Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των 28 χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Eνωσης κατέληξαν σε συμφωνία όσον αφορά την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος, ύστερα από σχεδόν δώδεκα ώρες διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες, περί τις 04:30 τοπική ώρα (05:30 ώρα Ελλάδας), εξασφαλίζοντας τη συναίνεση της Ιταλίας, που απειλούσε να προβάλει βέτο.
«Οι ηγέτες των 28 χωρών της ΕΕ συμφώνησαν στα συμπεράσματα της συνόδου, συμπεριλαμβανομένων αυτών για τη μετανάστευση», γνωστοποίησε μέσω Twitter ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ.
Τα βασικά σημεία του κειμένου συμπερασμάτων
Οι ηγέτες των 28 χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης συμφώνησαν – με βάση τα κύρια σημεία του κοινού ανακοινωθέντος – στη δημιουργία κοινών κέντρων υποδοχής αιτούντων άσυλο και επεξεργασίας των αιτήσεών τους και στον περιορισμό της ελευθερίας κίνησης των μεταναστών από τη μια χώρα στην άλλη, προκειμένου να ικανοποιηθούν οι αξιώσεις και να καθησυχαστούν οι ανησυχίες που πρόβαλαν η Ιταλία και η Γερμανία, έπειτα από μια Σύνοδο Κορυφής στην οποία οι διαπραγματεύσεις ήταν δύσκολες και σκληρές.
«Ολα τα μέτρα στο πλαίσιο αυτών των ελεγχόμενων κέντρων, συμπεριλαμβανομένων των μετακινήσεων και των μετεγκαταστάσεων, θα λαμβάνονται σε εθελοντική βάση», αναφέρει το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου, που συμφωνήθηκε έπειτα από διαπραγματεύσεις διάρκειας εννέα και πλέον ωρών.
Οι 28 συμφώνησαν επίσης να καταστήσουν αυστηρότερους τους ελέγχους των εξωτερικών συνόρων, καθώς και ν’ αυξήσουν τη χρηματοδότηση που προσφέρουν στην Τουρκία, το Μαρόκο και σε άλλες χώρες στη βόρεια Αφρική για την ανάσχεση των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη.
Οι πρώτες αντιδράσεις των ηγετών
«Ηταν η ευρωπαϊκή συνεργασία αυτή που υπερίσχυσε», δήλωσε πριν ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, σχολιάζοντας την επίτευξη συμφωνίας για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος έπειτα από τις μαραθώνιες και ιδιαίτερα δύσκολες διαπραγματεύσεις στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Μέρκελ: Πάντως, συνεχίζουν να υπάρχουν βαθιές διαφορές
Θετική ένδειξη χαρακτήρισε η καγκελάριος της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ το ότι οι ηγέτες των 28 μπόρεσαν να καταλήξουν έπειτα από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις στη Σύνοδο Κορυφής σε κοινή γλώσσα όσον αφορά την αντιμετώπιση του ζητήματος των μεταναστών και των προσφύγων, ωστόσο παραδέχθηκε ότι συνεχίζουν να υπάρχουν βαθιές διαφορές ανάμεσα στις χώρες-μέλη.
«Συνολικά, έπειτα από εντατική συζήτηση για το πιο δύσκολο ζήτημα για την Ευρωπαϊκή Ενωση, δηλαδή το μεταναστευτικό, είναι καλό σημάδι το ότι συμφωνήσαμε σε κοινό κείμενο», είπε η Μέρκελ.
«Εχουμε ακόμη πολλή δουλειά να κάνουμε για να γεφυρώσουμε τις διαφορετικές απόψεις», πρόσθεσε η γερμανίδα καγκελάριος, εκφράζοντας ωστόσο την αισιοδοξία «ότι θα μπορέσουμε πράγματι να συνεχίσουμε τη δουλειά» για το ζήτημα του ενιαίου συστήματος ασύλου.
Σύμφωνα με τη Μέρκελ, θα υπάρχουν στο εξής αυστηρότεροι έλεγχοι στην κίνηση αιτούντων άσυλο εντός της ΕΕ, είναι σαφές πως όλοι θα πρέπει να τηρούν τους κανόνες και ότι δεν θα επιτρέπεται στους αιτούντες άσυλο να διαλέγουν εκείνοι το σε ποια χώρα θα ζητούν διεθνή προστασία.
Ικανοποιημένος ο Κόντε: Η Ρώμη δεν έχει αποφασίσει ακόμα για κέντρα μεταναστών
Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζουζέπε Κόντε δήλωσε ικανοποιημένος για τη συμφωνία, τονίζοντας πως η Ρώμη θα λάβει αργότερα αποφάσεις για το εάν θα φιλοξενήσει κέντρα υποδοχής προσφύγων και μεταναστών στο έδαφός της.
«Είμαστε ικανοποιημένοι», είπε ο Κόντε στους δημοσιογράφους, εξερχόμενος από τη μαραθώνια συζήτηση στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. «Ηταν μακρά διαπραγμάτευση, αλλά από σήμερα η Ιταλία δεν είναι πλέον μόνη της», πρόσθεσε.
