Η σύναψη μιας σχέσης, στη ζωή ή στην πολιτική, για να ευδοκιμήσει απαιτεί ειλικρίνεια, διάθεση για αλληλοκατανόηση και ανεκτικότητα. Προϋποθέτει βεβαίως και συναντίληψη στα βασικά. Αυτό που λέμε εκλεκτική συγγένεια.
Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ και λοιπές κινήσεις, αυτοπροσδιοριζόμενοι όλοι ως προοδευτικοί ευρωπαϊστές, συναποφασίσαμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, υπερβαίνοντας τους εαυτούς μας και δημιουργώντας έναν νέο, ενιαίο πολιτικό φορέα. Ενα κόμμα που θα μπορούσε να κερδίσει την εμπιστοσύνη, να εμπνεύσει και να ενεργοποιήσει τους πολίτες που φιλοδοξούσαμε να εκφράσουμε. Τους απαιτητικούς, τους υποψιασμένους, τους παραγωγικούς πολίτες του ευρύτερου προοδευτικού Κέντρου, που παραμένουν πολιτικά ανέστιοι. Οι πολίτες αυτοί δεν πείθονται για την αποτελεσματικότητα του Ποταμιού, αλλά δεν είναι διαθέσιμοι και για μια κλωνοποίηση του ΠΑΣΟΚ.
Δυστυχώς, δεν έγινε κατανοητό πως το ΚΙΝΑΛ δεν είναι ένα πολυτασικό κόμμα, αλλά μια πολυκομματική ομπρέλα. Δεν έγινε καθαρό πως για να φτάσουμε στην ποθητή ομογενοποίηση και ώσμωση απαιτείται σεβασμός στις διαφορετικές απόψεις και συλλογικότητα στην υιοθέτηση των στρατηγικών επιλογών.
Η ξαφνική αλλαγή πλεύσης «εκλογές εδώ και τώρα» και πολύ περισσότερο η διαφοροποίηση στη θέση μας για το Μακεδονικό, μείζον εθνικό θέμα, δεν ήταν δυνατόν να γίνουν αποδεκτές. Η ανάδυση από το μακρινό παρελθόν του «πατριωτικού» ΠΑΣΟΚ (σε αντιδιαστολή άραγε με το «ενδοτικό» ΠΑΣΟΚ ή με λοιπούς «ενδοτικούς»;), τη στιγμή της οικοδόμησης ενός νέου κοινωνικού διχασμού, πατριωτών – προδοτών, και της επέλασης του εθνολαϊκισμού, πόσο συμβατή με τα ταυτοτικά χαρακτηριστικά του χώρου μας μπορεί να θεωρηθεί;
Τέλος, ο ευρωπαϊσμός μας δεν μπορεί να είναι à la carte. Οι στρατηγικές επιλογές της Ευρώπης είναι και δικές μας. Αλλωστε, υποτίθεται πως τις συνδιαμορφώνουμε. Γι’ αυτό και συμμετέχουμε σε ευρωπαϊκές πολιτικές ομάδες, με τις οποίες μάλιστα δεν είναι φυσικό να βρισκόμαστε σε τόση δυσαρμονία. Η συνεχής αντίθεση και η προφανής αμηχανία της ηγετικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ σε δηλώσεις του προέδρου της ομάδας των S&D στο Ευρωκοινοβούλιο Udo Bullmann, του προέδρου του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PES) Sergei Stanishev, αλλά και του ευρωπαίου επιτρόπου Pierre Moscovici μόλις χθες είναι ενδεικτικές. Η ηγετική ομάδα του ΠΑΣΟΚ έκρινε πως η φωνή του Ποταμιού γίνεται ενοχλητική. Ετσι, οι ανελαστικοί όροι που τηλεγραφικά τέθηκαν, ο συμβουλευτικός χαρακτήρας του Πολιτικού Συμβουλίου και κυρίως η απαίτηση για κατά πλειοψηφία λήψη αποφάσεων, στα μικρά και στα μεγάλα, των δύο ομάδων στη Βουλή μάς οδήγησαν υποχρεωτικά στην έξοδο. Η παραμονή μας θα συνιστούσε την πλήρη απονεύρωση των θέσεών μας, την αυτοαναίρεσή μας.
Η λήξη μιας σχέσης στη ζωή ή στην πολιτική συνιστά αποτυχία και για τις δύο πλευρές. Στοίχημα και για τις δύο πλευρές είναι να αποφύγουν την παγίδα της αντανακλαστικής εκτόξευσης αλληλοκατηγοριών, όπως και τον αυτόματο χωρισμό των κοινών τους φίλων σε στρατόπεδα, των πολιτών εν προκειμένω στους οποίους απευθυνόμαστε. Η «επανεφεύρεση του εαυτού μας», προκειμένου να προχωρήσουμε έστω και στους χωριστούς μας δρόμους, παραμένει το ζητούμενο, και όχι ο ρεβανσισμός τού «ο άλλος δεν άξιζε εξαρχής». Ας μην υποτιμούμε και υποβιβάζουμε το κοινό μας παρελθόν, γιατί κανείς δεν μπορεί να προδικάσει και το μέλλον.
Ο Σπύρος Δανέλλης είναι βουλευτής Ηρακλείου με Το Ποτάμι
