Το φάντασμα των Αγανακτισμένων του 2011, της «κάτω» και της «πάνω» Πλατείας Συντάγματος, πλανάται πάνω από το Μέγαρο Μαξίμου, στη σκιά της συμφωνίας των Πρεσπών. Το ρολόι του χρόνου γυρίζει πίσω, στις πλατείες του καλοκαιριού του 2011, στις διαμαρτυρίες και στα επεισόδια την 28η Οκτωβρίου 2011, με αποκορύφωμα και τη διακοπή της παρέλασης στη Θεσσαλονίκη υπό τον τότε πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια, που προκάλεσαν και την πτώση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ υπό τον Γιώργο Παπανδρέου.
Η κορύφωση του αντιμνημονιακού αγώνα ήταν ο Φεβρουάριος του 2012 με την ψήφιση του δεύτερου Μνημονίου, το μεγάλο ρήγμα στη ΝΔ επί προεδρίας Αντώνη Σαμαρά με τις δύο δεκάδες διαγραφές, την ίδρυση των ΑΝΕΛ υπό τον Πάνο Καμμένο και τη σταδιακή άνοδο του έξαλλου και οργισμένου ΣΥΡΙΖΑ που έβγαινε οριστικά από το περιθώριο της πολιτικής ζωής.
Παρά τις αναφορές ότι επισήμως δεν δίνουν ιδιαίτερη σημασία στις κινητοποιήσεις των νέων αγανακτισμένων –και μάλιστα, η κυβέρνηση κάνει λόγο περί αντιδράσεων ακραίων κύκλων της ΝΔ που στηρίζονται και από τον αντιπρόεδρό της Αδωνη Γεωργιάδη, με πολιτική κάλυψη του Κυριάκου Μητσοτάκη -, ο προβληματισμός είναι έντονος. Και αυτό παρά το γεγονός ότι ουδείς δύναται να προβλέψει πόσο θα διαρκέσει αυτό το εξαιρετικά αρνητικό κλίμα, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα, που συμπιέζει δημοσκοπικά την κυβέρνηση, η οποία μάλιστα προσδοκούσε εκλογικά οφέλη από τον συμβιβασμό που θα «έδενε» και με το μεταμνημονιακό αφήγημα.
Η ΠΛΑΤΕΙΑ ΕΚΔΙΚΕΙΤΑΙ. Οι συνεχείς έντονες διαμαρτυρίες σε πολλές πόλεις της Μακεδονίας, αλλά και τα συνθήματα κατά της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και των βουλευτών της, ξυπνούν μνήμες από το παρελθόν. Αν και από το Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν ότι «οι αντιδράσεις θα ξεφουσκώσουν» και επενδύουν στην απόφαση του Eurogroup για το χρέος, ψύχραιμοι και αντικειμενικοί παρατηρητές σπεύδουν να αναφερθούν στο πάλαι ποτέ ισχυρό κίνημα των Αγανακτισμένων. Μάλιστα, τονίζουν ότι στις πλατείες, την περίοδο του αντιμνημονιακού αγώνα, ισοπεδώθηκε το κομματικό σύστημα και το κύμα των Αγανακτισμένων έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, αν και κατ’ άλλους ενδυνάμωσε τον φασισμό και τον λαϊκισμό.Τα όσα καταγράφονται σε πολλές πόλεις τις τελευταίες ημέρες ενισχύουν την εκτίμηση πολιτικών παρατηρητών ότι ο ΣΥΡΙΖΑ με τη στάση του στο Μακεδονικό διαμορφώνει μια νέα φουρνιά αγανακτισμένων. Στην κυβέρνηση δείχνουν να μην τους απασχολεί. Δεν είναι τυχαίο ότι σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις κεντρικά στελέχη της υποστηρίζουν ότι τα θέματα αυτά (εννοούν το Μακεδονικό) τα είχαν λυμένα εδώ και πολλά χρόνια και θεωρούν ότι, όπως το είπε και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, διαμορφώνεται με αφορμή και τη συμφωνία των Πρεσπών η νέα διαχωριστική γραμμή μεταξύ της προόδου και της συντήρησης. Η προηγούμενη φάση των Αγανακτισμένων είχε ως κύρια στοιχεία της που επέδρασαν καταλυτικά στο εκλογικό σώμα, κατά πολιτικούς επιστήμονες, τη λαϊκιστική υστερία της αντιμνημονιακής ρητορείας, τις λεκτικές ακρότητες για κρεμάλες, δωσίλογους, εθνοπροδότες και πουλημένους στους ξένους. Το ζήτημα όμως και το πρόβλημα για τον Πρωθυπουργό είναι, όπως και στην πρώτη φάση των Αγανακτισμένων του αντιμνημονιακού αγώνα, ότι σε αυτή την ομάδα των νέων αγανακτισμένων μπορεί να ανήκουν πρόσωπα από την Ακρα Αριστερά ώς και την Ακρα Δεξιά που θα επιτίθενται στον ΣΥΡΙΖΑ με πάσης μορφής επιχειρήματα.