Ο Κόντε αναφέρθηκε σε ορισμένες από τις διαστάσεις της συμφωνίας που επιτεύχθηκε, ιδίως την πιθανότητα να δημιουργηθούν ελεγχόμενα κέντρα υποδοχής προσφύγων και μεταναστών όπου θα παραμένουν ως ότου να εκδίδονται αποφάσεις για τις αιτήσεις τους για τη χορήγηση ασύλου. Διευκρίνισε πως η Ρώμη δεν έχει ακόμη αποφασίσει εάν θα δημιουργήσει τέτοιο κέντρο στην επικράτειά της.
«Αυτή είναι απόφαση που θα λάβουμε μαζί, ως κυβέρνηση. Δεν μας ζητήθηκε να το κάνουμε οπωσδήποτε», τόνισε ο Κόντε, που πήρε μέρος στην πρώτη του Σύνοδο Κορυφής.
Η υιοθέτηση του κειμένου των συμπερασμάτων καθυστέρησε κυρίως επειδή η ιταλική κυβέρνηση απειλούσε ν’ ασκήσει βέτο, στην πρώτη του εκδοχή.
Κουρτς: Κέντρα υποδοχής σε Ιταλία, Ελλάδα, εάν το επιθυμούν
Ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς είπε ότι οι ηγέτες των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης συμφώνησαν πως η Ιταλία και η Ελλάδα μπορούν να δημιουργήσουν κέντρα υποδοχής προσφύγων και μεταναστών στο έδαφός τους, εάν το επιθυμούν.
Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ δήλωσε ότι συμφωνήθηκε τα ξημερώματα στη Σύνοδο Κορυφής η Ευρωπαϊκή Ενωση να διαθέσει περισσότερα κεφάλαια για τη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος.
Οι διαβουλεύσεις μετά το ιταλικό βέτο
Κατά τα μεσάνυχτα της Πέμπτης, η Γαλλία και ορισμένα ακόμη κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, εκ των οποίων και η Ιταλία, είχαν συμφωνήσει σε νέα διατύπωση των συμπερασμάτων για τη μετανάστευση στη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, σύμφωνα με γάλλο διπλωμάτη.
Η πηγή ανέφερε ότι ανάμεσα στις χώρες που συμφώνησαν με το προσχέδιο κειμένου βρίσκονται η Μάλτα, η Ισπανία και η Ολλανδία, αν και ο εκπρόσωπος της ολλανδικής κυβέρνησης αργότερα τόνισε ότι η χώρα του δεν συμμετείχε στις νέες προτάσεις που προέκυψαν μετά το βέτο που άσκησε η Ρώμη στα τελικά συμπεράσματα της συνόδου κορυφής.
«Δεν μπορώ να σας πω ότι όλα έχουν διευθετηθεί», τόνισε στους δημοσιογράφους ο γάλλος διπλωμάτης στο περιθώριο της συνόδου.
«Αλλά είναι σημαντικό ότι μπορέσαμε να συνεργαστούμε με τον ιταλό πρωθυπουργό και να πετύχουμε πρόοδο στην ιδέα των “ελεγχόμενων κέντρων” που θα έχουν μεγαλύτερη ευρωπαϊκή στήριξη», συμπλήρωσε.
Αυστρία: Καν’ το όπως η Γερμανία
Ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς είχε δηλώσει ότι η χώρα του δεν θα δέχεται τους μετανάστες που επαναπροωθεί η Γερμανία, στην περίπτωση που υλοποιηθεί η απειλή του γερμανού υπουργού Εσωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ.
Αν η κυβέρνηση της Γερμανίας αποφασίσει να κλείσει τα σύνορά της στους μετανάστες που έχουν ήδη καταγραφεί σε άλλες χώρες μέλη της ΕΕ, η Αυστρία «φυσικά θα λάβει το ίδιο μέτρο στα (δικά της) σύνορα», διεμήνυσε ο Κουρτς μιλώντας σε δημοσιογράφους στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής.
Βάσει του ισχύοντος κανονισμού για το άσυλο στην ΕΕ, οι πρόσφυγες θα πρέπει να επιστρέφουν στο κράτος όπου καταγράφηκαν αρχικά, δηλαδή στις περισσότερες περιπτώσεις στην Ιταλία ή την Ελλάδα, όχι στην Αυστρία, επέμεινε ο δεξιός αυστριακός καγκελάριος.
Οι μετανάστες που έχουν ήδη καταγραφεί σε άλλες χώρες αποτελούν μικρό μέρος του προβλήματος, συνέχισε ο Κουρτς και υποστήριξε ότι «πολύ μεγαλύτερος αριθμός» αιτούντων άσυλο και μεταναστών φθάνουν στην ΕΕ και κινούνται από τη χώρα άφιξής τους σε άλλες χωρίς καν να έχουν καταγραφεί εκεί.
