Αλλοτε στέλεχος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), από τις τάξεις του οποίου έγινε το 1977 ο νεαρότερος βουλευτής στην ιστορία της χώρας του, ο Ερτουγκρούλ Γκιουνάι εντάχθηκε στο Κόμμα Ευημερίας και Ανάπτυξης το 2007, την εποχή των φιλελεύθερων ανοιγμάτων του Ερντογάν. Οταν η Κωνσταντινούπολη έγινε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, το 2010, ήταν υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού. Παραιτήθηκε στις αρχές του 2013, όταν άρχισε η αυταρχική στροφή του ισχυρού άνδρα της Τουρκίας. Ο 70χρονος Γκιουνάι δέχθηκε να απαντήσει σε μερικές ερωτήσεις των «ΝΕΩΝ» για τα εκλογικά αποτελέσματα και την επόμενη μέρα στη χώρα του.
Πώς βλέπετε την επόμενη θητεία του Ερντογάν; Θα συνεχίσει στον ίδιο δρόμο ή θα προσπαθήσει να υιοθετήσει μια πιο φιλελεύθερη στρατηγική; Ποιο είναι το «μυστικό» του;
Στη νέα του θητεία ο Ερντογάν θα διαθέτει όλες τις εξουσίες που αποφασίστηκαν στο δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου του 2017. Θα είναι επικεφαλής τόσο του κράτους όσο και της κυβέρνησης, ενώ θα ελέγχει και το Κοινοβούλιο καθώς είναι εκείνος που έχει «διορίσει» τους βουλευτές. Με αυτές τις «βελτιωμένες» εξουσίες, δεν είναι πολύ εύκολο για κάποιον να υιοθετήσει έναν πιο φιλελεύθερο τρόπο διακυβέρνησης. Στην αρχή της νέας του θητείας, όμως, είναι πιθανό να δούμε μια προσπάθεια εξομάλυνσης και αποκατάστασης των οικονομικών και πολιτικών σχέσεων με τον κόσμο. Γιατί κάτω από τη σκληρή και αδιάλλακτη ιδεολογική του εμφάνιση ο Ερντογάν είναι ένας αληθινός πραγματιστής. Αυτό είναι το μυστικό του.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι υπάρχουν δύο Τουρκίες, δύο πληθυσμιακές ομάδες, με διαφορετικές κοσμοθεωρίες και ενδεχομένως διαφορετικά συμφέροντα. Πώς μπορούν να συμφιλιωθούν;
Την περίοδο 2002-2012, ο Ερντογάν κατάφερε να κρατήσει δύο αντιτιθέμενους κόσμους μαζί. Παράλληλα με την αύξηση των προσωπικών του ανησυχιών, προτίμησε τα τελευταία πέντε χρόνια να πολώσει τα πλήθη. Ελπίζω πως μετά τον εκλογικό του θρίαμβο θα ακολουθήσει μια πιο συμφιλιωτική πολιτική. Αυτή είναι η φύση της πολιτικής σοφίας.
Ο Μουχαρέμ Ιντζέ πέτυχε ένα καλό αποτέλεσμα στην προεδρική εκλογή, αλλά το κόμμα του παραμένει στάσιμο. Τι μέσα έκφρασης έχουν οι προοδευτικοί Τούρκοι;
Ο Ιντζέ έκανε μια εντυπωσιακή προεκλογική εκστρατεία. Δυστυχώς, όμως, οι ψήφοι της αντιπολίτευσης δεν αυξήθηκαν ανάλογα με τον ενθουσιασμό. Το 2014, ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης Εκμελεντίν Ιχσάνογλου έφτασε στο 38,5% με μια σχετικά χαμηλότονη εκστρατεία. Τώρα, ο συνασπισμός της αντιπολίτευσης (Ιντζέ, Ακσενέρ και Καραμολάογλου) φτάνει συνολικά το 38%. Το CHP είναι κατά βάση ένα κρατικίστικο κόμμα. Ο μοντέρνος, κρατικίστικος και ελιτίστικος χαρακτήρας του έχει μεγαλύτερο βάρος από την επιδίωξη της δημοκρατίας και της κοινωνικής ισότητας. Αυτή τη στιγμή, εμποδίζει την προοδευτική πορεία της χώρας.
Και το κουρδικό κόμμα, το HDP, προσφέρει μια αξιόπιστη προοπτική;
Το HDP εκπροσωπεί την κουρδική εθνότητα, αντλώντας υποστήριξη και από αριστερούς – δημοκρατικούς κύκλους. Για να αποκτήσει και να εδραιώσει μεγαλύτερη απήχηση, πρέπει να τραβήξει μια καθαρή διαχωριστική γραμμή από το ΡΚΚ. Καθώς αυτό δεν είναι πολύ «απλό», είναι δύσκολο για το HDP να γίνει μια ευρύτερη δύναμη στην Τουρκία.
Πιστεύετε ότι η νέα κυβέρνηση θα μπορέσει να ελέγξει την οικονομική κατάσταση;
Συμμερίζομαι τις ανησυχίες για τα οικονομικά προβλήματα της χώρας. Αν μπορέσουμε να κάνουμε βήματα προς τον τερματισμό του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης, την αποκατάσταση του κράτους δικαίου και τη βελτίωση των σχέσεών μας με την ΕΕ, ίσως να μπορέσουμε να αποφύγουμε μια μεγαλύτερη κρίση.
Πώς βλέπετε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις; Υπάρχει κίνδυνος επιδείνωσης εξαιτίας των διαφορών στο Αιγαίο ή των διαφωνιών για τον τρόπο λειτουργίας της Δικαιοσύνης;
Δεν βλέπω να υπάρχουν σοβαρά και άλυτα προβλήματα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Οι επιπλοκές κατασκευάζονται και υποκινούνται από μικρούς «λαϊκιστές». Η Ελλάδα είναι ο πιο κοντινός μας σύμμαχος στην ΕΕ. Μπορούμε να συνεργαστούμε στον οικονομικό τομέα, και ιδιαίτερα στον τουρισμό. Οσο για τις διαμάχες για τις αποφάσεις των δικαστηρίων, πιστεύω ότι θα φύγουν από το προσκήνιο μαζί με τις εκλογές.