«Πήγαν για μαλλί και βγήκαν κουρεμένοι». Μια δυσάρεστη έκπληξη περίμενε εκατοντάδες φορολογουμένους οι οποίοι τις τελευταίες ημέρες επισκέφθηκαν την Εφορία τους προκειμένου να υποβάλουν αίτηση για να εισπράξουν την επιστροφή του φόρου εισοδήματος που προέκυψε από την εκκαθάριση της φορολογικής τους δήλωσης. Χωρίς να έχουν καμία φορολογική εκκρεμότητα, διαπίστωσαν ότι ο ΑΦΜ τους είχε «κλειδώσει», με αποτέλεσμα να έχει μπλοκάρει η επιστροφή του φόρου. Το ίδιο συνέβη και σε όσους ζήτησαν να λάβουν φορολογική ενημερότητα. Ηταν αδύνατον. Τι έχει συμβεί; Οι δήμοι, μέσω της Εφορίας, έχουν δεσμεύσει τους ΑΦΜ των φορολογουμένων με ληξιπρόθεσμες οφειλές κυρίως από απλήρωτες κλήσεις ή ανεξόφλητους λογαριασμούς ύδρευσης και δημοτικά τέλη. Μάλιστα, πολλοί πληροφορήθηκαν από τον υπάλληλο της ΔΟΥ ότι χρωστούν στον δήμο, καθώς δεν είχαν λάβει ποτέ κάποια ειδοποίηση.
Παρά το γεγονός ότι, όπως υποστηρίζουν αρμόδιοι παράγοντες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αποστέλλονται ειδοποιητήρια στους οφειλέτες πριν ξεκινήσει η διαδικασία της επιβολής των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης, δεν λείπουν τα φαινόμενα –συνήθως λόγω αλλαγής διεύθυνσης κατοικίας –όπου τα ραβασάκια δεν φτάνουν στον προορισμό τους. Ετσι, οι φορολογούμενοι πληροφορούνται κατόπιν εορτής ότι ο ΑΦΜ τους έχει μπλοκάρει για την έκδοση φορολογικής ενημερότητας και την επιστροφή φόρου.
Από τα τέλη Φεβρουαρίου, όταν έληξε η ρύθμιση των 100 δόσεων, τα οικονομικά τμήματα των δήμων πήραν και πάλι φωτιά. Σε καθημερινή βάση, πλέον, στέλνουν στις ΔΟΥ τα στοιχεία των οφειλετών που γύρισαν την πλάτη στη ρύθμιση, δίνοντας εντολή για δέσμευση του αποδεικτικού ενημερότητας.
Είναι το πρώτο μέτρο που επιβάλλουν οι ΟΤΑ για να εισπράξουν τις ληξιπρόθεσμες οφειλές από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Οσοι δεν πληρώσουν ή δεν ρυθμίσουν τις οφειλές τους θα βρεθούν αντιμέτωποι με δεσμεύσεις και κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, ενώ η χαριστική βολή για τους οφειλέτες των δήμων έρχεται με τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς κινητών περιουσιακών στοιχείων και ακινήτων.
ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΗ. Στις εφορίες είναι καθημερινά τα φαινόμενα αγανακτισμένων φορολογουμένων οι οποίοι διαπιστώνουν έκπληκτοι πως ο ΑΦΜ τους έχει «κλειδώσει» λόγω χρεών προς τους δήμους και δεν μπορούν να λάβουν την επιστροφή φόρου που δικαιούνται ή τη φορολογική ενημερότητα που χρειάζονται στις συναλλαγές τους.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση φορολογουμένου ο οποίος την περασμένη εβδομάδα επισκέφθηκε τη ΔΟΥ Γλυφάδας προκειμένου να ζητήσει να πιστωθεί στον τραπεζικό λογαριασμό του η επιστροφή φόρου που έγραφε το εκκαθαριστικό της δήλωσης που υπέβαλε φέτος. Στην Εφορία, ο υπάλληλος τον ενημέρωσε ότι δεν μπορεί να λάβει την επιστροφή λόγω οφειλών στον Δήμο Αθηναίων από κλήσεις για παράνομη στάθμευση που του είχε επιβάλει η Δημοτική Αστυνομία το 2008. Δηλαδή, πριν από δέκα χρόνια. Το ποσό της οφειλής μαζί με τις προσαυξήσεις είχε φθάσει στα 480 ευρώ και το ποσό της επιστροφής φόρου ήταν 310 ευρώ. Ο εν λόγω φορολογούμενος, ο οποίος και το 2017 είχε επιστροφή φόρου την οποία έλαβε κανονικά, θεωρούσε ότι θα την εισέπραττε και φέτος άμεσα, δεδομένου ότι δεν έχει καμία φορολογική εκκρεμότητα. Ομως λογάριαζε χωρίς τον ξενοδόχο. Ο Δήμος Αθηναίων έστειλε πρόσφατα τα στοιχεία του στη ΔΟΥ Γλυφάδας για τις απλήρωτες κλήσεις του 2008 με αίτημα τη δέσμευση του αποδεικτικού ενημερότητας. Το αποτέλεσμα ήταν να μπλοκάρει αυτόματα η επιστροφή φόρου.
