηση».
Δίνοντας ένα παράδειγμα «συνταγής για την υγεία» όπως χαρακτηρίζεται το πρόγραμμα της συνταγογραφούμενης άσκησης, ο κορυφαίος ορθοπαιδικός χειρουργός αναφέρει πως για την ενδυνάμωση του καρδιοαναπνευστικού συστήματος ο ασκούμενος θα πρέπει να αθλείται πέντε φορές την εβδομάδα για τουλάχιστον 30 λεπτά σε χαμηλή ένταση, ενώ για προπονήσεις σε υψηλή ένταση (διάρκειας άνω της μιας ώρας) θα πρέπει να τρέχει τρεις φορές ανά εβδομάδα.
«Σήμερα υπάρχουν διάφορα προγράμματα άσκησης που συνταγογραφούνται ανάλογα με την πάθηση, ορίζοντας όλα τα χαρακτηριστικά της: το είδος της άσκησης, την έντασή της, τη διάρκειά της και τις επαναλήψεις της» προσθέτει. Ωστόσο, όπως σημειώνουν οι ειδικοί της αθλητιατρικής επιστήμης, οι ασθενείς και γενικά όσοι θέλουν να ακολουθήσουν το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί για το πού θα απευθυνθούν. Ο γιατρός θα πρέπει να έχει εκπαιδευτεί κατάλληλα, για να μπορεί να δώσει τη σωστή αγωγή, ανάλογα με την πάθηση του καθενός, ενώ παράλληλα σημειώνουν πως υπήρξαν στο παρελθόν περιπτώσεις γυμναστών που διαφήμιζαν ανάλογες θεραπείες.
Το παράδειγμα των Σουηδών
Η συνταγογράφηση της άσκησης δεν είναι νέα μόδα αλλά κάτι που εφαρμόζεται σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη εδώ και χρόνια. Ενα αντίστοιχο πρόγραμμα γυμναστικής με συνταγή γιατρού έτρεξε πριν από δέκα και πλέον χρόνια στη Σουηδία, με την κυβέρνηση της χώρας να επιχειρεί να ωθήσει όλο και περισσότερους πολίτες στην άσκηση, ευελπιστώντας ως ανταπόδοση τη μείωση των δαπανών στην υγεία, κάτι που το πέτυχε. Οπως τονίζει η δρ Λέινα Κάλινγκς, επικεφαλής του προγράμματος, έξι μήνες μετά τη συνταγογράφηση της άσκησης, η υγεία των συμμετεχόντων είχε βελτιωθεί, ενώ περισσότεροι από έξι στους δέκα έκαναν την άσκηση καθημερινή τους συνήθεια, κερδίζοντας ακόμα μεγαλύτερα οφέλη. «Είναι διαφορετικό να γίνεται μια απλή σύσταση του γιατρού για να ξεκινήσει κάποιος να ασκείται, από το να γίνεται πιο επίσημα, με τη συνταγογράφηση. Εχει άλλη βαρύτητα».