Βέβαια, ακόμα και η αξιολόγηση που κάνει το Μέγαρο Μαξίμου για αντιδρώντες στη συμφωνία των Πρεσπών είναι διαφορετική. Κατά τον Πρωθυπουργό, ο Πάνος Καμμένος «δεν είναι έμπορος πατριωτισμού» και «δεν ενδιαφέρεται να κάνει πολιτική καριέρα, όπως έκανε ο Αντώνης Σαμαράς ρίχνοντας την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη», σύμφωνα με όσα είπε πρόσφατα. Τι διαφορετικό λέει ο πρώην πρωθυπουργός από τον υπουργό Εθνικής Αμυνας; Αν και οι δύο είναι κατά της συμφωνίας για τους ίδιους σχεδόν λόγους, για το Μέγαρο Μαξίμου ο πρώτος είναι ακροδεξιός και ο δεύτερος πατριώτης. Αυτός ο διαχωρισμός γίνεται και για τις κινητοποιήσεις των νέων αγανακτισμένων, για τους οποίους τα κυβερνητικά στελέχη επισημαίνουν ότι είναι ένα κράμα σκληρών νεοδημοκρατών με έντονο δεξιό προφίλ και ακροδεξιών, αλλά και χρυσαυγιτών.
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ. Εναντι αυτού του κύματος των νέων αγανακτισμένων, το Μέγαρο Μαξίμου προτάσσει ως ιδεολογικούς αντιπάλους τη χρεοκοπημένη και διεφθαρμένη ελίτ που λεηλάτησε και χρεοκόπησε τη χώρα και τώρα ζητάει και τα ρέστα. Ο Τσίπρας πιστεύει ότι μπορεί να κερδίσει από αυτή την αναμέτρηση που έχει βαθύτατα ιδεολογικό πρόσημο. Ως εκ τούτου, το σκηνικό της επόμενης μέρας και στον δρόμο προς τις εκλογές θα έχει: από τη μια πλευρά τους αδικημένους και τους αποκλεισμένους, τους οποίους θα επικαλείται ο Πρωθυπουργός ότι προστατεύει από την παλαιά, διεφθαρμένη πολιτική ελίτ που χρεοκόπησε τη χώρα, και από την άλλη όσους αντιδρούν στην ακολουθούμενη πολιτική, είτε στα οικονομικά είτε στα εθνικά θέματα, από την κυβέρνηση.
Η κυβέρνηση ήδη από χθες, με την εκδήλωση που προγραμματίστηκε στο Ζάππειο και την ομιλία του Πρωθυπουργού στις ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ για τη συμφωνία όσον αφορά το χρέος, έχει να αντιμετωπίσει μια πολύ βαριά ατμόσφαιρα. Παράλληλα, διαπιστώνουν, παρά την επικοινωνιακή αντεπίθεση που ξεκίνησε από χθες με κεντρικό αφήγημα το τέλος των Μνημονίων, ότι το σπέρμα της αμφισβήτησης είναι κυρίαρχο.
ΠΙΕΣΗ ΑΠΟ ΤΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ. Την ίδια στιγμή όμως, εκτός από τον συμβιβασμό στο Σκοπιανό που φέρνει απέναντι στην κυβέρνηση δεξιούς, κεντροδεξιούς και κεντροδεξιούς ψηφοφόρους, αλλά ακόμα και προερχόμενους από το ΠΑΣΟΚ με ιδιαίτερες ευαισθησίες στα εθνικά θέματα, υπάρχει και ισχυρή πίεση εξ αριστερών για τον ΣΥΡΙΖΑ.
Η κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει και «αγανακτισμένους εξ αριστερών». Αιχμή του δόρατος είναι το ΚΚΕ, οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ, αλλά στην κριτική συμπλέουν η Λαϊκή Ενότητα, η Πλεύση Ελευθερίας, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ενώ προστέθηκε και οΓιάνης Βαρουφάκης με το ΜέΡΑ25 –Μέτωπο Ευρωπαϊκής Ρεαλιστικής Ανυπακοής, που είπε χθες: «Συγχαρητήρια, σύντροφοι. Επέκτειναν τη χρεοκοπία μας έως το 2060 και γιορτάζετε τη… βιωσιμότητα του χρέους».
Παρά την απόφαση του Eurogroup, την οποία αποδοκίμασαν όλα τα κόμματα της Αριστεράς, μαζί με τη ΝΔ, αν και με διαφορετική φρασεολογία, όπως ήταν αναμενόμενο, στο επίκεντρο της σύγκρουσης θα συνεχίσουν να είναι οι πλειστηριασμοί.