Σχέδιο πολιτικής και επικοινωνιακής αντεπίθεσης επεξεργάζονται στο Μέγαρο Μαξίμου μέσα σε κλίμα ιδιαίτερης πίεσης για τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ που δέχεται πολλαπλά χτυπήματα. Υπό την εκτίμηση πολλών πολιτικών παρατηρητών, της αντιπολίτευσης, ακόμα και προβεβλημένων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, ότι ο πολιτικός γάμος με το κόμμα του Πάνου Καμμένου φθάνει προς το τέλος του, στο πρωθυπουργικό επιτελείο συζητούν τις κινήσεις αλλαγής του κλίματος.
Οι δημοσκοπήσεις ρίχνουν βαριά τη σκιά τους πάνω από το Μέγαρο Μαξίμου, ενώ οι αντιδράσεις για τη συμφωνία των Πρεσπών, πρωτίστως στη Βόρεια Ελλάδα, επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα. Και αυτό διότι όχι μόνο η μεγάλη πλειοψηφία των ψηφοφόρων αντιδρά στη συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ, αλλά και οι μισοί περίπου από όσους ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ τον Σεπτέμβριο του 2015 είναι αντίθετοι.
Μέσα σε αυτό το άκρως αρνητικό πολιτικό κλίμα, η κυβέρνηση που χαρακτηρίζεται ως «οπερέτα» από την αντιπολίτευση, λόγω και της αλλοπρόσαλλης στάσης του προέδρου των ΑΝΕΛ που είναι αντίθετος στη συμφωνία αλλά εξακολουθεί να στηρίζει τον Αλέξη Τσίπρα, έχει επεξεργαστεί σχέδιο επιβίωσης ενόψει των εκλογών.
Οι εκλογές. Μεγάλη συζήτηση γίνεται στα ενδότερα της κυβέρνησης και για τον χρόνο των εκλογών. Οι όποιες αποφάσεις εξαρτώνται από τις εξελίξεις στην ΠΓΔΜ, όπου στα μέσα Ιανουαρίου 2019 θα έχουν ολοκληρωθεί οι σχετικές διαδικασίες που προβλέπονται από τη συμφωνία των Πρεσπών. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ενδεχομένως να γίνουν οι εκλογές την άνοιξη του 2019 στην Ελλάδα, εκτός και εάν θελήσει να αιφνιδιάσει ο Τσίπρας και να στηθούν κάλπες το φθινόπωρο του 2018 ή στις αρχές του 2019, αν και ακόμα είναι νωρίς.
Επί της ουσίας όμως το θέμα της πολιτικής επιβίωσης των ΑΝΕΛ και προσωπικά του Καμμένου δημιουργεί μείζον πρόβλημα στη συγκυβέρνηση και κυρίως στην εικόνα του ίδιου του Τσίπρα. Μάλιστα, υπουργοί στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους υποστηρίζουν ότι ο Πρωθυπουργός πρέπει να αποφασίσει αμέσως μετά τη λήξη του τρίτου Μνημονίου να αλλάξει οριστικά σελίδα.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Σύμφωνα με κεντρικούς υπουργούς, η στάση των ΑΝΕΛ και το οριστικό διαζύγιο με τον Καμμένο, που τη μια λέει ότι θα ρίξει την κυβέρνηση και την άλλη ότι τη στηρίζει, δημιουργώντας μια κάκιστη εικόνα για τον κυβερνητικό συνασπισμό, αποτελούν μια πρώτης τάξης ευκαιρία για να προχωρήσουν οι ευρύτερες πολιτικές διεργασίες.
Σε αυτό το πλαίσιο θεωρούν ανώτερα κυβερνητικά στελέχη ότι την επαύριον του τέλους του τρίτου Μνημονίου μπορεί να υπάρξει επανεκκίνηση της κυβέρνησης με ριζικό ανασχηματισμό, άνοιγμα σε κεντροαριστερές δυνάμεις και αξιοποίηση στο Υπουργικό Συμβούλιο προσώπων με κύρος στον χώρο της Κεντροαριστεράς.
