Με νέα βαριά και μακροχρόνια λιτότητα θα πληρώσει ο ελληνικός λαός την επιμήκυνση του χρέους. Το τρίτο Μνημόνιο ολοκληρώνεται τυπικά τον Αύγουστο, αλλά αμέσως μετά έρχεται ένα νέο μνημονιακό τσουνάμι μέτρων που απειλεί να σαρώσει την κοινωνία –είναι οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ως αντάλλαγμα για την επιμήκυνση του χρέους κατά 10 χρόνια, την οποία αποφάσισαν οι δανειστές στο Eurogroup της περασμένης Πέμπτης.
Επανυπολογισμός και περικοπές έως 18% στις συντάξεις, κατάργηση του ΕΚΑΣ, αυξήσεις εισφορών για αγρότες και επαγγελματίες, αναστολή αυξήσεων στις συντάξεις, περικοπή του αφορολογήτου σε μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες, δύο νέες αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες και ανατροπές στον ΕΝΦΙΑ για τις λαϊκές συνοικίες συνθέτουν το μεταμνημονιακό τοπίο στη χώρα, το οποίο σκιαγραφείται με έντονα χρώματα λιτότητας.
Οι κυβερνητικές δεσμεύσεις για ευλαβική προσήλωση στους στόχους πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 και 2,2% του ΑΕΠ μέχρι το 2060 κρατούν την ελληνική οικονομία σε ένα πολυετές τούνελ με τα νέα μέτρα να αγγίζουν σχεδόν τους πάντες.
Οι επόμενοι μήνες φέρνουν:
1. Περικοπή συντάξεων. Οι συντάξεις ετοιμάζονται για άλλη μια φορά να μπουν στην κλίνη του Προκρούστη. Στο τέλος Δεκεμβρίου αναμένεται να γίνουν τα αποκαλυπτήρια των περικοπών που θα εφαρμοστούν από το επόμενο έτος. Οι συνταξιούχοι θα μάθουν την πικρή αλήθεια και θα αισθανθούν ένα ισχυρό σοκ μόλις βρεθούν μπροστά στο ATM ή το γκισέ της τράπεζας. Θα δουν το ποσό της σύνταξης κουτσουρεμένο. Χιλιάδες συνταξιούχοι θα διαπιστώσουν ότι θα χάσουν μέχρι και δύο συντάξεις τον χρόνο, ενώ το τελειωτικό χτύπημα θα έρθει το 2020 με την περικοπή του αφορολόγητου ορίου που θα αγγίζει και τους χαμηλοσυνταξιούχους. Για παράδειγμα, ένας συνταξιούχος των 580 ευρώ, πέρα από τη μείωση της σύνταξής του, θα βρεθεί αντιμέτωπος και με την επιβολή φόρου εισοδήματος 290 ευρώ. Το μαχαίρι που θα μπει στις συντάξεις θα είναι πολλών ταχυτήτων. Θα φθάνει έως και τα 300 ευρώ για τις κύριες και τα 70 ευρώ για τις επικουρικές, ενώ οι μειώσεις θα πλήξουν ακόμα και τις πολύ χαμηλές συντάξεις.
2. Κατάργηση ΕΚΑΣ: Σε φιλοδώρημα μετατρέπεται το ΕΚΑΣ που θα παίρνουν το 2019 οι περίπου 240.000 χαμηλοσυνταξιούχοι. Από τα 35 ευρώ που είναι σήμερα προσγειώνεται στα 12 ευρώ το επόμενο έτος για να μηδενιστεί το 2020. Το 2017 οι χαμηλοσυνταξιούχοι λάμβαναν ΕΚΑΣ έως και 240 ευρώ, ποσό το οποίο ψαλιδίστηκε το 2018 για να εξαφανιστεί σχεδόν το επόμενο έτος.
3. Αυξήσεις εισφορών στους αγρότες: Από το 2019 επιβάλλεται η σταδιακή αύξηση της εισφοράς αγροτών ώστε να ανέρχεται στο 20% του εισοδήματός τους, έως το 2022.
4. Αυξήσεις εισφορών στους ελεύθερους επαγγελματίες: Σε έναν ακόμη πιο ασφυκτικό κλοιό φόρων και εισφορών θα βρεθούν το 2019 πάνω από 1,4 εκατομμύρια ελεύθεροι επαγγελματίες, δικηγόροι, μηχανικοί, αγρότες και αυτοαπασχολούμενοι. Τα ποσά που θα κληθούν να πληρώσουν στο κράτος σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές φθάνουν ή ακόμη και ξεπερνούν το 60% του εισοδήματός τους. Το κοκτέιλ των επιβαρύνσεων γίνεται εκρηκτικό για τους επαγγελματίες με τη νέα αύξηση των εισφορών έως 18%. Οι επιβαρύνεις δεν έχουν τέλος για τον κλάδο των επαγγελματιών, αφού από την 1η Ιανουαρίου 2019 οι εισφορές τους θα υπολογίζονται στο 100% του ασφαλιστέου εισοδήματος. Η έκπτωση 15% επί του εισοδήματος που ισχύει φέτος για τον υπολογισμό των εισφορών καταργείται από το επόμενο έτος και θα λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα του καθαρού δηλωτέου εισοδήματος συν τις καταβλητέες εισφορές. Επίσης, από την Πρωτοχρονιά του 2019 αυξάνεται κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες η εισφορά κύριας ασφάλισης για τους ασφαλισμένους του τέως ΟΓΑ και θα διαμορφωθεί στο 18% από 16%.
