Πού οφείλεται ο πόνος στην κοιλιά;

Ο πόνος στην κοιλιά είναι μια από τις συχνότερες αιτίες που οδηγεί τους ασθενείς να κλείσουν ραντεβού με τον γιατρό τους ή να επισκεφτούν εφημερεύον νοσοκομείο. Και παρ’ όλο που συχνά παραπονούνται για «πόνο στο στομάχι», όταν ο ειδικός τούς ζητά να τον περιγράψουν όσο πιο αναλυτικά μπορούν, καταλήγουν να αναφέρονται σε άλγος που αφορά γενικότερα την κοιλιά.

Οπως σημειώνουν σε σχετικό άρθρο οι επιστήμονες της Ιατρικής Σχολής του Johns Hopkins, το πρώτο βήμα που κάνουν οι γιατροί όταν εξετάζουν τον ασθενή είναι να διαπιστώσουν εάν ο πόνος προκαλείται εξαιτίας ενός δομικού ή λειτουργικού προβλήματος. Για παράδειγμα, μερικές φορές η πεπτική οδός δεν λειτουργεί σωστά λόγω ανωμαλίας στη δομή ενός οργάνου, εντούτοις για να διαπιστωθεί είναι αναγκαίο να διεξαχθούν απεικονιστικές εξετάσεις. Τα λειτουργικά προβλήματα, γνωστά και ως διαταραχές κινητικότητας, είναι καταστάσεις που οφείλονται στην κακή λειτουργία των νεύρων και των μυών του πεπτικού συστήματος. Στην περίπτωση αυτή, ακόμη και η αξονική ή η μαγνητική τομογραφία μπορεί να μην αποτυπώνει το πρόβλημα.

«Το γαστρεντερικό σύστημα έχει το δικό του νευρικό σύστημα απαραίτητο για να ελέγξει τις μυϊκές συσπάσεις για τη χώνεψη των τροφών», λέει η δρ Linda Lee, διευθύντρια του Πεπτικού Κέντρου στο Johns Hopkins. «Οι λειτουργικές διαταραχές μπορεί να είναι δύσκολο να διαγνωσθούν επειδή δεν μπορούμε εύκολα να δούμε τα προβλήματα που σχετίζονται με τα νεύρα ή τους μυς στον γαστρεντερικό σωλήνα», προσθέτει. Η ειδικός, υπό τα δεδομένα αυτά, δημιουργεί μια λίστα με πέντε πιθανές αιτίες που εξηγούν το κοιλιακό άλγος.

1. Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Εάν πίσω από τον πόνο στην κοιλιά κρύβεται η συγκεκριμένη νόσος, οι ασθενείς πρέπει να γνωρίζουν ότι το άλγος επιδεινώνεται μετά την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφίμων ή σε περιόδους έντονου στρες. Η διάρροια, η δυσκοιλιότητα και τα φουσκώματα είναι επίσης συνήθεις ύποπτοι που μαρτυρούν την ύπαρξη του συγκεκριμένου συνδρόμου. Συνήθως συστήνεται από τους γιατρούς ειδική διατροφή ενώ ορισμένοι φαίνεται να ωφελούνται από τη χρήση φαρμακευτικής αγωγής.

2. Δυσκοιλιότητα. Συχνά οι γιατροί και οι ασθενείς παραβλέπουν τη δυσκοιλιότητα ως αιτία σοβαρού πόνου στην κοιλιά που είτε εμφανίζεται απότομα είτε είναι επαναλαμβανόμενος. Κι όμως, ο οξύς πόνος οφείλεται συχνά σε αυτήν. Το αέρια που συγκεντρώνονται είναι ακόμη μια συχνή αιτία για εκείνους τους ασθενείς που πάσχουν από δυσκοιλιότητα. Και ενώ αποτελεί κοινό μυστικό ότι οι φυτικές ίνες καταπολεμούν το συγκεκριμένο πρόβλημα, εντούτοις οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η υπερκατανάλωσή τους μπορεί να οδηγήσει στα αντίθετα αποτελέσματα.

3. Ελκος. Τα έλκη στομάχου είναι επώδυνες πληγές που μπορούν να βρεθούν στον βλεννογόνο του στομάχου ή του λεπτού εντέρου. Συχνό σύμπτωμα είναι η αίσθηση καψίματος ενώ ακολουθούν η ναυτία, οι καούρες και η τάση προς εμετό.

4. Παγκρεατίτιδα. Ο κοιλιακός πόνος που προκαλείται από την παγκρεατίτιδα –φλεγμονή του παγκρέατος –συνήθως περιγράφεται από τους ασθενείς ως «οξύς» και «αιχμηρός». Επιπλέον, κατά κανόνα εντοπίζεται στο άνω μέρος της κοιλιάς και μπορεί μερικές φορές να αντανακλά στην πλάτη ή στο στήθος. Κάθε άλλο παρά σπάνιο είναι ο ασθενής να ταλαιπωρείται και από άλλα συμπτώματα όπως ναυτία και πυρετό. Η παγκρεατίτιδα διακρίνεται σε οξεία και χρόνια, χωρίς εντούτοις η επιστημονική κοινότητα να μπορεί να δώσει σαφή απάντηση για το πώς προκαλείται.

5. Εκκολπωματίτιδα. Πρόκειται γα μικροβιακής αιτιολογίας φλεγμονώδη επιπλοκή η οποία αναπτύσσεται σε ασθενείς που παρουσιάζουν εκκολπώματα (το ποσοστό δεν ξεπερνά το 3%). Η πλειοψηφία των ασθενών παραπονιέται για κοιλιακό άλγος που συνήθως εντοπίζεται στην αριστερή κάτω κοιλιακή χώρα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις εμφανίζεται και πυρετός.