Η φαρσοκωμωδία. Με την κατηγορία πολλών ότι υφίσταται κυβερνητική φαρσοκωμωδία με τη συμβίωση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, συντηρούνται τα σενάρια περί προαναγγελθέντος βελούδινου διαζυγίου με τη λήξη του τρίτου Μνημονίου. Παρά την επίσημη κυβερνητική θέση ότι δεν τίθεται ζήτημα να διαταραχθούν η συμπόρευση Τσίπρα – Καμμένου και η κυβερνητική συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, ήδη υπάρχουν σενάρια για μελλοντικές διεργασίες. Δεν είναι τυχαίο ότι κεντρικοί υπουργοί μιλάνε για το ενδεχόμενο αποχώρησης των ΑΝΕΛ από την κυβέρνηση, εκφράζοντας την άποψη ότι θα μπορούσε να προκύψει ένα διαφορετικό σχήμα που θα επέτρεπε σε μια νέα κυβερνητική πλειοψηφία να προχωρήσει χωρίς να μεσολαβήσει προσφυγή στις κάλπες. Ως εν δυνάμει σύμμαχο της κυβέρνησης σε μια τέτοια κατεύθυνση προσδιορίζουν Το Ποτάμι και μιλάνε για συνεργασία πάνω σε ένα σαφές προγραμματικό πεδίο σύγκλισης.
Από το Μαξίμου επιθυμούν να χαμηλώσουν οι τόνοι και ο παρατεταμένος θόρυβος γύρω από τη συμφωνία για το Ονοματολογικό και θα επιδιώξουν να στρέψουν την ατζέντα στο μέτωπο της οικονομίας, όπου θεωρούν ότι έχουν σημαντικό προβάδισμα στην τελική ευθεία εξόδου από τα Μνημόνια.
Επιχείρηση «θετικό κλίμα». Οπως φάνηκε και από την ομιλία του Πρωθυπουργού στη Βουλή, θα δοθεί μεγάλη έμφαση και στο επιχείρημα ότι η Ελλάδα εισέρχεται σε μια άλλη φάση μετά το τέλος των Μνημονίων, στην κανονικότητα. Μερικές από τις κινήσεις της κυβέρνησης είναι να γίνει προσπάθεια να μην εφαρμοστεί το 2019 το μέτρο της μείωσης των συντάξεων, να δοθεί κοινωνικό μέρισμα στο τέλος του 2018, ενώ θα υπάρξει μεγάλο πακέτο φοροελαφρύνσεων σε συγκεκριμένες κατηγορίες φορολογουμένων, μειωμένος ΦΠΑ στα νησιά του Βόρειου Αιγαίου, αλλά και μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.
Ακόμη, μεγάλη σημασία δίνεται στο θεσμικό κομμάτι, όπως η έναρξη των διαδικασιών για τη συνταγματική αναθεώρηση και οι εξαγγελίες του Τσίπρα ανήμερα την 24η Ιουλίου, ημέρα αποκατάστασης της δημοκρατίας, αλλά και η ψήφιση την προσεχή εβδομάδα του νομοσχεδίου για τον Κλεισθένη Ι, όπου μεταξύ άλλων προβλέπονται η κατάτμηση της Β’ Αθήνας και η απλή αναλογική στις αυτοδιοικητικές εκλογές.
Ευρισκόμενη υπό πρωτοφανή πολιτική, δημοσκοπική και επικοινωνιακή πίεση, η κυβέρνηση πέρα από το αφήγημα της σύγκρισης των δύο πολιτικών, δηλαδή του Τσίπρα με αυτά που πρεσβεύει ο Μητσοτάκης, όπως φάνηκε και στη συζήτηση στη Βουλή, θα επενδύσει στη σφοδρή μετωπική και προσωπική σύγκρουση με τον πρόεδρο της ΝΔ και στην πόλωση, με αιχμή διάφορες υποθέσεις που βρίσκονται υπό δικαστική διερεύνηση, όπως π.χ. η Novartis.