5. Πάγωμα αυξήσεων στις συντάξεις για ακόμα 4 χρόνια: Η τιμαριθμική αναπροσαρμογή που έπρεπε να δοθεί το 2019 βάσει του πληθωρισμού (άρθρο 14 παρ. 3 του ν. 4387/2016) αναστέλλεται για όλες τις συντάξεις, από το 2019 ώς και το 2022.
7. Μείωση αφορολογήτου. Το αφορολόγητο όριο που δικαιούνται μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες θα περικοπεί κατά 3.000 ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2020. Το ψαλίδι που θα μπει σημαίνει ότι περίπου 1 εκατομμύριο φορολογούμενοι με χαμηλά εισοδήματα της τάξης των 5.700 –9.000 ευρώ τον χρόνο οι οποίοι σήμερα είναι σχεδόν ή απολύτως αφορολόγητοι θα κληθούν να πληρώσουν για πρώτη φορά φόρο για τα εισοδήματά τους, αφού δεν θα καλύπτονται πλέον από την ομπρέλα του αφορολόγητου ορίου. Οι χαμηλόμισθοι που αμείβονται με 500 ή 600 ευρώ τον μήνα, μόλις μπει το μαχαίρι στο αφορολόγητο, θα διαπιστώσουν ότι θα χάσουν έως και ένα μισθό τον χρόνο.
Με τη μείωση του αφορολογήτου στα 5.682 –6.591 ευρώ ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση, ένας μισθωτός χωρίς παιδιά με ετήσιο εισόδημα 9.000 ευρώ θα δει τον φόρο που θα κληθεί να πληρώσει για το εισόδημά του να εκτοξεύεται στα 730 ευρώ, από 80 ευρώ που είναι σήμερα. Θα επιβαρυνθεί δηλαδή με έξτρα φόρο 650 ευρώ, ποσό που υπερβαίνει τις αποδοχές ενός μήνα. Μάλιστα ο συγκεκριμένος φορολογούμενος θα έχει την ίδια ακριβώς πρόσθετη επιβάρυνση με άλλους μισθωτούς που έχουν υψηλότερα εισοδήματα της τάξης των 20.000 ή 30.000 ευρώ.
Από το φορολογικό τσουνάμι δεν γλιτώνουν ούτε όσοι έχουν τρία ή περισσότερα παιδιά. Η μείωση της έκπτωσης φόρου κατά 650 ευρώ που οδηγεί σε έμμεσο αφορολόγητο είναι οριζόντια και δεν εξαιρείται κανείς. Ετσι, για μισθωτό με 4 παιδιά το αφορολόγητο όριο προσγειώνεται στα 6.595 ευρώ, από 9.545 ευρώ που είναι σήμερα. Για έναν μισθωτό με μηνιαίες αποδοχές 1.428 ευρώ, η μείωση του αφορολογήτου σημαίνει εκτίναξη του φόρου που θα κληθεί να πληρώσει στα 2.950 ευρώ, από 2.300 ευρώ σήμερα.
Με το ψαλίδι στο αφορολόγητο:
– Φορολογούμενος άγαμος με ετήσιο εισόδημα 8.500 σήμερα δεν πληρώνει φόρο στο ελληνικό Δημόσιο, καθώς καλύπτεται από το αφορολόγητο όριο. Με τη μείωση του στα 5.685 ευρώ ο φόρος θα φθάσει στα 620 ευρώ.
– Φορολογούμενος, με ετήσιο εισόδημα 30.000 ευρώ πληρώνει συνολικά 6.176 ευρώ. Με τη μείωση του αφορολόγητου ορίου ο φόρος θα ανέλθει στα 6.826 ευρώ.
8. Νέο φορο-σοκ στα ακίνητα: Στο μέτωπο του ΕΝΦΙΑ και των αντικειμενικών αξιών ο εφιάλτης συνεχίζεται. Τη φετινή ήπια προσαρμογή με χειρουργικού χαρακτήρα παρεμβάσεις στις τιμές ώστε να μην εκτοξευθεί στα ύψη ο φόρος ακινήτων στις λαϊκές συνοικίες ακολουθούν δεσμεύσεις πλήρους προσαρμογής των αντικειμενικών αξιών στις εμπορικές έως τα μέσα του 2020. Οι δανειστές έχουν ξεκαθαρίσει πως δεν έχει επιτευχθεί πλήρης προσαρμογή των αντικειμενικών στις τιμές της αγοράς και η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί ήδη ότι θα προχωρήσουν δύο ακόμα πράξεις προσαρμογής. Το 2019, οι αντικειμενικές θα πρέπει να καλύψουν το 50% της απόστασης που τις χωρίζει από τις πραγματικές και το 2020 θα πρέπει να υπάρξει πλήρης εξίσωση. Αυτό σημαίνει ότι οι τιμές ζώνης στις λεγόμενες λαϊκές συνοικίες που παρέμειναν στα επίπεδα των 600 και 700 ευρώ θα αυξηθούν ακόμη και πάνω από 30% για να προσεγγίσουν τις τιμές της αγοράς. Η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών θα φέρει ανατροπές στον ΕΝΦΙΑ του 2019 και του 2020 που δεν θα διαταράσσουν τον εισπρακτικό στόχο των 2,65 δισ. ευρώ, ο οποίος θα διατηρηθεί για πολλά ακόμα χρόνια. Οι νέες αντικειμενικές θα προκαλέσουν ντόμινο επιβαρύνσεων σε 20 φόρους και τέλη που επιβαρύνουν την ακίνητη περιουσία. Αγοραπωλησίες, γονικές παροχές, δωρεές και κληρονομιές ακινήτων θα γίνουν ακριβότερες, ενώ την ανηφόρα θα τραβήξουν το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας και το τεκμήριο κατοικίας.