Ενας φίλος μου έλεγε ότι το Mουντιάλ της Ρωσίας είναι ιστορικό γιατί απόψε θα δούμε κάτι σπάνιο: τον φόβο των Γερμανών, που αν δεν κερδίσουν τη Σουηδία κινδυνεύουν να αποκλειστούν από τον πρώτο γύρο. Του είπα ότι μου μοιάζει απίθανο και ότι η ήττα τους από τους Μεξικανούς οφείλεται στην κακή συνήθεια που έχουν παραδοσιακά οι παγκόσμιοι πρωταθλητές να υποτιμούν τους αντιπάλους στις πρεμιέρες τους. Αντέτεινε ότι έπειτα από στραβοπάτημα στην πρεμιέρα οι Γάλλοι το 2002, οι Ιταλοί το 2010 και οι Ισπανοί το 2014 αποκλείστηκαν από τον πρώτο γύρο και ήταν όλοι κάτοχοι του Μουντιάλ. Σταμάτησα τη συζήτηση: κατάλαβα ότι η επιθυμία του να δει τους Γερμανούς να αποκλείονται νωρίς τον οδηγεί αργά αλλά σταθερά στο να χάσει τη λογική του. Είναι απλά ένας ακόμα από τους εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνες που ζουν τις μεγάλες ποδοσφαιρικές διοργανώσεις περιμένοντας να δουν τους Γερμανούς να διαλύονται.
Μπίρες
Στην Ελλάδα θεωρούμε κάτι σαν πατριωτική υποχρέωση να αντιπαθούμε την ποδοσφαιρική Εθνική Γερμανίας. Εχω την εντύπωση πως αν βρισκόμασταν βράδυ σε ένα μπαρ με τον Ρόις, τον Μίλερ και τον Χούμελς θα τα περνούσαμε μια χαρά: κάθε ποδοσφαιρόφιλος που ξέρω αγαπάει τις μπίρες και με αυτό το δεδομένο με τους Γερμανούς μπορείς να περάσεις ωραία –έχουν να πουν πάντα ιστορίες φωνάζοντας και χειρονομώντας. Θέλω να πω ότι οι άνθρωποι δεν είναι γεννημένοι αντιπαθητικοί.
Ακαρδος
Οι γερμανοί ποδοσφαιριστές έχουν χαρίσματα κι αυτό το αναγνωρίζουν κι όσοι τους αντιπαθούν αφόρητα, πράγμα που κάνει την αντιπάθεια σχεδόν ψυχωτική συμπεριφορά. «Είναι εξαιρετικοί» σου λένε «αλλά δεν τους μπορώ». Δεν δέχομαι ως εξήγηση ότι ο ποδοσφαιρικός αντιγερμανισμός φούντωσε τα τελευταία χρόνια γιατί βλέπαμε την εικονιζόμενη στο σκίτσο της Εφης Ξένου Ανγκελα Μέρκελ σαν σέντερ φορ της ομάδας του Γιόαχιμ Λεβ. Τους Γερμανούς δεν τους γουστάραμε, ούτε τα χρόνια που πετούσαμε ατέλειωτα πανέρια με λουλούδια στα μπουζούκια: δεν τους αντιπαθήσαμε γιατί μας έπεισαν διάφοροι αγανακτισμένοι πως αυτοί φταίνε για τα Μνημόνια. Η αντιπάθειά μας για την ποδοσφαιρική τους Εθνική προϋπήρχε του Σόιμπλε. Με τους Ιταλούς έχουμε πολεμήσει το 1940, αλλά τους θεωρούμε ούνα φάτσα, ούνα ράτσα. Για την απουσία των Ολλανδών από το Μουντιάλ πολλοί θρηνούν κι ας είναι αυτοί περισσότερο μερκελιστές κι από τη Μέρκελ. Και δεν νομίζω ότι πολλοί παρακαλούν να αποκλειστεί απόψε η ομάδα του Λεβ γιατί μεγάλωσαν βλέποντας στις ταινίες της Φίνος Φιλμ τον Πέτρο Φυσούν να παίζει τον άκαρδο Ναζί. Κάτι άλλο συμβαίνει.
Αδέρφια
Είναι αλήθεια ότι το να συμπαθείς την εθνική ποδοσφαιρική ομάδα μιας χώρας έχει σχέση και με το πόσο συμπαθείς τη χώρα προέλευσής της: οι συμπάθειες στο ποδόσφαιρο δεν είναι διαφορετικές από αυτές που εκδηλώνονται στον διαγωνισμό της Eurovision π.χ. Από την άλλη, οι αθλητικές συμπάθειες έχουν δικούς τους κανόνες. Οι Σέρβοι είναι, κατά τα άλλα, αδέρφια μας, αλλά αυτό δεν μας απαγόρευσε στο μπάσκετ να τους κηρύξουμε τον πόλεμο κάμποσες φορές. Στο μυαλό πολλών οι Ρώσοι παίζουν τον ρόλο του εθνικού μας σωτήρα (από το 1750 τουλάχιστον…), αλλά δεν θυμάμαι σοβαρές εκδηλώσεις λατρείας υπέρ των Ρώσων –οι Σοβιετικοί είχαν και έχουν τους φαν τους, αλλά αυτή είναι άλλη ιστορία. Αφήνοντας κατά μέρος το πολιτικό κριτήριο (που στη συγκεκριμένη περίπτωση απλά μεγαλώνει τον προϋπάρχοντα ποδοσφαιρικό αντιγερμανισμό μας) αναζητώ άλλες εξηγήσεις. Αλλά δεν είναι εύκολο να τις βρω.