Οπως μας εξηγούν εφοριακοί, πολλοί φορολογούμενοι αγνοούν ή έχουν ξεχάσει τα χρέη που έχουν αφήσει στους δήμους, καθώς μέχρι να φθάσουν στις εφορίες τα στοιχεία τους με εντολή δέσμευσης της ενημερότητας περνούν πολλά χρόνια.
Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα, οι οικονομικές υπηρεσίες των δήμων έχουν αγριέψει. Στέλνουν μαζικά στις εφορίες στοιχεία οφειλετών για στέρηση παροχής φορολογικής ενημερότητας. Μόλις το χρέος βεβαιωθεί από την Εφορία, αυτόματα «κλειδώνει» ο ΑΦΜ του οφειλέτη και μπλοκάρεικάθε επιστροφή φόρου.
Η πρακτική της δέσμευσης ΑΦΜ είναι ο προάγγελος των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης, κυρίως με κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών. Συνήθως, ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 300 ευρώ πυροδοτούν δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών.
Μετά τις κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών και περιουσιακών στοιχείων ακολουθούν οι πλειστηριασμοί. Οι δήμοι έχουν μπει ήδη για τα καλά στον χορό των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Εκτός από εκποιήσεις κινητών περιουσιακών στοιχείων οφειλετών, άρχισαν να βγάζουν στο ηλεκτρονικό σφυρί και ακίνητα. Την Τετάρτη, μάλιστα, έχει προγραμματιστεί ο πλειστηριασμός του ξενοδοχείου Priamos για οφειλές ύψους 335.535,95 ευρώ που έχει προς τον Δήμο Αθηναίων η Κούνδουρος Κέας ΑΕ Ξενοδοχεία και Τουριστικές Επιχειρήσεις.
ΠΛΗΡΩΣΤΕ ΚΑΙ «ΞΕΚΛΕΙΔΩΣΤΕ». Για να ενεργοποιηθεί ξανά ο ΑΦΜ και να μπορέσει ο φορολογούμενος να εισπράξει την επιστροφή φόρου που δικαιούται, θα πρέπει πρώτα να περάσει από τον δήμο όπου έχει την οφειλή. Εκεί έχει δύο επιλογές: είτε να εξοφλήσει εξ ολοκλήρου το χρέος του είτε να το ρυθμίσει σε δώδεκα μηνιαίες δόσεις. Εφόσον τακτοποιήσει την οφειλή, ο δήμος χορηγεί βεβαίωση για άρση της δέσμευσης αποδεικτικού φορολογικής ενημερότητας, την οποία θα πρέπει να προσκομίσει ο φορολογούμενος στην εφορία του προκειμένου να ξεμπλοκάρει ο ΑΦΜ και να λάβει την επιστροφή φόρου ή φορολογική ενημερότητα.
Σε περίπτωση μη τήρησης των συμφωνηθέντων για τον διακανονισμό της οφειλής, η ρύθμιση καταργείται, με συνέπεια την υποχρεωτική άμεση καταβολή του υπολοίπου της οφειλής σύμφωνα με τα στοιχεία της αρχικής βεβαίωσης και την άμεση επιδίωξη της είσπραξής του με όλα τα προβλεπόμενα από την ισχύουσα νομοθεσία μέτρα.