Η Γαλλία είναι σαφώς μια χώρα που μας ενδιαφέρει εδώ στην Ελλάδα, μια χώρα με την οποία παραδοσιακά υπάρχει σύνδεση (και συμμαχία) σε διάφορους τομείς, με προεξάρχοντα αυτόν της τέχνης. Το νέο, ανοιξιάτικο τεύχος του περιοδικού (δε)κατα είναι εξ ολοκλήρου αφιερωμένο στη Γαλλία, θέλοντας να διευρύνει τις γνώσεις μας για το τι τρέχει σήμερα στη Γαλλία όσον αφορά τον κινηματογράφο, την τηλεόραση, τη γαστρονομία, τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία.

Η Γαλλία, μέσα από τις αντιθέσεις και τις αντιφάσεις της, αποτελεί κέντρο όπου βρίσκουν καταφύγιο πολλοί καλλιτέχνες, μια χώρα ανέκαθεν ανοιχτή στις προκλήσεις της διαφορετικότητας και χωνευτήρι διαφορετικών πολιτισμών, που είτε προηγήθηκαν χρονικά στην ίδια γεωγραφική περιοχή είτε εισέβαλαν αναίμακτα και σταδιακά προερχόμενοι από γειτονικές ή απομακρυσμένες περιοχές. Οσο γαλλική κι αν είναι η τέχνη που παράγει και προάγει αυτή η χώρα, δεν παύει να είναι εξωστρεφής και δεκτική. Το βλέμμα της γαλλικής καλλιτεχνικής παραγωγής διαθέτει ευρεία θέαση των τεκταινομένων, κατορθώνει δε να εισχωρεί σε πράγματα που εκ πρώτης όψεως δεν αφορούν τη γαλλική κοινωνία, μα ως εκ θαύματος τα ενσωματώνει και τα προβάλλει με τρόπο πειστικό ως δικά της επιτεύγματα και ζητήματα. Εξού και η παιδεία των γάλλων φιλότεχνων, οι οποίοι αισθάνονται άμεσα εμπλεκόμενοι σε δημιουργήματα που, φαινομενικά τουλάχιστον, αναφέρονται σε κάτι πολύ μακρινό από τη δική τους προοπτική.

Εξωστρεφής προσέγγιση

Η Γαλλία έχει μια εντελώς διαφορετική θέαση της παγκόσμιας σκηνής καθώς έχει μια ολωσδιόλου άλλη προσέγγιση και σαφώς δική της ιστορική πορεία. Και παρόλο που, ως νοοτροπίες στη βάση τους, η ελληνική και η γαλλική μπορούν να εντοπίσουν πάμπολλα κοινά στοιχεία, ωστόσο η εξωστρεφής προσέγγιση και η απόπειρα ενσωμάτωσης των εξωγενών στοιχείων των Γάλλων, σε αντίθεση με την εσωστρεφή και την εξ αποστάσεως θέση παρατηρητή των Ελλήνων, δημιουργούν τη βασική και καθ’ όλα ουσιαστική διαφορά τους.

Το παρόν τεύχος του περιοδικού (δε)κατα μας λέει με τον καλύτερο τρόπο τι αποτελεί την ουσία της Γαλλίας σήμερα, ότι οι γαλλικές τέχνες, αναγνωρίσιμες και συγκεκριμένης αισθητικής, αντλούν έμπνευση από διάφορες πηγές, είναι ποικιλόμορφες, γαλλόφωνες, πολιτικοποιημένες, συνδυάζοντας τις ιδέες με τον διάλογο, τη γλώσσα με τη γαστρονομία. Το περιοδικό φέρνει τη σύγχρονη γαλλική τέχνη πιο κοντά στο ελληνικό κοινό, καλλιτεχνικό και μη, δίνοντάς του την ευκαιρία να διαπιστώσει την έκταση της γαλλικής τέχνης. Από τη φιλοσοφία της Ιστορίας και την πολιτική φιλοσοφία έως τη φιλοσοφία της φιλοσοφίας και τον πολιτικό πειραματισμό, υπάρχουν κείμενα των Αλέν Μπαντιού και Αρνό Βιλιανί, καθώς και του Ζαν – Πιερ Μουρέ, οι οποίοι δίνουν άψογα την εικόνα τού τι επικρατεί στους διάφορους τομείς «της καθημερινής ζωής στη Γαλλία του 21ου αιώνα». Στη Γαλλία του 21ου αιώνα, άλλωστε, η Εικόνα υπό διάφορες μορφές κατέχει μια ιδιαίτερη θέση, κάτι που μαρτυρούν και ο Ματιέ Μπεζό για την τηλεοπτική μυθοπλασία, ο Βαγγέλης Ιωακειμίδης για τη φωτογραφία και ο Ζαν – Μισέλ Φροντόν για τον κινηματογράφο. Από τον καλλιτεχνικό πλούτο της Γαλλίας δεν θα μπορούσε να λείπουν το θέατρο και οι παραστάσεις, για τα οποία δημοσιεύονται κείμενα του Ολιβιέ Νεβέ και της Ελένης Ρήγα. Φυσικά, σε αυτό το αντιπροσωπευτικό πανόραμα της γαλλικής τέχνης, μεγάλη θέση κατέχουν η γαστρονομία και η λογοτεχνία. Για την πρώτη, ο Ερβέ Τις μάς διηγείται μέσω σημειώσεων την ιστορία των μαγειρικών τάσεων, την ένωση του καλαίσθητου με το νόστιμο, τη ρήξη που επήλθε με τη μοριακή κουζίνα και τις τρέχουσες εξελίξεις της γαστρονομίας. Για τη λογοτεχνία, το περιοδικό προτείνει αντιπροσωπευτικά κείμενα μιας σύγχρονης και εύφορης γραφής, όπως αποκαλύπτεται μέσα από τα ποιήματα του Ζαν – Ιβ Μασόν, το αφήγημα του Φρανκ Παβλόφ και το θαυμάσιο κείμενο του Πιερ Μπεργκουνιού. Οσο για τον Ματιάς Ενάρ, κατορθώνει να παντρέψει τη λογοτεχνία με τη γαστρονομία και την οινολογία στο έξοχο κείμενό του «Επαινος του ροζέ», ενώ ο πολυβραβευμένος Πιερ Ασουλίν εξομολογείται στον Κωνσταντίνο Μπούρα ότι θα ήθελε να γράψει ένα μυθιστόρημα σε ένα ελληνικό νησί –υπό σκιάν, ασφαλώς.

Η ένταση

Αυτό το τεύχος του περιοδικού (δε)κατα εκδίδεται σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδας και μας δίνει την ευκαιρία να συνειδητοποιήσουμε την έκταση της γαλλικής τέχνης, παρέχοντάς μας τη δυνατότητα να διαβάσουμε αρκετά συναρπαστικές συνεργασίες από συγγραφείς που ξεχωρίζουν. Πολλές όψεις του πολιτισμικού πλούτου της σύγχρονης Γαλλίας στο πιάτο μας, ένα τεύχος που αξίζει να διαβαστεί από πολλούς, και όχι μόνο τους γαλλομαθείς!

Η Ειρήνη Παπακυριακού είναι διδάκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας και μεταφράστρια λογοτεχνίας
Περιοδικό

«(δε)κατα»

Τεύχος 53, άνοιξη 2018

Αφιέρωμα: Γαλλία

Σελ. 180

Τιμή: 9 ευρώ

Τελευταία Νέα