Νίκες
Οι Γερμανοί δεν είναι ποδοσφαιρικά κλέφτες, ώστε να τους αντιπαθείς. Εχουν σχεδόν πάντα εξηγήσιμες επιτυχίες. Οι νίκες τους βασίζονται στη δουλειά, στην προπόνηση, στην οργάνωση –πιθανότατα ένας λόγος που δεν τους γουστάρουμε είναι γιατί αυτά δεν κοπιάρονται: απαιτούν Γερμανούς. Οι Γερμανοί πολλές φορές διαλύουν τις γιορτές των φίλων μας ή έστω όσων συμπαθούμε: έχουν κατά καιρούς καταστρέψει τα όνειρα διοργανωτών που λέγονται Μεξικό, Νότια Κορέα, Σουηδία, Ισπανία. Δεν καταλαβαίνουν γενικά από γιορτές: το 1996 οι Αγγλοι τραγουδούσαν για το ποδόσφαιρο που γυρνάει σπίτι του –πήγαν οι Γερμανοί και τους κέρδισαν στα πέναλτι. Πριν από τέσσερα χρόνια οι βραζιλιάνοι διοργανωτές του Μουντιάλ έζησαν εξαιτίας τους έναν εφιάλτη. Αλλά τι να κάνουν; Να χάσουν για να χαρούν οι διοργανωτές; Και γιατί είναι άσχημα όλα αυτά; Γιατί δεν πρέπει να εκτιμούμε μια ομάδα που δεν καταλαβαίνει από έδρες π.χ., όταν από την όποια δική μας ομάδα απαιτούμε ακριβώς αυτό;
Ψυχαναλυτές
Πιθανότατα τα αίτια του αντιγερμανισμού είναι περισσότερο δουλειά των ψυχαναλυτών να τα ανακαλύψουν. Μας ενοχλεί ότι οι Γερμανοί κερδίζουν πολύ –οι ομάδες που κερδίζουν πολύ γενικά είναι λίγο αντιπαθητικές. Ομως ποιος από τους γερμανικούς θριάμβους υπήρξε ποτέ άδικος; Ειλικρινά δεν θυμάμαι. Το 1980 κατέκτησαν το Euro στην Ιταλία κάνοντας περίπατο από την αρχή της διοργάνωσης: το Βέλγιο στον τελικό ήταν εύκολος αντίπαλος. Το 1996 δεν κατάφεραν να τους αποκλείσουν οι Ιταλοί του Σάκι και οι γηπεδούχοι Αγγλοι: και οι δυο έχασαν στα πέναλτι –απλά οι Ιταλοί χτύπησαν ένα και οι Αγγλοι χτύπησαν πολλά. Το 1974, στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου, γύρισαν το ματς κόντρα στους προικισμένους Ολλανδούς με το πείσμα τους: δεν έκλεψαν τίποτα. Το ίδιο και το 1990 στη Ρώμη: οι Αργεντινοί στον τελικό είχαν μεν τον Μαραντόνα, που ο κόσμος θαύμαζε, αλλά έπαιξαν αντιποδόσφαιρο και δεν έκαναν ούτε ένα σουτ στη γερμανική εστία. Σφύριζαν στον εθνικό τους ύμνο κι έκαναν τον Ντιέγκο να κλαίει οι Ιταλοί και όχι οι Γερμανοί.
Αγιοι
Προφανώς και δεν είναι ποδοσφαιρικά άγιοι οι Γερμανοί. Φυσικά μπορεί να βρεις κάποιον παίκτη τους που δεν αποβλήθηκε ενώ θα ‘πρεπε (ο Σουμάχερ που χτύπησε τον Μπατιστόν είναι ένα αιώνιο παράδειγμα), φυσικά μπορεί να βρεις μια νίκη τους με ένα πέναλτι αυστηρό (όπως αυτό που ο Μπρέμε χτύπησε κόντρα στην Αργεντινή το 1990), αλλά ποια από τις μεγάλες χώρες δεν έχει πάρει ένα σφύριγμα σε μεγάλη διοργάνωση; Ας μην ξεχνάμε ότι έχει θεοποιηθεί ο Μαραντόνα γιατί σκόραρε με το χέρι…
Ξένα
Γιατί τελικά δεν τους γουστάρουμε τους Γερμανούς; Σκεφτόμουν ότι αυτό συμβαίνει γιατί σαν αυτούς δεν μπορούμε να γίνουμε, αλλά μήπως Βραζιλιάνοι μπορούμε να γίνουμε; Ισως να μην τους γουστάρουμε για τη συνέπειά τους, την αντοχή τους, την ανθεκτικότητά τους –όλα αυτά μάς είναι πολύ ξένα, κι επειδή αρετές ανάλογες δεν έχουμε ν’ αντιτάξουμε μηδενίζουμε στο θυμικό μας τις δικές τους: οι επιτυχίες τους είναι πολύ γερμανικές, άρα όχι δικές μας, άρα μπορούμε και να τις απορρίπτουμε και να τους μισούμε. Αν ήταν γείτονες μας θα ευχόμασταν να πεθάνει η κατσίκα τους, αλλά ζουν μακριά μας. Και πίνουν τις μπίρες τους αγνοώντας μας…