Σήμερα, 26 Ιουνίου, είναι η Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών και της Παράνομης Διακίνησής τους, η οποία καθιερώθηκε το 1987 από τον ΟΗΕ ως ημέρα ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης. Εξι χρόνια αργότερα, το 1993, ιδρύθηκε ο Οργανισμός Κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ), ο οποίος άρχισε να λειτουργεί πλήρως το 1995 και σήμερα είναι ο κύριος πυλώνας για την πρόληψη και την αντιμετώπιση αυτής της κοινωνικής πληγής. Στον ΟΚΑΝΑ, όμως, το τελευταίο διάστημα συγκρούεται η διοίκηση με τους εργαζομένους για θέματα λειτουργίας του Οργανισμού και το φιτίλι ήταν η ευνοϊκή, σύμφωνα με τους εργαζομένους, μεταχείριση της εταιρείας Hospital Line, θυγατρικής της Reckitt Benckiser Pharmaceuticals, η οποία προμηθεύει τον ΟΚΑΝΑ με συγκεκριμένο σκεύασμα που βοηθά στην απεξάρτηση.

Η συνεργασία του ΟΚΑΝΑ με τη συγκεκριμένη εταιρεία ήταν μονόδρομος διότι το σκεύασμά της ήταν χρήσιμο και είχε πατέντα. Η προστασία του φαρμάκου όμως έληξε το 2016, όπως καταγγέλλει ο Σύλλογος Εργαζομένων στον ΟΚΑΝΑ, επικαλούμενος έγγραφο της μητρικής εταιρείας η οποία ενημερώνει τον Οργανισμό ότι η πατέντα ευρεσιτεχνίας του Suboxone λήγει τον Σεπτέμβριο του 2016. Ο πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ Ευάγγελος Καφετζόπουλος, αντιθέτως, επιμένει ότι η πατέντα θα λήξει κάποια στιγμή το φετινό καλοκαίρι και αμέσως θα αναπροσαρμοστεί η τιμή του. Το ζήτημα προκαλεί σειρά ερωτημάτων:

1. Το πρώτο ερώτημα είναι νομικό. Σύμφωνα με το άρθρο 7 της υπουργικής απόφασης 3457/2014, που καθορίζει την τιμολόγηση των φαρμακευτικών προϊόντων χωρίς προστασία (offpatent). «η ανώτατη τιμή παραγωγού ή εισαγωγέα των φαρμάκων αναφοράς μετά τη λήξη της περιόδου προστασίας της δραστικής ουσίας μειώνεται αυτόματα είτε στο 50% της τελευταίας τιμής υπό προστασία είτε στον μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τηρώντας όποια από τις δύο είναι η χαμηλότερη».

Η τιμή του συγκεκριμένου σκευάσματος ωστόσο δεν μειώθηκε και γι’ αυτό ευθύνη φέρει το υπουργείο Υγείας, το οποίο δεν προσάρμοσε αναλόγως το δελτίο τιμών, και δευτερευόντως η διοίκηση του ΟΚΑΝΑ που δεν ενδιαφέρθηκε. Να σημειωθεί ότι κάθε χρόνο ο ΟΚΑΝΑ δαπανά περί τα 2 εκατ. ευρώ για την προμήθεια Suboxone.

2. Το δεύτερο ερώτημα είναι λογικό. Αν δεν έχει λήξει η πατέντα, γιατί ο ΟΚΑΝΑ διενήργησε στις αρχές του 2018 διεθνή μειοδοτικό διαγωνισμό για το συγκεκριμένο σκεύασμα;

3. Το τρίτο ερώτημα είναι ηθικό. Η φαρμακευτική εταιρεία εμπλούτισε πριν από τον διαγωνισμό τα προϊόντα της των 2 και 8 mg με ένα ακόμα δισκίο των 16 mg. Ο ΟΚΑΝΑ έβαλε όρο το 25% της προμήθειας του φαρμάκου να είναι των 16 mg χωρίς αιτιολόγηση. Και αφού η εταιρεία κέρδισε τον διαγωνισμό, καθώς δεν παράγονται αντίστοιχα γενόσημα σκευάσματα, η διοίκηση του ΟΚΑΝΑ έδωσε εντολή αντί να χορηγείται ένα δισκίο Suboxone των 8 mg για οικιακή χρήση το Σαββατοκύριακο να δίνεται ένα των 16 mg.

Ο ΟΚΑΝΑ έχει 53 μονάδες στις οποίες χορηγεί βουπρενορφίνη συνολικά σε 6.200 εξαρτημένα άτομα. Λίγους μήνες μετά την προμήθεια των δισκίων 16 mg, ο Σύλλογος Εργαζομένων στον Οργανισμό διερεύνησε την κατάσταση και διαπίστωσε ότι σε 30 από αυτές δεν είχε καταναλωθεί ούτε ένα δισκίο των 16 mg, επειδή η πλειονότητα όσων ασθενών παίρνουν αγωγή για το σπίτι χρειάζεται μικρότερη δόση και το δισκίο των 16 mg δεν τεμαχίζεται γιατί δεν είναι ομογενοποιημένο.

