Πολλοί αναρωτήθηκαν, άλλοι πάλι εμφανίστηκαν βέβαιοι: Ο κόουτς του Παναμά Ερνάν Γκόμεζ πλησίασε τον ομόλογό του της Αγγλίας Γκάρεθ Σάουθγκεϊτ λίγο πριν από τη σέντρα του δεύτερου ημιχρόνου και του ζήτησε να μείνει στα πέντε γκολ! Του ζήτησε δηλαδή να κατεβάσει ρυθμό η Αγγλία και να μη σκοράρει άλλα γκολ στην αδύναμη ομάδα του. Η αλήθεια είναι ότι κάτι τόσο εξωφρενικό δεν θα το έκανε κανένας σοβαρός προπονητής στον κόσμο, ακόμα και αν κοουτσάριζε ομάδα γυμνασίου. Αλλωστε και ο ίδιος ο Γκόμεζ, όταν ρωτήθηκε σχετικά, αποκάλυψε ότι απλώς έσπευσε να δώσει συγχαρητήρια στον αντίπαλο προπονητή για την ομάδα του. Βέβαια, συνήθως αυτό το κάνεις στο τέλος του αγώνα και όχι στο ημίχρονο, χώρια που, όπως φαίνεται στο βίντεο, οι χειρονομίες του Σάουθγκεϊτ δεν δείχνουν άνθρωπο που δέχεται συγχαρητήρια. Τέλος πάντων.
Το ζήτημα είναι ότι πολλοί έσπευσαν μέσω των social media να κατηγορήσουν όχι τον Γκόμεζ για όσα είπε (ή για όσα ήθελε να πει μέσω των… συγχαρητηρίων), αλλά την Αγγλία και τον προπονητή της για υπερβάλλοντα ζήλο απέναντι σε έναν αδύναμο αντίπαλο. Πρόκειται για μια –μάλλον νέα –ερμηνεία περί fair play στον αθλητισμό, η οποία προστάζει ότι όταν έχεις απέναντί σου έναν αδύναμο αντίπαλο πρέπει να τον λυπάσαι.
Και ασφαλώς δεν είμαστε σοβαροί.
Διότι, προφανώς, η άποψη αυτή, που τείνει να επικρατήσει κιόλας, δεν αντιλαμβάνεται τις ολέθριες προεκτάσεις της. Μια νοοτροπία που ουσιαστικά λέει στον αθλητή: «Προσπάθησε μέχρι εκεί που πιστεύεις ότι μπορείς. Δεν είναι ανάγκη να φτάσεις στα όριά σου, ούτε έχει κανένα νόημα να προσπαθείς να νικήσεις αυτόν που σήμερα είναι δέκα φορές καλύτερός σου. Μην ανησυχείς, θα σε λυπηθεί». Μια αντίληψη που βάζει τη «χαρά της συμμετοχής» πάνω από το υπέρτατο κίνητρο που σου προσφέρει μια συντριβή, που τοποθετεί την ικανοποίηση για τα πεπραγμένα πάνω από την προσπάθεια για το παραπάνω. Είναι η πρακτική που εσχάτως δίνει βραβείο στο παιδί που κατέκτησε την όγδοη, την ένατη ή την τελευταία θέση σε έναν σχολικό αγώνα. Είναι η αντίληψη που δημιουργεί μετριότητες στον αθλητισμό και στη ζωή, κρυπτόμενη πίσω από τη δήθεν πανανθρώπινη αξία της συμμετοχής. Κάπου το έχουμε χάσει.
Κυρίως, είναι η κοσμοθεωρία που αγνοεί μία από τις υπέρτατες αξίες του αθλητισμού: Δεν υπάρχει μεγαλύτερη τιμή για σένα από το να σε θεωρεί ο αντίπαλός σου ίσο με αυτόν και να βάζει όλες του τις δυνάμεις για να σε νικήσει. Και ας είσαι 100 φορές πιο αδύναμος. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ένδειξη σεβασμού από το να σου ζητεί ο αντίπαλός σου να ξεπεράσεις τα όριά σου για να τον χτυπήσεις. Αυτό δεν είναι αλαζονεία. Είναι η ιερότητα του αθλητισμού.
Αν δεν μπορούμε να ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να γίνουν οι καλύτεροι που μπορούν, τουλάχιστον ας μην τα επιβραβεύουμε για τις ήττες τους. Ακόμα χειρότερα, ας μην τα γαλουχούμε με την ιδέα ότι θα βρεθεί κάποιος που θα τα λυπηθεί και θα τους χαρίσει αυτό που δεν αξίζουν.