Αναζήτηση
Ο Θανάσης προσπαθεί να ξεφύγει, όπως μπορεί, από τους Γερμανούς. Θα φυλακιστεί, θα βασανιστεί, θα αποδράσει, θα τρέξει τρομοκρατημένος. Είναι η περίοδος της Κατοχής. Εκεί τοποθετείται χρονικά η κινηματογραφική ταινία «Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση» του 1971 (σε σκηνοθεσία Ντίνου Κατσουρίδη). Και στην αφίσα της αντιπολεμικής σάτιρας ο ήρωας, ο ηθοποιός Θανάσης Βέγγος, τρέχει αφήνοντας πίσω του έναν στρατιώτη που τον σημαδεύει με το όπλο του από το φυλάκιο. Το συγκεκριμένο στιγμιότυπο αποτύπωσαν τρεις καλλιτέχνες στον τοίχο πολυκατοικίας στην κεντρική οδό Δημ. Γούναρη στην Πάτρα, κοντά στην Πλατεία Υψηλών Αλωνίων (Ψηλαλώνια). Η τοιχογραφία (διαστάσεων 24×12 μ.) ολοκληρώθηκε πριν από λίγες ημέρες στο πλαίσιο του 3oυ Street Art Festival Patras – ArtWalk 3 κατά τη διάρκεια του οποίου καλλιτέχνες δημιούργησαν άλλα 10 έργα-γκραφίτι (με διάφορες τεχνικές).
Επτά χρόνια μετά τον θάνατό του, ο Θανάσης Βέγγος, ένας άνθρωπος που δεν υπήρξε ποτέ «κοινωνικός τύπος», αντιθέτως ήταν δύσκολος στις ανθρώπινες σχέσεις του, όπως ο ίδιος είχε πει σε συνέντευξή του, ενέπνευσε με την απλότητα και την ευθύτητά του την ομάδα καλλιτεχνών Political Stencil. Ο νεαρός Αλέξανδρος, εκ των τριών καλλιτεχνών που έφτιαξαν τη συγκεκριμένη τοιχογραφία (με τη χορηγία της Κινηματογραφικής Λέσχης Πατρών), μιλάει στα «ΝΕΑ» για το προφίλ της ομάδας αλλά και την επιλογή τού «Θου Βου» για το εντυπωσιακό έργο: «Ο Βέγγος μάς βοηθά να μεταφέρουμε το δικό μας μήνυμα. Περιέχει και ο ίδιος έναν πολιτικό σχολιασμό. Γιατί εκτός από αγαπημένος μας ηθοποιός, συμβολίζει τον Ελληνα, όπως αποτυπώνεται και στην πραγματικότητα: Είναι ο μεροκαματιάρης, ο “καρπαζοεισπράκτορας”, ο άνδρας που πάντα τρέχει, τσαλακώνεται και παίρνει θέση στα πράγματα». Σύμφωνα με τον ίδιο, ούτε η επιλογή σκηνής από τη συγκεκριμένη ταινία είναι τυχαία: «Την επιλέξαμε κάνοντας έναν παραλληλισμό με τη σημερινή πραγματικότητα και ως έναν επιπλέον συμβολισμό βάλαμε τη βιντεοκάμερα στον τοίχο της φυλακής». Οι τρεις καλλιτέχνες χρειάστηκαν πέντε μέρες για να ολοκληρώσουν την τοιχογραφία. «Ημασταν τρία άτομα και δουλεύαμε νύχτα-μέρα», περιγράφει ο Αλέξανδρος και διευκρινίζει: «Η ομάδα μας δουλεύει κυρίως με την τεχνική του στένσιλ (stencil) αλλά προφανώς η συγκεκριμένη τοιχογραφία δεν είναι τέτοια. Εγινε με πλαστικό χρώμα, ρολά και πινέλα! Κρατήσαμε μόνον την αισθητική του στένσιλ (ένα μαύρο, ένα γκρι, ένα πιο ανοιχτό γκρι και ένα άσπρο) η οποία ενδείκνυται συνήθως για μικρές επιφάνειες». Η ομάδα Political Stencil δημιουργήθηκε από έναν βασικό πυρήνα προσώπων, κυρίως αποφοίτων της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών και ήδη μετρά πλήθος έργων στην Αθήνα αλλά και άλλες ελληνικές πόλεις (Ιωάννινα, Κρήτη κ.α.). «Το επόμενο πρότζεκτ μας θα αφορά το σύστημα απονομής Δικαιοσύνης», σημειώνει ο Αλέξανδρος, προσθέτοντας: «Να περιμένετε το συγκεκριμένο έργο μας κάπου στην Αθήνα! Σε κάθε περίπτωση αυτό που επιδιώκουμε μέσα από τις δημιουργίες μας σε διάφορες περιοχές της χώρας είναι ο πολιτικός σχολιασμός και μια “τοποθέτηση” στη συγκυρία που μας περιβάλλει».
Οι καλλιτέχνες της ομάδας Political Stencil, που δημιούργησαν την τοιχογραφία με τον Θανάση Βέγγο στο κέντρο της Πάτρας, απαντούν σε όσους χαρακτηρίζουν βανδαλισμό την τέχνη του δρόμου (street art). «Ας συμφωνήσουμε ότι ο βανδαλισμός είναι νομικός όρος και όχι αισθητικός. Αν κάποια παρέμβαση γίνεται χωρίς άδεια, σε κάποιο δημόσιο ή ιδιωτικό χώρο, προφανώς είναι παράτυπη. Αν με ποινικούς όρους ερωτόμαστε εάν υπήρξαμε βάνδαλοι, τότε ναι: Εχουμε γίνει βάνδαλοι» λέει ο Αλέξανδρος και αναφέρει: «Δεν θα πηγαίναμε όμως ποτέ να κάνουμε στένσιλ σε ένα νεοκλασικό κτίριο ή ένα διατηρητέο κτίσμα. Οι δικές μας παρεμβάσεις γίνονται, για παράδειγμα, στο εγκαταλειμμένο σπίτι στο Μεταξουργείο ή σε έναν γκρίζο, ετοιμόρροπο τοίχο στου Ψυρή». Οπως περιγράφει η ομάδα, που επιδιώκει να δίνει «χρώμα, κυριολεκτικά και μεταφορικά, σε ένα γκρίζο και ουδέτερο πολεοδομικό σύμπλεγμα», απώτερος στόχος είναι ο εξής: «Να χτυπήσουμε την ψυχή του θεατή στο κέντρο (στον πολύ λίγο χρόνο που θα μαγνητίσουμε την προσοχή του), με πρόθεση να προκαλέσουμε τη στιγμιαία αφύπνισή του. Ενώνουμε τις δυνάμεις μας με τους αποκλεισμένους, τους αδύναμους».
Οι εμπνευστές της ομάδας Political Stencil, απόφοιτοι της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, αλλά και όλοι οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν σε διάφορα πρότζεκτ κατά καιρούς έχουν ένα κοινό στοιχείο: «Και δεν είναι άλλο από την τεχνική του στένσιλ και το περιεχόμενο αυτής, το οποίο εμπεριέχει άμεσα ή έμμεσα πολιτικό μήνυμα και σχολιασμό».
