Το Σκοπιανό είναι ο μετεωρίτης που αλλάζει τους συσχετισμούς στο πολιτικό σκηνικό. Η κυβέρνηση θεώρησε ότι με την επίλυση του εθνικού θέματος θα επιτύγχανε τρεις στόχους. Πρώτον, θα κατήγαγε μια πολιτική επιτυχία με ιδεολογικό πρόσημο. Η αριστερή ιδεολογική της πανοπλία θα τη βοηθούσε να λύσει ένα θέμα που αποτύγχαναν να λύσουν οι εθνικόφρονες. Και θα ήταν και μια αναρρίπιση της συνθηκολογημένης αριστεροσύνης της. Δεύτερον, θα κέρδιζε πολιτικό κεφάλαιο στο εξωτερικό προβάλλοντας ως αναγκαίος παράγοντας σταθερότητας στην περιοχή. Και τρίτον, θα άλλαζε προς όφελός της τις πολιτικές ισορροπίες στο εσωτερικό. Ο στρατηγικός της στόχος ήταν να διχάσει, ή και να διασπάσει την αξιωματική αντιπολίτευση.
Απέτυχε παταγωδώς και στους τρεις. Πρώτον, γιατί η ιδεολογία της, που της επέτρεψε τη λύση, ήταν αυτή που την οδήγησε σε μια συμφωνία που προσβάλλει το εθνικό πατριωτικό αίσθημα της πλειοψηφίας των Ελλήνων. Οχι μιας δράκας εθνικιστών και πατριδοκάπηλων αλλά της πλειοψηφίας των ελλήνων πατριωτών που δεν συμβιβάζονται με μια εθνική υποχώρηση. Και όπως προδίδει η Ιστορία, τα εσωτερικά θέματα μπορεί να φθείρουν μια κυβέρνηση, αλλά τα εξωτερικά μπορεί να την σκοτώσουν. Ιδιαίτερα μια κυβέρνηση που έχει ήδη σωρεύσει κόστος και φθορά.
Η κυβέρνηση διέπραξε, τηρουμένων των αναλογιών, το ίδιο λάθος που έκανε και ο Σημίτης με τις ταυτότητες. Προσέβαλε ένα σύνολο αξιών και πεποιθήσεων που είναι βαθιά ριζωμένες στη συνείδηση του κόσμου. Και παρά τη βαθιά πολιτισμική κρίση παραμένουν σταθερές. Οποιος πάει αντίθετα καταβάλλει και το πολιτικό κόστος. Αυτό πληρώνει ήδη η κυβέρνηση με το Σκοπιανό.
Τα εγκώμια από το εξωτερικό έχουν την αξία τους υπό έναν όρο. Επειδή η εξωτερική πολιτική γίνεται στη βάση του συμφέροντος, η κυβέρνηση θα πρέπει να είναι σίγουρη ότι τα ξένα συμφέροντα είναι συμβατά με το εθνικό συμφέρον. Οταν δηλαδή πανηγυρίζουν στην Εσπερία θα πρέπει να ηχούν χαρμόσυνα και οι καμπάνες στις Πρέσπες. Αλλιώς κάτι έχει κάνει λάθος.
Οσον αφορά την εσωτερική της στόχευση η κυβέρνηση απέτυχε παταγωδώς. Αντί να διχάσει τη ΝΔ, τη συσπείρωσε. Η συνολική στάση της ΝΔ ήταν εθνικά υπεύθυνη και πολιτικά αποτελεσματική. Στέρησε την Ακροδεξιά από πολιτικό καύσιμο και της πήρε το τιμόνι από τα χέρια. Και με την πρόταση δυσπιστίας που κατέθεσε μετατόπισε το πρόβλημα στο εσωτερικό του κυβερνητικού συνασπισμού. Και επειδή η πολιτική είναι και αριθμητική, στην πολιτική σκακιέρα μετρούν ήδη τις απώλειες. Ο μικρός κυβερνητικός εταίρος φυλλορροεί και οι κυβερνητικοί βουλευτές δυσκολεύονται. Γι’ αυτό και άρχισαν τις θεωρίες συνωμοσίας.
Ο Πρωθυπουργός με το Σκοπιανό έπαθε ό,τι παθαίνουν οι πρωθυπουργοί που αποκτούν την ψευδαίσθηση της παντοδυναμίας. Που θεωρούν ότι υπερνικούν τον νόμο της βαρύτητας. Ο ίλιγγος της εξουσίας τούς οδηγεί σε υπέρβαση του χείλους του πολιτικά εφικτού. Νομίζουν ότι τρέχουν ακόμη αλλά μετεωρίζονται ήδη στο κενό. Οπως τα κογιότ στα κινούμενα σχέδια της Warner Bros.
Ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος είναι καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής, πρώην υπουργός