Πώς αντιμετώπισε η διοίκηση του ΟΚΑΝΑ αυτό το πρόβλημα; Με σεμινάρια επιμόρφωσης του θεραπευτικού προσωπικού του Οργανισμού από τον καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ Νικόλαο Λιντζέρη, ο οποίος ήταν ο κύριος ομιλητής στις ημερίδες της εταιρείας.

Είχε προηγηθεί, τον Μάιο, έγγραφο του αναπληρωτή διευθυντή Εφαρμογής Προγραμμάτων του ΟΚΑΝΑ Κωνσταντίνου Κοκκώλη προς όλες τις μονάδες που χρησιμοποιούν βουπρενορφίνη, επειδή «λαμβάνει πολλά ερωτήματα» και διαπιστώνει «πως δεν έχει επαρκώς αξιοποιηθεί το νέο δισκίο (των 16 mg) με αποτέλεσμα την ταχεία εξάντληση του δισκίου των 8 mg». Γιατί τόση πίεση στο προσωπικό του ΟΚΑΝΑ για ένα σκεύασμα που δεν το βρίσκουν χρήσιμο οι γιατροί και οι ασθενείς;

Ο πρόεδρος Καφετζόπουλος αρνείται ότι υπάρχει πίεση, «ορισμένες φορές η προσαρμογή στις αλλαγές είναι δύσκολη», παρατηρεί και παραδέχεται ότι έχουν γίνει «έντονες συζητήσεις με τον Σύλλογο Εργαζομένων αλλά θα ξεπεραστούν με τον καλύτερο τρόπο».

Η δωρεά. Προς το παρόν οι δύο πλευρές δεν συμφωνούν σε τίποτα και κυρίως στον τρόπο λειτουργίας του Οργανισμού και στις προτεραιότητες της διοίκησης. Η καχυποψία κυριαρχεί γιατί οι εργαζόμενοι συνδέουν την εύνοια που απολαμβάνει η Hospital Line με τη δωρεά των 25.000 ευρώ που έκανε στον Οργανισμό η εταιρεία, η οποία έγινε αποδεκτή από το ΔΣ του ΟΚΑΝΑ στις 14 Μαρτίου 2017 και αναρτήθηκε στη Διαύγεια. Από αυτά τα χρήματα 15.000 ευρώ δόθηκαν από τον ΟΚΑΝΑ στο Πανεπιστήμιο Ρεθύμνου για έρευνα –υπεύθυνος της μονάδας Ρεθύμνου του ΟΚΑΝΑ ήταν ο νυν αντιπρόεδρος του Οργανισμού, ψυχίατρος Δήμος Φωτόπουλος, «γαλάζιας» πολιτικής προέλευσης, αλλά αδελφικός φίλος του βουλευτή Ρεθύμνης και υπουργού Υγείας Ανδρέα Ξανθού.

Επίσης, στις 26-29 Οκτωβρίου 2017, τρία μέλη του ΔΣ του ΟΚΑΝΑ πήγαν στο Αμπου Ντάμπι για επιστημονικό συνέδριο με όλα τα έξοδα καλυμμένα από τη Hospital Line. Ο Καφετζόπουλος δεν αρνείται τα γεγονότα. Ο ΟΚΑΝΑ, λέει, έχει θέσει στις προτεραιότητές του την εκπαίδευση και υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο Κρήτης για ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα. Γιατί με το Πανεπιστήμιο Κρήτης και όχι με το Καποδιστριακό; ρωτούν οι καχύποπτοι.

Επίσης, θεωρεί ότι δεν πρέπει να αρνείται την οικονομική βοήθεια που προσφέρεται στον Οργανισμό, έστω και από προμηθεύτρια εταιρεία, όσο για το ταξίδι στο Αμπου Ντάμπι ελήφθη, όπως επισημαίνει, η έγκριση του ΕΟΦ. Καμία σχέση με άλλες περιπτώσεις επιχορήγησης της συμμετοχής σε επιστημονικά συνέδρια γιατρών από φαρμακευτικές εταιρείες, προσθέτει.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΚΑΝΑ, οι χρήστες σκληρών ναρκωτικών στην Ελλάδα μειώθηκαν από 30.000 που ήταν το 2000 σε 16.500 άτομα και τώρα ξεκινά μια προσπάθεια με όλους τους φορείς που εμπλέκονται στην απεξάρτηση, την Περιφέρεια Αττικής και τον Δήμο Αθηναίων, να δοθεί στέγη και περίθαλψη στο 20% που περιφέρεται εξαθλιωμένο και αβοήθητο στο κέντρο της Αθήνας.

Τελευταία Νέα